دانلود مقاله تولید گلاب

فصل اول کلیات

تعریف، ویژگیها و مشخصات محصول تولیدی:

گلاب به حاصل تقطیر گل های سرخ محمدی Rosa dama scenamiller تازه چیده شده و مخلوط آن با آب که اساس اضافی آن از محلول ابکی جدا شده است اطلاق می گردد. البته در سایر کشورها مثل ترکیه، بلغارستان و فرانسه از گونه های دیگر گل سرخ برای تهیه گلاب استفاده می شود. در حقیقت گلاب محصول سنتی ایران می باشد که برگرفته از گلهای تازه محمدی می باشد و در مورد آن همین بس که متبرک به نام حضرت رسول (ص) می باشد و نام آن حضرت را به همراه دارد.

تولید گل محمدی و تهیه گلاب سالانه برای هزاران خانواده ایرانی اشتغال ایجاد می کند و گردانندگان این رشته بوی خوش طبیعت را به خانه علاقه مندان می برد.

گلاب ایرانی جنبه صادراتی دارد و نشانه مرغوبیت آن ایرانی بودنش می باشد به طوریکه خانه کعبه که قبله مسلمین جهان است با گلاب ناب محمدی کاشان شسته می شود.

از آنجا که گلاب برای طعم دادن به مواد غذایی، آشامیدنی و یا به عنوان ماده معطر کننده به کار می رود بنابراین ویژگیهایش باید به صورتی باشد که خطری برای مصرف کننده نداشته باشد.

ویژگیهای آن شامل موارد زیر می باشد.

ویژگی ظاهری: از این لحاظ گلاب باید زلال، بی رنگ، بدون سود و رسوب، فاقد ذرات خارجی، فاقد بوی ترشیدگی با هر نوع تخمیر، فاقد بوی پختگی، دارای بوی ویژه گل سرخ، طعمی مطبوع و  مختصری مایل به تلخی باشد. ضمناً واکنش گلاب باید اسیدی باشد PH= 3.5-5,5

ویژگی مواد اولیه: آبی که در تهیه گلاب به کار می رود باید مطابق با ویژگیهای استاندارد آب آشامیدنی شماره های 1053 و 1011 باشد. آب مقطر مورد استفاده برای رقیق کردن گلاب باید تازه و تقطیر شده باشد و برای تهیه گلاب از گلبرگهای گل سرخ محمدی که تازه چیده شده باشد استفاده می گردد.

ویژگی شیمیایی: اسانس: اسانس گل سرخ مایع روغنی بیرنگ یا زرد است با طعم و بوی مشخص که در 25 درجه به حالت مایع چسبنده درمی آید و در اثر سرد شدن تدریجی شکل توده متبلوری به خود می گردد و در اثر گرم کردن مجدداً مایع می شود. این اسانس از دو بخش جامد و مایع تشکیل شده ترکیبات شیمیایی آن الکلهای ترپنی مانند ژرانیول و ستبرونلول، ردنیول و نرول از همه مهمتر هستند و نرول موجود در آن به میزان 5 تا 10 درصد می تواند اثر بسیار مشخصی بر روی اسانس داشته باشد.

الکلهای دیگری مانند لینالول، اوژنول و یک استئاروپتن بی رنگ که در حرارت معمولی جامد است مواد متشکله اسانس گل سرخ را تشکیل می دهند. بخش جامد گلاب فاقد بو است و بخش مایع دارای بوی خوبی می باشد. مقدار اسانس موجود در گلابهای درجه یک باید حداقل mg35 در ml100 و برای گلابهای درجه 2 حداقل mg15 در ml100 باشد.

اندیس ید، اندیس استر، اندیس اسیدی، اندیس اسیداسیون نیز برای گلابهای سبک و سنگین مشخص می باشد که طبق جدول ارائه می گردد.

گلاب می تواند به صورت سترون تجارتی تصفیه و عرضه شود که در این صورت مطابق با استاندارد سترون تجارتی فرآورده هایی با PH کمتر از 6/4 مورد آزمایش قرار می گیرد.

فرآورده نهایی باید فرایند حرارتی را حداقل به مدت 15 ثانیه در دمای oc72 گذرانده باشند و همچنین آلاینده های فلزی در گلاب باید مطابق با جدول زیر باشد.

ردیف

نام آلاینده

بدیشنیه مجاز

روش آزمون

1

آرسنیک بر حسب ppm

0.05

مطابق استاندارد ملی ایران شماره 1478

2

سرب بر حسب ppm

0.1

مطابق استاندارد ملی ایران شماره 1478

3

مس بر حسب ppm

0.4

مطابق استاندارد ملی ایران شماره 1478

وجود این عناصر در گلاب می تواند رنگ مواد غذایی را که آن گلاب در تهیه انها به کار رفته تحت تاثیر قرار دهد. به طور کلی با توجه به سمی بودن عناصر ارسنیک و سرب مقدار آنها نباید بیشتر از مقدار ذکر شده باشد. در غیر اینصورت خطر مسمومیت وجود دارد.

دیگهائی که برای تقطیر به کار می روند باید از جنسی باشند که سمی نبوده و بو و مزه خاصی را به گلاب انتقال ندهد. به عبارت دیگر باید از جنسی باشند که تاثیری در کیفیت فرآورده ایجاد نکند و در نهایت اینکه حمل و نقل گلهای سرخ در دمای oc15 مطلوب می باشد.

تعیین مصرف سرانه

کشور ایران جزء کشورهای در حال توسعه است و رشد نسبی جمعیت در این کشور اغلب بالاست

بر اساس اطلاعات به دست آمده از سرشماری های سالهای 1365-1355 رشد جمعیت 3% است.

ولی رشد جمعیت در سال های 1385-1375 به 5/2% رسیده است.

اگر بخواهیم جمعیت ایران را دقیق تر بررسی کنیم فاکتورهایی مثل رده های سنی، میزان مواد، نوع جنس، تعداد خانواده و … را در نظر بگیریم.

در اینجا نرخ رشد جمعیت 5/2% در نظر گرفته شده که آنرا در فاصله سالهای 1384 تا 1389 جهت تعیین مصرف سرانه در نظر می گیریم.

                                                     F= P(1+i) n

F : جمعیت در آینده

P: جمعیت فعلی

i: نرخ رشد جمعیت

n: تعداد سالهایی که از امروز سپری می شود.

اگر میزان مصرف هر ایرانی را در سال نیم لیتر گلاب در نظر بگیریم خواهیم داشت

2-1-نحوه بسته بندی و ظروف  بسته بندی:

کلیه موادی که در بسته بندی به کار می رود باید شرایط خوب و بهداشتی انبار شود و بر حسب نوع بایستی به نحوی انتخاب شوند که خود باعث انتقال آلودگی و خرابی محصول نگردد. در ضمن این مواد باید مورد تایید مقامات کنترل کننده ذیصلاح باشد. به طور کلی گلاب باید در ظروفی که حاوی مقدار کمی هوا باشد نگهداری شود.

ظروف مخصوص عرضه به بازار گلاب می تواند شامل انواع زیر باشد:

نوع شیشه ای: گلاب باید در بطریهایی از جنس شیشه ترجیحاً قهوه ای، شفاف، بدون حباب هوا، تمیز و ضد عفونی شده پر گردد و درآن به وسیله سرپوش تمیز و غیر قابل نفوذ بسته شود. و از نظر شکل و نوع و حجم یکسان باشد بسته بندی این بطریها باید به نحوی باشد که در موقع حمل و نقل و جا به جا شدن از شکسته شدن شیشه ها جلوگیری شود.

نوع پلیمری: در صورت استفاده، این بسته بندی های پلیمری باید دارای مقاومت کافی بوده و از نوع مجاز برای مواد غذایی باشد.

نوع پلاستیکی: این نوع بسته بندی باید با ضخامت لازم و بدون واکنش شیمیایی بوده و از نوع مناسب برای مواد غذایی باشد.

نکته قابل توجه این است که جنس درپوس برای گلاب بی اثر است یعنی می تواند از نوع فلزی و یا از نوع پلاستیکی باشد. بسته بندی گلاب در اندازه های 300، 450، یک لیتری و دو لیتری انجام می گیرد که بسته بندی 300 و 450 معمولاً از جنس شیشه و پلاستیک است و بسته بندی یک لیتری و دو لیتری منحصراً از نوع پلاستیکی و پلیمری است.

بعد از پر کردن ظروف بسته بندی توسط دستگاه شرینگ پک صورت می گیرد و درب بندی نیز در همین زمان صورت می گیرد.

شرینگ کپ بسته بندی نیمه اتوماتیک است. پر کردن ظروف هم می تواند توسط فیلر صورت گیرد و هم به صورت دستی توسط کارگر درب بندی نیز به همین گونه است. این که بسته بندی و درب بندی توسط دستگاه باشد یا کارگر به ظرفیت تولید، زمان تولید و نیروی کارگر بستگی دارد.

در مورد بعضی از محصولات کارتن گذاری هم داریم یعنی شیشه ها دیگر به بخش شرینگ نمی رود و درون کارتن قرار می گیرد. به طوریکه ابتدا کف کارتن به کمک نوار چسب محکم می شود. شیشه ها داخل آن قرار می گیرد و بعد کارتن با نوار چسب محکم می شود.

(جداول و نمودار در فایل اصلی موجود است)