مقدمه
پروتئین حیوانی نقش اساسی در تغذیه انسان و کمبود آن باعث اختلالات رشد و تولید مثل و عقب افتادگی فکری و غیره می گردد. پیشرفت یک مملکت را می توان از روی مصرف پروتئین سرانه حیوانی سنجیده و در واقع یکی از عوامل پیشرفت،تغذیه صحیح با پروتئین حیوانی کافی می باشد. حدود 50% پروتئین حیوانی مورد مصرف سرانه در کشور ما از طریق شیر تامین شده که قسمت اعظم شیر تولیدی توسط گاوهای شیری تولید میشود لذا با توجه به این امر پرورش و نگهداری گاوهای شیرش از اهمیت ویژه ای برخوردار می گردد.
راههای افزایش تولید شیر استفاده صحیح از اصول علمی دامپروری شامل تغذیه ، مدیریت، بهداشت و اصلاح نژاد می باشد. ناگفته نماند که اصلاح نزاد بدون بهبود وضع تغذیه ،مدیریت و بهداشت نتیجه مطلوب خود را نمی تواند بروز دهد ، بنا بر این افزایش میزان تولید شیر از طریق رکوردگیری و اصلاح نژاد و رساندن تولید به مرز خودکفائی یکی از ضروری ترین مسائل دامی کشور می باشد که مرکز اصلهح نژاد با استفلده از سیستمهای رکورد گیری در جهت رفع نیاز کشور به فرآورده های دامی و با استفاده از دستاوردهای جدید علمی و تکنیکهای پیشرفته و نیز با کمک گرفتن از صاحب نظران مربوطه و همکاری دامداران جهت خود کفائی محصولات دامی حرکت می نماید.
به منظور رسیدن به این امر مهم هر کدام از صفات اقتصادی مورد نظر باید دقیقا رکوردگیری شده در پرونده گاو ثبت گردد. با توجه به آمارو ارقام بدست آمده از رکوردگیری می توان گاو را حذف و یا انتخاب نمود یعنی از روی رکوردگیری انفرادی، گاوهای کم تولید شناسائی می شوند و آنهایی که اقتصادی نیستند حذف می گردند.
با توجه به رکورد حاصله گاوها بر حسب تولید تقسیم بندی شده و جیره هر گروه متناسب با تولید آنها تنظیم می گردد، گله های تحت پوشش هر ماه یکبار بطور مرتب رکوردگیری انفرادی شده و نمونه شیر هر گاو از نظر درصد چربی آزمایش می گرددو همچنین از روی رکورد های بدست آمده میتوان اسپرم یا گاو نر مناسب را انتخاب و به گاو ماده تلقیح نمود.
بنابر این آنچه در مورد صفات کمی مثل تولید شیر ،چربی پروتئین ، تولید مثل ، تیپ و ........ باید به صورت جدی مورد توجه قرار گیرد. اندازه گیری دقیق و مرتب این صفات در زمان های تعیین شده و جمع آوری رطلاعات لازم و تجزیه و تحلیل این داده ها بر حسب نتایج آنها و اعمال روشهای اصلاح صفات مورد نظر و بهبود روشهای تغذیه ، مدیریت ، تولید مثل و...... می باشد .
تاریخچه رکوردگیری در ایران و جهان
الف: تاریخچه رکوردگیری شیر در دنیا
بتدریج از اواخر قرن 19 به بعد دامپروران ، مراکز علمی دامپروری و اتحادیه های گاوداران در اروپا و امریکا عمالیات رکوردگیری و تست شیر را به منظور انتخاب بهترین گاوها جهت اصلاح نژاد و نگهداری شروع نمودند.