مراقبتهای دوران بارداری
مراقبتهای دوران بارداریprenatal care به معنی مراقبت از مادر در طی حاملگی و قبل از لیبر می باشد که با هدف کاهش مرگ و میر پری ناتال انجام می شود. هر چه این مراقبت زودتر شروع شود بهتر است چون سبب می شود که پرستار اطلاعات پایه را از طریق معاینات فیزیکی و تست های آزمایشگاهی جمع آوری نماید.
اهداف مراقبت دوران بارداری
1-فراهم آوردن یک مادر سالم و آماده که ناراحتی های کمتری را تجربه کند 2- تعیین مشکلات بالقوه و یا عوارض هر چه سریعتر 3- انجام یک وضع حمل ایمن و تولد یک کودک سالم 4- آماده کردن پدر یا شریک جنسی طوریکه بتواند حداقل انتظارات مادر را فراهم نماید 5- آماده کردن خانواده برای تولد نوزاد جدید
ارزیابی سلامت مادر در دوران بارداری
معاینات اولیه ( ملاقات اول 45 دقیقه طول میکشد)
یک محیط راحت و ارتباطات باز فراهم و خصوصیات پرستار طوری باشد که مادر در طی اولین معاینات دوران بارداری احساس امنیت کند گرفتن یک تاریخچه کامل برای تعیین فاکتورهایی که میتواند اثرات منفی بر روی بارداری بگذارد ضروری است. معاینات فیزیکی نیز باید انجام شود.
اگر زایمان بعد از 24 هفتگی انجام شود = para
تاریخچه کاملی از وضعیت سلامتی مادر در گذشته و حال باید گرفته شود اکثر خانواده ها علاقه مند به دانستن زمان" due date "یعنی زمان تولد نوزاد می باشند تخمین زمان تولد Estimated date of birth = ( EDB ) یعنی 40 هفته بعد از اولین روز آخرین پریودی مادر. EDB بر اساس1-LMP 2- سایز رحم 3- زمان حرکت جنین هفته (20-16 هفتگی quickening) 4- زمانیکه ضربان قلب شنیده می شود 5- از طریق اولترا سوند مشخص می شود.
قانون نگله Naegeles Rule یک روش رایج برایEDB می باشد.
قانون نگله = 7 روز + 3 ماه – اولین روز آخرین پریودی
ارتفاع رحم Fundal Height :
ارتفاع رحم معمولا در سه ماهه دوم بررسی می شود ارتفاع رحم از بالای سمفیز پوبیس تا قله رحم بر حسب سانتی متر مساوی با هفته های حاملگی است که به روش مک دونالد مشهور است. رحم بعد از هفته هشتم مشخص می شودفوندوس در هفته 12 بالای سمفیز پوبیس است و در هفته 20 در سطح ناف است. این روش در هفته های 30 – 18 حاملگی روشی مطمئن است که بیانگر رشد جنین هم می باشد.
چرا در سه ماهه اول و سوم مناسب نمی باشد؟
اولترا سوند:6-5 هفته بعد از LMP اولترا سوند میتواند ساک حاملگی را تشخیص‌دهد.
ضربان قلب جنین : به طور متوسط در هفته های 12-10 با داپلر شنیده می شود.
حرکت جنین : بطور متوسط در هفته 20 ولی از هفته 22-16 هم قابل درک است. در حاملگی دوم مادر زودتر از حاملگی اول حرکت جنین را احساس میکند.
معاینات فیزیکی
شامل اندازه گیری قد و وزن و علایم حیاتی مادر است. همچنین یک بررسی از سر تا نوک پا با تاکید بیشتر بر قلب و ریه ها، لگن، پستان ها و نوک پستان انجام می شود. انجام پاپ اسمیر و نمونه ترشحات موکوس واژن برای بررسی گنوره معمولا انجام می شود.
تستهای آزمایشگاهی :
در طی اولین ویزیت تست هایی برای بررسی سلامت مادر و بدست آوردن اطلاعات پایه برای مقایسه آن با تست های بعدی انجام می شود.تست های شمارشCBC ،Hgb HCT ، گروه خونی و Rh تست کومبس، گلوکز خون، VDRL،گنوره، سیفلیس استرپتوکک گروه B در ترشحات واژینال، آنتی ژن هپاتیت B ،HIV و آنالیز ادراری و آلفافتوپروتئین میبا شد.
ویزیتهای بعدی
در یک حاملگی بدون عارضه به شرح زیر است. 1- هر 4 هفته در طی 28 هفته اول 2- هر 2 هفته در طی 36 – 28 هفتگی 3- هر هفته بعد از 36 هفتگی تا زمان تولد نوزاد.
اطلاعات subjective :
حاملگی خواسته بوده است یا نا خواسته؟
مادر چه احساسی دارد
تغییراتی که برای مادر قابل توجه است؟
ناراحتی یا سوالی دارد
وظایف تکاملی را چگونه انجام می دهد؟
اطلاعات Objective
1- فشار خون :هر افزایش فشار ستسیولی به مقدار 30mmHg و دیا ستولی 15mmHg از یک معاینه تا معاینه بعدی باید گزارش شود بهر حال 90/140مناسب است.
2- وزن: 5/12 کیلو گرم افزایش وزن در طی حاملگی که 9 کیلو گرم آن مربوط به پدیده های فیزیولوژیک طبیعی و 5/3 کیلو مربوط به ذخیره چربی در بدن مادر می باشد.
نکته: اندازه‌مطلق تغییرات وزن مهم نمی‌باشد بلکه نسبت تغییرات وزن به قد یا BMI مهم می باشد.
3- اندازه رحم: در بین‌هفته‌های30 – 18 اندازه رحم به سانتیمتر بیانگر تعداد هفته‌های حاملگی است.