حرکت امری غریزی است و برای رشد کودک نقش محور ی دارد . این نقش در زمینه های مختلف رشد همچون رشد شناختی ، رشد عاطفی و رشد حرکتی او ، حیاتی است . اگر برنامه ای خوب طراحی شود و به شکلی صحیح در ساعات درس تربیت بدنی تدریس گردد ، مسلماً سهم خوبی در رشد همه جانبه ی کودکان خواهد داشت . یک برنامه ی مناسب تربیت بدنی ریشه در نیاز ها ، علائق و سطح رشد کودکان دارد . حرکت برای کودکان امکان تعامل با محیط و پاسخ گویی به محرک های اطراف خود را فراهم می آورد . کودک به کمک حرکت ، تصورات خود را از خود و دنیای پیرامون ، توسعه می بخشد . بزرگسالان مفاهیم و مقاصد خود را به راحتی از طریق کلمات بیان می کنند ، درحالی که کودکان از طریق حرکت بهتر می توانند منظور و مفهوم خود را عرضه کنند . شهید بزرگوار رجایی در این باره می گوید: ((آن قدری که شما معلمان ورزش می توانید در میدان ورزش ، بچه ها را تربیت کنید ، در کلاس واقعاً نمی شود آن ها را تربیت کرد ؛ برای این که در کلاس من بار ها گفته ام بچه ها خودشان را جمع و جور می کنند و آدم نمی فهمد که ذات آن ها چیست .))
پذیرش این مسئله که حرکت در رشد همه جانبه ی انسان ها به عنوان افرادی با عملکرد کامل و جامع سهم مهمی دارد ، ما را در بررسی کیفیت برنامه ی تربیت بدنی به عنوان وسیله ی سود مند تربیتی یاری می کند . این وسیله از دو طریق می تواند در رسیدن به اهداف وسیع تربیتی کمک عمده ای کند:
از طریق یاری رسانی به کودکان جهت آموزش چگونگی به کار گیری مفید تر و موثر تر اندامشان .
از طریق یاری رسانی به آنان برای شناخت دنیای خود و آنچه در آن وجود دارد با کمک حرکت .
برنامه ی تربیت بدنی در مدارس ابتدایی باید به عنوان قسمت حیاتی از برنامه ی کامل درسی مدرسه مورد نظر قرار گیرد . نباید تصور کرد که تربیت بدنی درسی حاشیه ای یا ضمیمه است که به راحتی می توان آن را از برنامه ی مدرسه حذف کرد . باید دانست که تربیت بدنی در مدارس ابتدایی مفهوم بازی به شکل آزاد یا حکم ساعت تنفس بین دو کلاس را ندارد . کلاس درس تربیت بدنی حکم آزمایشگاهی را دارد که طی آن کودک با وظیفه ی مهم فراگیری حرکت و یاد گیری از طریق حرکت درگیر می شود .
معنای واژه ی تعلیم و تربیت هدایت به جلو است . تربیت بدنی آن جنبه از فرایند تعلیم و تربیت است که در آن هم تربیت بدن و هم تربیت از طریق بدن مطرح است .
فصل اول : مفهوم واقعی تربیت بدنی در مدارس :
تربیت بدنی بیشتر به دنبال آمادگی بیتشر و اجرای هر چه بهتر مهارت های ورزشی خاصی می باشد که به لحاظ عینی قابل مشاهده و انداز ه گیری است . اگر چه کسب نتیجه بهتر در هر برنامه ی تربیت بدنی یکی از اهداف مهمی است که دنبال می شود ، اما نباید این نگرش آن قدر قوی شود که به عنوان یک هدف اصلی مورد توجه معلمان قرار گرفته و برنامه های تربیت بدنی کلاً نتیجه محور گردد در واقع هدف اصلی تعلیم و تربیت حرکتی نه تنها باید کسب نتیجه ی بهتر باشد بلکه از آن مهمتر باید تاثیری باشد که فرایند آموزش و تجربیات حرکتی بر رشد یک پارچه ی دانش آموزان دارد . شاید یکی از دلایل کم توجهی معلمان به فرایند تعلیم و تربیت از طریق حرکت مشکل بودن مشاهده و اندازه گیری تاثیری است که تجربیات حرکتی بر رشد تمامیت دانش آموزان دارد .
بدیهی است رشد سطح مهارت ها و افزایش سطوح آمادگی بدنی از جمله اهداف کوتاه مدت ما هستند اما در راه رسیدن به این اهداف کمی و نتیجه محور مسلماً ارزش هایی وجود دارد که برای ما به مراتب مهم تر از خود نتایج می باشد . باید توجه داشت رشد مهارت های حرکتی و آمادگی های بدنی برای ما بسیار مهم است و ما به عنوان معلم های تربیت بدنی حتماً باید چنین تغییرات کمی و کیفی را در آنان ایجاد کنیم . اما مهم تر این واقعیت است که باید رشد مهارت های حرکتی و آمادگی های جسمانی را وسیله ای برای رسیدن به یک هدف بزرگ تر و با ارزش تر یعنی آماده کردن دانش آموزان برای زندگی بهتر مورد مطالعه قرار داد .