دانلود تحقیق نقش مسیحیان عرب در گسترش نفوذ فرهنگی غرب به دنیای عرب

فهرست:

طرح تحقیق ....................................................................................................... 1

مقدمه ............................................................................................................... 7

بخش اول : ریشه ها و زمینه های تاریخی نفوذ فرهنگ غرب بر جوامع عربی        10

پیشگفتار .......................................................................................................... 11

فصل اول : عوامل نهضت ادبی ....................................................................... 15

پیشگامی مصر ................................................................................................. 16

وضع شام ........................................................................................................ 18

مدارس ....................................................................................................... 24

لبنان ..................................................................................................... 24

مصر .................................................................................................... 25

سایر بلاد عربی ................................................................................... 25

2-روزنامه  و مجلات ...................................................................................... 25

2-1-مصر ....................................................................................................... 25

2-2- لبنان ....................................................................................................... 26

3-چاپ و چاپخانه ........................................................................................... 26

4- کتابخانه ...................................................................................................... 27

5- انجمن های علمی و ادبی ............................................................................ 27

6- ارتباط و تماس مستقیم با غرب ................................................................. 27

7- ترجمه داستان های غربی .......................................................................... 32

7-1- سیر تحول داستان نویسی در مصر تا جنگ جهانی دوم ...................... 39

7-2- نقد و بررسی سیر تاریخی داستان نویسی در ادبیات نوین .................. 53

8- نمایشنامه ................................................................................................... 59

9- سینما .......................................................................................................... 60

فصل دوم : شرق شناسی ................................................................................ 61

مفهوم شرق شناسی .................................................................................. 62

معنای لغوی استشراق ......................................................................... 62

معنای اصلاحی استشراق..................................................................... 63

پدیده مشرق شناسی .............................................................................. 64

شرق شناسی ......................................................................................... 66

شرق به عنوان «غیر».............................................................................. 67

نمونه های بارز صورت نمایشی شرق .................................................. 69

سیاست و شرق شناسی ........................................................................ 70

یونان گرایی و مسیحیت  به عنوان اجزای بنیادین میراث شرقی ها ...... 70

شرق شناسی وارونه ............................................................................. 71

بومی گرایی ............................................................................................ 72

نقد و نظر.......................................................................................................... 73

بخش دوم : مکاتب ادبی معاصر ...................................................................... 77

فصل اول : مکاتب ادبی غرب ........................................................................... 78

سیر تحول تاریخی مکاتب ادبی غرب ......................................................... 79

مکاتب ادبی مغرب زمین ............................................................................ 83

2-1- کلاسیک ................................................................................................. 85

2-2- کلاسیک جدید ........................................................................................ 88

2-3- رومانتیسم ............................................................................................. 91

2-4- پارناسیسم ............................................................................................. 96

2-5- رئالیسم .................................................................................................. 100

2-6- رئالیسم سوسیالیستی ............................................................................ 102

2-7- سوررئالیسم .......................................................................................... 102

2-8- سمبولیسم .............................................................................................. 103

2-9- اگزیستانسیالیسم ................................................................................... 106

2-10- دادائیسم .............................................................................................. 110

فصل دوم شعرعربی و مکاتب ادبی غرب ....................................................... 112

شعر عربی قدیم ......................................................................................... 113 

مکتب «عمود الشعر»............................................................................. 114 

مکتب نوپردازان ................................................................................... 115 

مکاتب عربی قدیم ................................................................................. 116 

1-3-1 – مکتب صنعت .................................................................................... 116 

1-3-2- مکتب تصنیع ...................................................................................... 117 

1-3-3- مکتب تصنع ....................................................................................... 117 

شعر عربی معاصر................................................................................. 118 

کلاسیک نوین در شعر عربی معاصر .................................................. 119 

رومانتیسم در شعر عربی معاصر........................................................ 121

رئالیسم در شعر عربی معاصر............................................................ 125

سوررئالیسم در شعر عربی معاصر.................................................... 126

سمبولیسم در شعر عربی معاصر........................................................ 127

اگزیستانسیالیسم در شعر عربی معاصر.............................................. 132

پارناسیسم در شعر عربی معاصر....................................................... 134

دادائیسم  در شعر عربی معاصر......................................................... 135

فصل سوم : گرایش به تامل در ادبیات عرب .................................................. 136

ریشه های گرایش به تامل در دوره معاصر ............................................. 137

احساس حقارت ................................................................................... 137

بحران ها .............................................................................................. 139

تهاجم فرهنگی ...................................................................................... 141

حس نوگرایی ....................................................................................... 142

1-4-1- نزاع قدیم و جدید .............................................................................. 142

نقد و نظر ......................................................................................................... 144

1-5- مهاجرتها................................................................................................. 144

شعر تاملی و مکاتب ادبی غرب .............................................................. 147

نقد و نظر ......................................................................................................... 149

آیا تامل به معنی قطع رابطه با مسایل بیرونی است ؟........................... 150

بخش سوم : گرایش های نوین ادبیات عربی ................................................... 152

فصل اول : گرایش های نوین شعر عربی معاصر .......................................... 153

گرایش های نوین موضوعی ...................................................................... 155

حماسه ................................................................................................. 156

نمایشنامه منظوم ................................................................................. 158

قصه ..................................................................................................... 162

اسطوره ............................................................................................... 163

تحولات موسیقی و ساختار شعر عربی ................................................. 167

شعر منثور ........................................................................................... 168

شعر آزاد.............................................................................................. 169

شعر مدور............................................................................................ 170

قصیده کلی ........................................................................................... 172

شعر درامی (نمایشی)........................................................................... 173

فصل دوم :‌گرایش های نوین نثر عربی معاصر............................................... 174

قصه در ادب عربی معاصر ....................................................................... 178

سیره نویسی .............................................................................................. 180

نمایشنامه نویسی ....................................................................................... 181

بخش چهارم : سیری در اندیشه مسیحی عرب ............................................... 183

فصل اول: اندیشه ادبای مسیحی عرب ............................................................ 184

ادبای مهجر................................................................................................. 185جبران خلیل جبران .............................................................................. 185

اسلوب ادبی جبران ........................................................................ 185

شرق و غرب از نظر جبران ........................................................... 191

واقع گرایی جبران .......................................................................... 195

میخائیل و نعیمه ................................................................................. 196

اسلوب ادبی نعیمه .......................................................................... 196

عوامل موثر بر افکار نعیمه ............................................................ 198

شرق و غرب از نظر نعیمه ............................................................ 201

ایلیا ابوماضی .................................................................................... 204

شرق و غرب  از نظر ابوماضی ..................................................... 204

دیانت و رجال مذهبی در ادب مهجر.................................................. 205

مقایسه باورهای دینی مهجر ............................................................. 207

زن در ادب مهجر .............................................................................. 208

عرف و سنت تحمیلی ،‌ازدواج اجباری ............................................... 208

2-سایر ادبا ..................................................................................................... 211

2-1- نجیب عازوری ....................................................................................... 211

2-2- شبلی شمیل ............................................................................................ 213

2-2-1- شعر شمیل  در ستایش حضرت محمد (ص) و قرآن........................ 215

2-2-2-سخن شبلی شمیل درباره امام علی بن ابی طالب (ع).......................... 216

2-3-نسیب عریضه و سبک شعری تازه ......................................................... 216

فصل دوم :‌تاثیر ادبای مسیحی عرب بر جهان عرب ....................................... 217

اندیشه ها و جنبش های نوین سیاسی – اجتماعی ..................................... 218

راههای نفوذ فلسفه روشنگری فرانسه و اندیشه های انقلاب فرانسه

 در خاور عربی ............................................................................................... 222

کوشش عملی ادبا ................................................................................ 232

کشورهای عربی .................................................................................. 235

انجمن های روشنگری فرهنگی در سوریه .......................................... 237

داستان ................................................................................................... 242

انگیزش منفی به دین وتمسخر مظاهر آن و طرح ارزش های ضد دینی       245

2-1-1- خودکشی ........................................................................................... 250

2-1-2- اعتراف .............................................................................................. 254

اهتمام به غریزه ممنوعه جنسی و توصیف صحنه های تحریک آمیز.. 255

استعمال گویش محلی و تضعیف زبان فصیح عربی ............................ 266

واقع گرایی در داستان ......................................................................... 268

تاریخ ...................................................................................................... 280

نقدو نظر .......................................................................................................... 280

زبان شناسی .......................................................................................... 283

فصل سوم : اندیشه ادیب مسلمان ................................................................... 286

طه حسین ................................................................................................... 288

آثار ادبی طه حسین ............................................................................. 288

نقد و نظر ......................................................................................................... 299

چکیده ............................................................................................................... 301

خلاصه البحث .................................................................................................. 303

منابع ................................................................................................................ 305

 

منبع:

منابع عربی:

1- آل نوح، کاظم: محمد و قرآن، المطبعه العربیه، بغداد، 1354 ه.ق.

2- آلن، روجر: الروایه العربیه، حصه منیف، الموسسه للدراسات و النشر، بیروت، الطبعه الاولی، 1982 م.

3- ابن قتیبه، الشعر و الشعراء، دارالکتب العلمیه، بیروت، 1405 ق، 1985 م.

4- ابوحاقه، احمد، الالتزام فی الشعر العربی، دارالعلم للملایین، بیروت الطبعه الاولی، 1979 م.

5- ابوحمدان، سمیر: النص المرصود، الموسسه الجامعیه للدراسات و النشر، بیروت، الطبعه الاولی، 1990 م.

6- ابوماضی، ایلیا: دیوان الجداول، دارالعلم للملایین، بیروت، الطبعه السابعه عشره، 1986 م.

7- ادونیس، علی احمد سعید: الاعمال الکامله، دارالعوده، بیروت، الطبعه الثانیه، 1971م.

8- الایوبی، یاسین: مذاهب الادب معالم و انعکاسات، دارالعلم للملایین، بیروت، الطبعه الثانیه، 1984 م.

9- بدوی، مصطفی: مختارات من الشعر العربی الحدیث، دارالفکر، بیروت، 1969م.

10- برهومی، خلیل: ایلیا ابو ماضی شاعر السوال و الجمال، دارالکتب العلمیه، بیروت، 1993 م.

11- البعلبکی، منیر: المورد، معجم الاعلام، دارالعلم للملایین، بیروت، ط 35، 2001.

12- بکار، یوسف: فی النقد الادبی، دارالمناهل، بیروت، الطبعه الاولی، 1416ه- 1995م.

13- بیضون، حیدر توفیق: بدر شاکر السیاب، دارالکتب العلمیه، بیروت، الطبعه الاولی، 1991 م.

14- تیمور، محمود: محاضرات فی القصص فی ادب العرب ماضیه و حاضره، معهد الدراسات العربیه العالمیه، قاهره، الطبعه الاولی، 1958.

15- جاسم محمد، حیاه: الدراما التجربیه فی مصر و التاثیر العربی علیها، دار الاداب، بیروت، الطبعه الاولی، 1983 م.

16- جب، هاملتون: دراسات فی الادب العربی الحدیث، المرکز العربی للکتاب، بیروت، بی تا.

17- جبران، جبران خلیل: البدائع و الطرائف، دراسه و تحلیل: نازک سابایارد، طلاس، دمشق، الطبعه الثانیه، 1987م.

18- جرداق، جرج: الامام علی صوت العداله الانسانیه، بیروت دارالفکر العربی، بی‌تا.

19- جندی، انعام: الرائد فی الادب العربی، دار الرائد العربی، بیروت، الطبعه الاولی، 1986 م.

20- الجندی، انور: خصائص الادب العربی، دارالکتب اللبنانی، بیروت، الطبعه الثانیه، 1985 م.

21- الحاوی، ایلیا: نماذج فی النقد الادبی، دار الکتب العلمیه، بیروت، 1991 م.

22- الحبال، امامه محمد سالم: موقف المستشرقین من السنه، دار الفیحاء، دمشق، الطبعه الاولی، 1421 ه- 2000 م.

23- حسین، طه: حدیث الاربعاء، دارالعلم للملایین، بیروت، الطبعه الرابعه، 1980م.

24- حسین، طه: من حدیث الشعر و النثر، دارالمعارف بمصر، القاهره، الطبعه العاشره.

25- حسین، طه: فی الشعر الجاهلی، دار الکتب المصریه، القاهره، الطبعه الاولی، 1344 ه- 1926 م.

26- خالص، ولید محمود: اوراق مطویه من تاریخ الادب المقارن فی الوطن العربی، الموسسه العربیه للدراسات و النشر، بیروت، الطبعه الاولی، 1997م.

27- الخطیب، حسام: آفاق الادب المقارن عربیاً و عالمیاً، دارالفکر، دمشق، الطبعه الثانیه، 1420 ه- 1999م.

28- خضر، عباس: الواقعیه فی الادب، دارالجمهوریه، بغداد، الطبعه الاولی، 1967م.

29- خیربک، کمال: حرکه الحداثه فی الشعر العربی المعاصر، دارالفکر، بیروت، لبنان، الطبعه الثانیه، 1406 ه- 1986م.

30- الدسوقی، عمر: فی الادب الحدیث، دارالفکر، قاهره، الطبعه الاولی، 1951م.

31- الدسوقی، عمر: محمد سامی البارودی، دارالمعارف، قاهره، الطبعه الثالثه، 1970م.

32- الدهان، سامی: الامیر شکیب ارسلان حیاته و آثاره، دارالمعارف، قاهره، الطبعه الاولی، 1960م.

33- رضا، احمد: معجم متن اللغه، دار مکتبه الحیاه، بیروت، الطبعه الاولی، 1378ه- 1959 م.

34- زیتون، علی مهدی: السیاب شاعراً، حرکه الریف الثقافیه، الطبعه الاولی، 1996م.

35- زیدان، جرجی: تاریخ آداب اللغه العربیه، دارالمکتبه للاحیاء، بیروت، الطبعه الاولی، 1967م.

36- الزین، محمد فاروق فارس: المسیحیه و الاسلام و الاستشراق، المطبعه العلمیه، دمشق، الطبعه الاولی، 1421 ه- 2000م.

37- سراج، نادره جمیل: شعراء الرابطه القلمیه، دارالمعارف، مصر، 1955م.

38- سلوم، داود: اثر الفکر الغربی فی الشاعر جمیل صدقی الزهاوی، کلیه الاداب- جامعه بغداد، 1404 ه- 1984م.

39- سمایلو فیتش، احمد: فلسفه الاستشراق و اثرها فی الادب العربی المعاصر، دارالمعارف، القاهره، الطبعه الاولی، 1980م.

40- السیاب، بدرشاکر: دیوان السیاب، دارالطلیعه، بیروت، 1967م.

41- الشاذلی، عبدالسلام: شخصیه المثقف فی العربیه الحدیثه، دارالحداثه، بیروت، الطبعه الاولی، 1985م.

42-الشدیاق، احمد فارس: الساق علی الساق فی ماهو الفاریاق، مکتبه العرب بمصر، قاهره، الطبعه الاولی، 1919م.

43- شراره، عبداللطیف: معارک ادبیه، دار بیروت للطباعه و النشر، بیروت، 1982م.

44- الصاوی الجوینی، مصطفی: ابعاد فی النقد الادبی الحدیث، منشاه المعارف بالاسکندریه، بی تا.

45- صلیبا، جمیل: محاضرات فی الاتجاهات الفکریه فی البلاد الشامیه، القاهره، 1958.

46- ضیف، شوقی: تاریخ الادب العربی المعاصر فی مصر، دارالمعارف، قاهره، الطبعه الثانیه، 1961م.

47- ضیف، شوقی: الفن و مذاهبه فی الشعر العربی، دارالمعارف، مصر، الطبعه الساوسه، ]بی‌تا[.

48- طالبی، محمدعلی: عباس محمود العقاد مناهجه آراءه معارکه النقدیه، حروفیه، تهران، چاپ اول، 1382.

49- الطرزی، فیلیب: تاریخ الصحافه العربیه، بیروت، 1914.

50- الطهطاوی، رفاعه: تخلیص الابریز، دراسه و تحقیق: محمود حجازی، الهیئه المصریه العامه للکتاب، قاهره، الطبعه الاولی، 1974 م.

51- عباس، احسان: فی الشعر، دارصادر، بیروت، الطبعه الثانیه، 1967م.

52- عبود. شلتاغ: حدائق الشعر الاسلامی المعاصر، دارالملاک، بیروت، الطبعه الاولی، 1422 ه- 2002م.

53- العشماوی، محمد زکی: دراسات فی النقد المسرحی و الادب المقارن، دارالشروق الطبعه الاولی، 1414 ه- 1994 م.

54- عید، یوسف: المدارس الادبیه ومذاهبها، دارالفکر اللبنانی، بیروت، 1994م.

55- غنیمی هلال، محمد: المدخل الی النقد الادبی، دارالثقافه- دارالعوده، لبنان، بیروت، الطبعه الثانیه، 1973م.

56- الفاخوری، حنا: تاریخ ادبیات عربی، توس، تهران، چاپ دوم، 1380.

57- الفاخوری، حنا: الجامع فی تاریخ الادب العربی، دارالجیل، بیروت الطبعه الاولی، 1986.

58- فضل، صلاح: منهج الواقعیه فی الابلاغ الادبی، دارالافاق الجدیده، بیروت، چاپ دوم، 1986.

59- القبانچی، صدرالدین: علم السیاسه، الشرکه العالمیه للکتاب، لبنان، الطبعه الاولی، 1410 ه.

60- محمد عریضه، محمد: ابراهیم ناجی شاعر الاطلال، دارالکتب العلمیه، الطبعه الاولی، بیروت، 1993 م.

61- محمد، محمدحسین: مقالات فی الادب و اللغه، موسسه الرساله، الطبعه الثانیه، 1409.

62- محفوظ، نجیب: بدایه و نهایه، مکتبه مصر، قاهره، چاپ سیزدهم، 1982 م.

63- محفوظ، نجیب: اللص و الکلاب، دارالقلم، بیروت، چاپ اول، 1972.

64- محمود، علی عبدالحلیم: مصطفی صادق الرافعی و الاتجاهات الاسلامیه فی ادبه، دارالناشر للطباعه و النشر، بیروت، الطبعه الاولی.

65- المرزوقی، احمدبن محمد: شرح دیوان الحماسه لابی‌تمام، عالم الکتب، بیروت، بی‌تا.

66- معلوف، لویس: المنجد فی اللغه و الآداب و العلوم، المطبعه الکاثو لیکیه، بیروت، الطبعه 15، 1956م.

67- المقداد، محمود: تاریخ الدراسات العربیه فی فرنسا، عالم المعرفه، الکویت، جمادی الاولی 1413 ه، نوفمبر/ تشرین الثانی 1992م.

68- المقدسی، انیس: الفنون الادبیه و اعلامها فی النهضه العربیه الحدیثه، دارالعلم للملایین، بیروت، لبنان، اعاده طبع 5، تموز/ یولیو 1990.

69- مندور، محمد: الادب و مذاهبه، دارصادر، بیروت، 1976م.

70- الموسوی، محسن جاسم: الروایه العربیه، انشاه و التحول، دارالاداب، بیروت، الطبعه الاولی، 1988 م.

71- نجیب عطوی، علی: تطور فن القصه اللبنانیه العربیه، دارالافاق الجدیده، بیروت، الطبعه الاولی، 1982 م.

72- نخله، امین: الشعر العربی المعاصر، دارالجیل، بیروت، 1986 م.

73- نعیمه، میخائیل: احادیث مع الصحافه، موسسه نوفل، بیروت، لبنان، الطبعه الثانیه، 1989م.

74- هداره، محمد مصطفی: بحوث فی الادب العربی الحدیث، دارالنهضه العربیه، بیروت، 1994 م.

75- هیکل، محمدحسین: زینب مناظر و اخلاق ریفیه، دارالمعارف، 1974م.

76- الیافی، عبدالکریم: دراسات فنیه فی الادب العربی، مکتبه لبنان ناشرون، بیروت، الطبعه الاولی، 1416ه- 1996م.

77- یاغی، عبدالرحمن: الجهود الروائیه، دارالثقافه، بیروت، الطبعه الاولی، 1972م.

78- الیفاعی، شفق: الانواع الادبیه و المذاهب و المدارس فی الادب المقارن، موسسه عزالدین، الطبعه الاولی، 1985م.

79- یوسف نجم، محمد: القصه فی الادب العربی الحدیث، دارالثقافه، بیروت، الطبعه الاولی، 1966م.

 

مجله عربی:

80- ابن نبی، مالک: انتاج المستشرقین واثره فی الفکر الاسلامی الحدیث، مجله الفکر العربی، بیروت، السنه الخامسه، العدد 32، حزیران.

81- حسن، عبدالرحیم: ضروره القصه فی عالم قلق، مجله العالم، شماره 333 چاپ لندن، 1990 م.

82- عریضه، نسیب: الارواح المتمرده، نیویورک، جریده الاخلاق، 1964م.

 

منابع فارسی:

83- آذر، مهدی: دایره المعارف فارسی، فرانکلین، تهران، 1345 ه.ش.

84- آذینفر، م.: دایره المعارف، زرین، تهران، 1358.

85- براون، کالین: فلسفه و ایمان مسیحی، ترجمه طاطه و س میکائیلیان، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران، چاپ اول، 1375.

86- بهار، ملک الشعراء: سبک شناسی، توس، تهران، 1351 ه.ش.

87- پرهام، سیروس: رئالیسم و ضد رئالیسم در ادبیات، آگاه، تهران، چاپ ششم، 1360 ه.ش.

88- پریستلی، جی.بی: سیری در ادبیات غرب، ترجمه ابراهیم تونسی، امیرکبیر، چاپ دوم، 1372 ه.ش.

89- حسینی، صالح/ خاموش، نیلوفر: نظری به شعر سهراب سپهری، نیلوفر، تهران، چاپ سوم، 1373 ه.ش.

90- زرین کوب، عبدالحسین: نقد ادبی، انتشارات امیرکبیر، تهران، 1378.

91- سعید، ادوارد: شرق شناسی، ترجمه د. عبدالرحیم گواهی، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ اول، 1371.

92- سیدحسینی، رضا: مکتبهای ادبی، نیل و نگاه، تهران، چاپ دوم، 1366 ه.ش.

93- عمید، حسن: فرهنگ فارسی عمید، انتشارات امیرکبیر، تهران، چاپ سوم، 1373.

94- غنیمی هلال، محمد: ادبیات تطبیقی، ترجمه مرتضی آیت اله زاده، امیر کبیر، تهران، 1373 ه.ش.

95- فورست، لیلیان: رمانتیسم، ترجمه: مسعود جعفری، نشر مرکز، چاپ اول، 1375 ه.ش.

96- قبانی، نزار: شعر، زن و انقلاب، ترجمه عبدالحسین فرزاد، امیرکبیر، تهران، 1364 ه.ش.

97- کدکنی، محمدرضا: شعر معاصر عرب، توس، تهران، 1359 ه.ش.

98- الکیلانی، نجیب: اسلام و مکاتب ادبی، ترجمه نوید کاکاوند، سازمان تبلیغات اسلامی، تهران، 1376 ه.ش.

99- گیپ، هاملتون: ادبیات نوین عرب، ترجمه: یعقوب آژند، انتشارات اطلاعات، تهران، 1371 ه.ش.

100- لوین، ز.ا.: اندیشه ها و جنبشهای نوین سیاسی اجتماعی در جهان عرب، ترجمه یوسف عزیزی بنی طرف، تهران، چاپ اول، 1378.

101- مندور، محمد: درنقد و ادب، ترجمه: علی شریعتی، امیرکبیر، مشهد، چاپ اول، 1346 ه.ش.

 

نشریات فارسی:

102- بروجردی، مهرزاد: شرق شناسی وارونه، ترجمه محمد جواد کاشی، ماهنامه کیان، سال ششم، اسفند 75، شماره 35.

103- پاینده، حسن: ریشه های تاریخی و اجتماعی رمانتیسم، مجله ارغنون، شماره2، سال اول، تابستان 1372.

104- سالار، محمد: شرق شناسی در بوته نقد، (گفتگو با دکتر احمد برقاوی)، نامه فرهنگ، سال هفتم، شماره اول، شماره مسلسل 25، بهار 1376.

105- سه‌یر، رابرت/ لووی، میشل: رمانتیسم و تفکر اجتماعی، ترجمه: یوسف اباذری، ارغنون، شماره 2، سال اول، تابستان 1373.