مقاله اسناد هویتی

Word 299 KB 34605 197
مشخص نشده مشخص نشده حقوق - فقه
قیمت قدیم:۳۲,۷۰۰ تومان
قیمت با تخفیف: ۱۹,۸۰۰ تومان
دانلود فایل
  • بخشی از محتوا
  • وضعیت فهرست و منابع
  • چکیده

    اسناد هویتی مدارکی هستند که برای احراز هویت و شناسائی افراد به کار می روند و شامل 6 سند ، شناسنامه ، کارت ملی ، پایان خدمت یا معافیت از خدمت‌، گذرنامه و مدارک شناسائی صنفی مانند کارت های شناسایی ادارات دولتی را شامل می شود .

    این اسناد پایه و اساس سایر مدارک نیز قرار می گیرد و به همین لحاظ از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند و در جامعه نیز از اعتبار خاصی برخوردار هستند و به لحاظ موارد فوق الذکر مورد توجه مرتکبین جرائم گوناگون خصوصاً جرائم علیه اموال ( کلاه برداری  ، سرقت ، خیانت در امانت و چک پرداخت نشدنی ) قرار می گیرد و مرتکبین جرائم مذکور با جعل اسناد هویتی و با سوء استفاده از عملکردهای این اسناد به اهداف مجرمانه خود نائل می شوند .

    در خصوص اینکه اسناد هویتی مجعول چه نقشی در وقوع جرائم علیه اموال ( کلاه برداری ، سرقت ، خیانت در امانت و چک پرداخت نشدنی ) دارند ، تحقیق حاضر به روش توصیفی طراحی گردیده و از نظرات اهل خبره با استفاده از ابزار پرسش نامه و مطالعه اسنادی پرونده های آگاهی تهران اجرا شده است.

    این تحقیق مشتمل بر      فصل می باشد که در فصل اول کلیات و ادبیات موضوع بیان گردیده است و در فصول بعدی به روش شناسایی تحقیق و تجزیه

    و تحلیل یافته ها و نتیجه گیری و پیشنهادات پرداخته شده است .

    مهمترین هدف این پژوهش ، شناسایی کم و کیف نقش اسناد هویتی مجعول در وقوع جرائم علیه اموال می باشد و در سیر دستیابی به این هدف ، آسیب پذیری های اسناد هویتی و شیوه های به کارگیری اسناد مجعول هویتی و راه کارهای علمی و عملی در مقابله با جعل این اسناد و استفاده از آن ها برای ارتکاب جرائم دیگر معلوم می گردد .

    لذا فرضیه های تحقیق پیرامون چهار بعد اساسی به شرح ذیل می باشد :

    نوع سند جعلی

    شیوه جعل اسناد هویتی

    نوع جرم به وقوع پیوسته

    اقدامات موثر در مبارزه با بکارگیری اسناد جعلی

    ابعاد فرضیه های تحقیق به شرح فوق مورد بررسی قرار گرفته و با آزمون های آماری ارزیابی شده و نتایج حاصله از ارزیابی فرضیه ها نشانگر این است که :

    الف ) در وقوع جرائم علیه اموال شناسنامه بیشتر از سایر اسناد هویتی مورد جعل قرار می گیرد .

    ب ) جابجائی عکس در اسناد هویتی متداول ترین شیوه جعل اسناد برای ارتکاب جرائم علیه اموال است .

    ج ) در مجموعه جرائم علیه اموال ، اسناد هویتی مجعول بیشتر برای ارتکاب کلاهبرداری مورد استفاده قرار می گیرند .

    د ) برای مقابله با استفاده از سند هویتی مجعول تشدید مجازات مرتکبین و توجه به مبارزه سرکوبگرانه تاثیر چندانی نخواهد داشت و به تنهایی کافی نیست .

    ضمن اینکه اصلاح قوانین در این خصوص از جنبه میزان مجازات که نشانگر میزان اهمیت این اسناد و میزان قباحت عمل جعل اسناد هویتی بوده باشد ، در کنار اقدامات پیشگیرانه موثر می باشد .

                بر این اساس از مجموع چهار فرضیه تحقیق فرضیه های اول تا سوم اثبات شده و فرضیه چهارم تایید نگردیده است .

                در نهایت با یک جمع بندی اجمالی دستاوردهای نظری و عملی تحقیق در دو بخش (1) مبارزه با جعل اسناد هویتی و (2) مبارزه با استفاده از سند هویتی تقسیم بندی شده و در هر بخش راه کارهای مناسب برای برنامه های بلند مدت و کوتاه مدت ارائه گردیده است که در برنامه های کوتاه مدت به استحکام بیشتر اسناد هویتی فعلی و رفع نواقص و ضعف های سیستم بررسی اسناد تاکید نموده و در برنامه های بلند مدت رویکرد بهره گیری از تکنولوژی پیشرفته امروزی با قابلیت های الکترونیکی هم در صدور اسناد و هم در بررسی اسناد مورد توجه قرار گرفته است و ماحصل نهایی تحقیق این است که برای اطمینان از احراز هویت فرد باید بانک متمرکز اطلاعات فردی با مشارکت تمامی ارگانها و نهادهای ذیربط به وجود آید و در شناسائی اشخاص به جای تکیه بر مندرجات ظاهری اسناد هویتی که می تواند غیر واقعی و منحرف کننده باشد به سوابق موجود در آن بانک که از اعتماد بیشتری برخوردار است ، تاکید نمود .

    واژه های کلیدی :

    جعل اسناد ، اسناد هویتی ، جرم ، جرائم اموال

     

    کلیات و ادبیات موضوع

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

    بخش اول : کلیات

    اول : مقدمه

              قبل از اینکه انسان پا به عرصه اجتماع بگذارد ، در هر کجا که با تهدیدی روبرو می شده ، خود به دفاع از خود پرداخته و علاوه بر دفاع از خود ، به تناسب پیشرفت و رشد عقلانی خود ، در جهت پیشگیری از خطرات احتمالی آتی نیز برآمده است . بر فرض مثال ، پس از پناه بردن به بالای درختان جهت در امان ماندن از شر حیوانات ، به غارها پناه برده و بعد از آن اقدام به احداث پناهگاه برای خود نموده است .

                جوامع بشری هم از بدو تشکیل همواره در طول تاریخ با معضلات و تهدیدهایی روبرو بوده است که هم نظم و انضباط و بقاء جامعه و هم فرد فرد جامعه را تهدید نموده و موجب سلب آرامش و امنیت اجتماعی و اخلال در ادامه حیات اجتماعی و اقتصادی و ... انسان گردیده است و از وقتی هم که انسان پا به عرصه اجتماع گذاشته است ، تعرض به تمامیت و حقوق فردی هر کدام از افراد جامعه ، تعرض به جامعه و امنیت و آسایش آن را به دنبال داشته است .

                جوامع بشری در مقابل این پدیده های تهدید آمیز و به منظور مقابله با آن، اقدام به وضع قواعد و مقرراتی می نماید که در ادبیات امروزی قانون نام گرفته است.

                قانون موضوعه حافظ منافع فردی اجتماع و امنیت و آسایش عمومی جامعه بوده و مورد قبول اکثریت افراد جامعه بوده و از مجموع عرف و عترت و فرهنگ و اعتقادات مذهبی و دینی و ... آنان نشات گرفته است و وضع چنین قواعد و مقررات به تنهایی برای نیل به اهداف جوامع بشری کافی نبوده چرا که اقلیتی از افراد جامعه بنا به منافع و مصالح شخصی خود که با منافع سایر افراد جامعه و ارزش ها و هنجارهای مورد قبول عامه اجتماع تعارض دارد ، اقدام به نقض مقررات موضوعه می نمایند .

                بنابراین جوامع بشری عکس العمل نشان داده و با این اعمال مجرمانه به مبارزه و مقابله پرداخته اند و عکس العمل جوامع انسانی به 2 شکل صورت میگیرد :

    الف ) روش سخت افزاری که همان مقابله و سرکوبگری است که منظور برقراری و ایجاد امنیت که پدیده ها و اعمال مجرمانه ضد اجتماعی آسایش مردم را سلب کرده اند توسط نهادهایی که حسب مقررات دارای مسئولیت هستند اجرا می شود .

    ب ) روش نرم افزاری که همان اقدامات پیشگیری کننده است که در این روش اقدام به شناسایی بسترهای وقوع جرم و از بین بردن این بسترها با توسل به شیوه های اصولی و منطقی می شود که کم هزینه نیز می باشد .

                این دو روش نه تنها مغایرتی با هم ندارند ، بلکه مکمل همدیگر هم هستند و امروز نهادهایی مثل دادگستری ، نیروی انتظامی و ... عهده دار انجام این وظایف هستند . گرچه از مقررات کیفری ایران عکس العمل ها جنبه سرکوبگری به خود گرفته است ولی اقدامات پیشگری هم مد نظر بوده است . اخیراً در سایتهای کیفری وضع قوانین کیفری جرم زدایی از قوانین و حذف عناوین کیفری غیر موثر مورد توجه می باشد .

                تنظیم اسناد هویتی بنام تک تک افراد جامعه جهت شناسایی آنان و برقراری نظم و انضباط و امنیت اجتماعی هم به عنوان یک نیاز به موازات پیشرفت جوامع انسانی احساس و اقدام به این امر شد . بنابراین تعرض به یک سند هویتی مثل شناسنامه نه تنها تعرض به حقوق صاحب آن و افراد دیگری که قربانی اعمال بزهکارانه می شوند محسوب می شود ، بلکه به لحاظ سلب اعتماد و اطمینان و اخلال در نظم و آسایش عمومی جامعه ، اجتماع نیز از آن متضرر می شود . پس جامعه با اقدامات سرکوبگرانه و با وضع قوانین کیفری درصدد مبارزه بر آمده و در این خصوص پیش بینی های لازم تا حدودی در قوانین کشور صورت گرفته است و با وجود وضع قوانین کیفری باز هم شاهد ارتکاب چنین جرائمی هستیم و به نظر می رسد که تنها مجازات کافی نبوده و توجه مضاعف به اقدامات پیشگیرانه و اتخاذ تدابیر اصولی و علمی و منطقی را می طلبد .

                در جرم شناسی پیشگیری از وقع جرم به عنوان شاخه ای از جرم شناسی کاربردی مطرح است و موضوع آن تعیین موثرترین وسایل برای تامین و پیشگیری از جنایت در مقیاس کل جامعه یا یک جمعیت محدودتر مانند شهر یا ناحیه ای از شهر و غیره بدون ارعاب عمومی بوسیله تهدید کیفری است[1] .

                پیشگیری وضعی از اشکال گوناگون پیشگیری می باشد و منظور از آن عبارت است از اقدامات پیشگیرانه معطوف به اوضاع و احوالی که جرائم ممکن است در آن وضع به وقوع بپیوندند یا به عبارتی پیشگیری شامل اقدامات غیرکیفری است که هدفشان جلوگیری از به فعل در آمدن اندیشه مجرمانه یا تغییر دادن اوضاع و احوالی است که یک سلسله جرائم مشابه در آن به وقوع پیوسته و یا ممکن است در آن اوضاع و احوال ارتکاب یابد[2] .

                این نوع پیشگیری هم در جعل اسناد و استفاده از سند مجعول و هم در جرائم علیه اموال که هر دو جزء آماجهای مادی محسوب می شوند می تواند موثر باشد و به عبارتی با اتخاذ تدابیر پیشگیرانه وضعی ، می توان از وقوع جعل در اسناد و همچنین بکارگیری سند مجعول و به دنبال آن وقوع انواع مختلف جرائم علیه اموال جلوگیری کرد .

                یک از اقداماتی که در رابطه با پیشگیری وضعی جعل اسناد که مقدمه ای برای وقوع جرائم شدیدتر بعدی است می توان مورد استفاده قرار داد ، در مرحله اول شناسائی بسترهای وقوع جرم جعل اسناد است ، زمینه هایی مانند آسیب پذیری های اسناد و عدم استحکام آنها که شیوه های مختلف جعل را برای تبهکاران مسیر ساخته و می تواند به عنوان بستری مناسب برای جعل اسناد محسوب گردد . و در مرحله بعدی می توان با تعیین روش ها و راه کارهای بهره گیری مجرمین از اسناد جعلی در ارتکاب جرائم تمهیدات لازم را به عمل آورد و فرصت سوء استفاده از اسناد مجعول را از آن ها سلب نمود .

                در این تحقیق با توجه به وسعت و گستردگی بحث جعل اسناد و تنوع جرائمی که با استفاده از اسناد مجعول به وقوع می پیوندند ، شاخه ای از اسناد تحت عنوان اسناد هویتی ( مدارک و اسنادی که برای احراز هویت و شناسایی افراد در جامعه کاربرد دارند ) مورد بررسی قرار گرفته و نقش آنها در گروهی از جرائم مهم و شدید ، تحت عنوان جرائم علیه اموال مورد مطالعه قرار خواهد گرفت.

     

    دوم : بیان مسئله

                یکی از عوامل مهم تنظیم روابط مختلف افراد جامعه با یکدیگر اسنادی که مردم به آن ها اعتماد دارند و اگر این اعتماد و اطمینان افراد جامعه نسبت به اسناد تنظیمی سلب شود ، امنیت و نظم اجتماعی و روابط اجتماعی آن جامعه با اخلال روبرو خواهد شد . بنابراین حفظ و رعایت صحت مفاد و محتوای آن ها جهت جلب اعتماد عمومی لازم و ضرورت دارد.

                جعل یک سند با استفاده از آن ارتباط تنگاتنگی داشته و در حقیقت عمل جعل مقدم بزه استفاده از مجعول است  و مکمل هم محسوب می شود و جعل اسناد برای استفاده از آن بوده و جاعل در جعل سند هدف نهایی خود که بهره برداری از این سند مجعول است دنبال می کند .

                نکته مهم دیگر اینکه جعل و استفاده از سند مجعول علاوه بر مواردی که ذکر شد تاثیر دوجانبه ای در ایجاد آثار و تبلیغات سوء آنها در جامعه دارند تاثیر غیرمستقیم آن ها هم در استفاده مجرمین حرفه ای از این اسناد در جهت نیل به اهداف مجرمانه حاصل می شود .

                از جمله اسناد مهم در هر جامعه ای کاربرد روزمره داشته و در کلیه نهادها و ارگانها و سازمانهای دولتی و خصوصی مورد استفاده قرار می گیرد اسناد هویتی هستند و این اسناد پایه و اساس صدور سایر اسناد در سازمان های دولتی و غیره از قبیل ادارات و مراجع رسمی مثبتی و ... قرار می گیرند . بنابراین عدم دقت در جعل این گونه اسناد ممکن است سبب صدور اسناد صحیح دیگر می شود که مورد سوء استفاده قرار گرفته و در تحقق جرائم مختلف موثر بوده و کشف و تعقیب کیفری مجرمین را هم با مشکل مواجه کند .

                با بررسی سوابق موجود در مراجع قضایی و انتظامی مشخص می شود که مجرمین حرفه ای و تبهکاران به عادت با شگردهایی مختلفی از آسیب پذیری های اسناد هویتی که دارای کاربردهای فراوانی هستند بهره گرفته و با جعل آ‹ها جرائم مختلفی را که عمدتاً جرائم مالی هستند مرتکب می شوند . بنابراین متولیان امر برای اینکه بتوانند با این پدیده مبارزه اساسی و ریشه ای و موفق به شکل سازماندهی شده داشته باشند آگاهی آنان از چگونگی نقش اسناد هویتی مجعول در وقوع جرائم علیه اموال ضرورت دارد و این تحقیق جهت پاسخگویی به این سوال است که :

    نقش اسناد هویتی ، مجعول در وقوع جرائم علیه اموال چگونه می باشد ؟

    سوم : سوالات تحقیق

                جهت نیل به هدف و پاسخ سوال اصلی می توان در جهت توصیف جزئیات هدف از تحقیق سوال اصلی را به چند سوال تقسیم کرد .

                سوالات تحقیق که مجموع پاسخ آنها می تواند پاسخ سوال اصلی باشد و عبارتند از :

    1 ) جعل کدام یک از اسناد هویتی ، بیشتر برای ارتکاب جرائم علیه اموال به کار می رود ؟

    2 ) متداولترین شیوه جعل اسناد هویتی برای ارتکاب جرائم علیه اموال چه می باشد ؟

    3 ) اسناد هویتی مجعول ، غالباً برای ارتکاب کدام جرم از جرائم علیه اموال مورد استفاده قرار می گیرند ؟

    4 ) موثرترین اقلام در مقابله با بکارگیری اسناد هویتی جعلی چیست ؟

    چهارم : اهمیت موضوع

    اینکه جرم جعل و وقوع آن وقوع جرائم دیگر را به دنبال دارد ، بنابراین لازم به نظر می رسد که با آن مقابله نمود و در نتیجه کشف جرم جعل هم ممکن است به کشف جرائم دیگر مرتبط با آن منجر شود . بر این اساس و با هدف پیشگیری از وقوع جرائم متاثر از جعل بایستی با وقوع جعل سند و استفاده از مجعول به شدت مقابله نمود .

    اهمیت این امر در خصوص اسناد هویتی بیشتر به چشم می خورد . چرا که اسناد هویتی مجعول از ابزارهای کارآمد و موثر مجرمین حرفه ای در ارتکاب جرائم دیگر خصوصاً جرائم علیه اموال است . جرائمی که از بدو شکل گیری جوامع بشری و تحقق حق مالکیت خصوصی در اجتماعات انسانی وجود به انسجام و اشکال مختلف به وقوع پیوسته است .

    جرائم علیه اموال از جمله جرائم متداول مخل نظم و امنیت جامعه است و اگر از تک تک افراغد هر جامعه حتی از جرائم علیه امنیت و آسایش عمومی سوال شود، مسلماً از سرقت و راه زنی و کلاه برداری و غارت اموال و غیره اسم خواهند برد .

    با توجه به تعداد اسناد هویتی و آسیب پذیری هایی که این اسناد دارند و تنوع در استفاده از این اسناد در موقعیت های مختلف باعث شده که تبهکاران و مجرمین حرفه ای از اسناد هویتی در ارتکاب جرائم گوناگون استفاده ابزاری بکنند و به روشهای مختلف و گوناگونی دست به ارتکاب جرائم متفاوت با توسل به اسناد هویتی مجعول می زنند . و نظر به افزایش بی رویه چین جرائمی موجب شده است که قانونگذار در جهت جلوگیری از ارتکاب چنین جرائمی پا فراتر از قانون مجازات اسلامی گذارده و در قوانین خاص و اسناد خاص مجازات های جداگانه ای برای جعل اسناد پیش بینی نماید . مثل قوانین مربوط به جعل شناسنامه یا گذرنامه یا اسناد ثبتی و نظامی و غیره .

    با توجه به اینکه مجرمین در ارتکاب جرم با سند هویتی مجعول با یک هویت غیرواقعی دست به ارتکاب بزه می زنند و رد پایی از خود برجای نمی گذارند ، بنابر این کشف و تعقیب کیفری متهم با مشکل مواجه و در مواقعی غیرممکن می شود .

    در سوابق و پرونده های متعدد قضایی به کرات دیده شده است که سارقی مسلح در یک عملیات مجرمانه صاحبان اموال یا کارکنان بانک را به تعدد چند نفر به خاک خون کشیده و متواری شده و تحقیقات و بررسی ها نهایتاً به کارت شناسایی یکی از ادرات یا سند هویتی مجعول دیگری ختم شده است. یا سارقین حرفه ای در امر سرقت اتومبیل با استفاده از سند مجعول هویتی مثل شناسنامه ، پایان خدمت و ... اقدام به فروش مال مسروقه نموده اند. یا پرونده سرقت چک های مسافرتی و تضمینی که به یک کارت شناسایی جعلی ختم شده و تحقیقات مقدماتی را به بن بست رسانیده است .

    با توجه به مراتب فوق الذکر و اهمیت موضوع تحقیق لازم و ضروری بوده و اشاره به این نکته هم ضروری است که با انجام بررسی پیرامون موضوع میتوان با یک اقدام هم مقابله با جعل اسناد را انجام داده و هم از وقوع جرائم علیه اموال پیشگیری نمود .

     

    پنجم : انگیزه انتخاب موضوع

                اینجانب بنا به اقتضای شغلی خود ( قاضی دادگستری ) به کرات در پرونده های متعدد موجود در مراجع قضایی شاهد آن بوده ام که پایه و اساس اکثر جرائم همان طوری که توضیح داده شد ، جرم جعل بوده و به اهمیت تحقیق در این خصوص نیز اشاره گردید و بدیهی است اهمیت پیشگیری از وقوع از جرم هم هزینه کمتری داشته و هم نتایج و پیامدهای مستقیم و غیر مستقیم مجازات که در اکثر مواقع به لحاظ همین آثار مجازات خود هنجار و ارزشهای جامعه را نیز خدشه دار نموده و با وجدان عمومی جامعه نیز منافات دارد به دنبال نخواهد داشت .

                لذا بر آن شدم که در خصوص جعل اسناد هویتی هم با بررسی موارد عملی ارتکابی و فرضیه های تحقیق نظر اساتید و اهل فن را که با موارد فوق برخورد داشته اند جلب شود تا بتوان به صورت عملی و ریشه ای با این پدیده برخورد کرد و منفذها و خلاهای موجود در آسیب پذیری این اسناد پایه ای و اساسی را مسدود نمود و هم اینکه از نظر تعقیب و پیشگیری که در کشور ما بر عهده نیروی انتظامی است و معمولاً با آموزش های مختصر تئوری شروع به خدمت انتظامی می کنند و همین خلا عدم آموزش کاربردی و عملی باعث شده که مجرمین حرفه ای در بعضی موارد تجارب بیشتری در زمینه های مختلف بر پلیس مسئول تعقیب و کشف جرائم داشته باشند و از طرفی هم مسئول صدور تعدادی از این اسناد هویتی ( کارت پایان خدمت یا معافیت از خدمت ، گواهینامه رانندگی ، گذرنامه ) نیروی انتظامی سات لذا کسب نظر اهل فن و تجربه این نیرو نیز در جمع آوری اطلاعات و لزوم برخورد چه از جنبه پیشگیری و چه از جنبه کشف و تعقیب مجرمین مثمر ثمر می باشد.

    ششم : اهداف تحقیق

                مهمترین هدف این تحقیق شناسایی نقش و میزان در زمینه تاثیر اسناد هویتی مجعول در وقوع جرائم علیه اموال می باشد و برای رسیدن به این هدف می بایست مشخص نمود که :

    1 ) آسیب پذیری های اسناد هویتی مجعول مشخص شده و پیشنهادات لازم در رابطه با استحکام آنها داده خواهد شد.

    2 ) راه کارهای علمی و عملی برای جلوگیری از گرایش گروه های مجرم به جعل اسناد هویتی ارائه می گردد .

    3 ) راه کارهای مناسب برای جلوگیری از استفاده گروه های مجرم از اسناد هویتی مجعول بیان می شود .

                            اقداماتی که می توان با انجام آن ها با جعل اسناد هویتی و همچنین با استفاده از اسناد هویتی مجعول مقابله نموده و از وقوع جرائم علیه اموال از این طریق پیشگیری نمود مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار داده و شیوه های کاربردی اتخاذ شود .

    هفتم : فرضیات تحقیق[3]

                            فرضیه عبارت است از حدس و گمان اندیشمندانه درباره ماهیت ، چگونگی و روابط بین پدیده ها ، اشیاء و متغیرها که محقق را در تشخیص نزدیک ترین و محتمل ترین راه برای کشف مجهول کمک می نماید و گمانی است موقتی که درست بودن یا نبودنش باید مورد آزمایش قرار گیرد و بر اساس معلومات کلی و شناخت های قبلی یا تجارب محقق پدید می آید[4]  و در قالب قضایای حدسی و خبری تدوین می گردد .

                            در تحقیقات توصیفی فرضیه ها مبین وجود حالات ، شرایط ، صفات ، ویژگی های اشیاء و اشخاص ، موقعیت ها ، پدیده ها و رخدادهایی هستند که نسبت وقوع رویداد ، صفات ویژگی های اشیاء و پدیده ها را توضیح می دهد[5] .

  • فهرست:

    فصل اول : کلیات و ادبیات موضوع

    بخش اول : کلیات

    اول : مقدمه

    دوم : بیان مسئله

    سوم : سوالات تحقیق

    چهارم : اهمیت موضوع

    پنجم : انگیزه انتخاب موضوع

    ششم : اهداف موضوع

    هفتم : فرضیات تحقیق

    هشتم : نوع و روش تحقیق

    نهم : موانع و محدودیت های تحقیق

    دهم : پیشینه تحقیق

    یازدهم : مفاهیم و اصطلاحات

    بخش دوم : ادبیات موضوع

    اول : مقدمه

    دوم : سند

    سوم : تاریخچه سند در حقوق ایران

                الف ) در حقوق ایران قبل از اسلام

                ب ) در حقوق ایران بعد از اسلام

    چهارم : تعریف سند

                الف ) تعریف لغوی سند

                ب ) تعریف اصطلاحی سند

    پنجم : انواع سند

    ششم : هویت و تعریف آن

                الف ) تعریف لغوی هویت

                ب ) تعریف اصطلاحی هویت

                ج ) تعریف حقوقی هویت

                د ) هویت در تحقیق حاضر

    هفتم : تاریخچه اسناد هویتی

                الف ) در ایران قبل از اسلام

                ب ) در ایران بعد از اسلام

    هشتم : تعریف اسناد هویتی

    نهم : وجوه افتراق و اشتراک اسناد سجلی با اسناد هویتی

    دهم : انواع اسناد هویتی

                الف ) شناسنامه

                ب ) گذرنامه

                ج ) گواهینامه رانندگی

                د ) کارت پایان خدمت

                ه ) ملاک شناسایی صنفی

    یازدهم : تکنولوژی های پیشرفته اسناد هویتی

    دوازدهم : تکنولوژی های کارت های هوشمند

    سیزدهم : تکنولوژی نقطه هوشمند

    چهاردهم : تکنولوژی هولوگرام

    پانزدهم : تکنولوژی بارکد

    بخش سوم : جعل سند و استفاده از سند مجعول

    اول : مقدمه

    دوم : تاریخچه جعل

                الف ) در حقوق ایران

                ب ) در حقوق اسلام

                ج ) در حقوق جزای ایران قبل از پیروزی انقلاب

    د ) در حقوق جزای ایران بعد از پیروزی انقلاب

    سوم : تعریف و مفهوم جعل

                الف ) معنی لغوی جعل

                ب ) معنی اصطلاحی جعل

    چهارم : صور مختلف جعل سند

    پنجم : ارکان متشکله جرم جعل اسناد هویتی

                الف ) رکن قانونی

                ب ) رکن مادی

                ج ) رکن معنوی

                د ) رکن ضرری

                            1 ) ضررهای مادی و معنوی

                            2 ) ضررهای جعل در اسناد هویتی

    ششم : روش های جعل در اسناد هویتی

                الف ) ایجاد تغییرات در مندرجات متن سند

                ب ) تغییر و جابجائی عکس

                ج ) ارائه مدارک هویت غیر

                د ) دخل و تصرف در امهار روی سند

                ه ) ساخت و تکثیر سند

    هفتم : استفاده از اسناد هویتی مجعول و غیر واقعی

    هشتم : انواع مبارزه با جرم جعل

                الف ) مبارزه کیفری با جرم

                ب ) مبارزه غیر کیفری با جرم

    نهم : شیوه مبارزه با جعل سند هویتی

    دهم : شیوه مبارزه با استفاده از سند هویتی مجعول

    یازدهم : روش مبارزه توامان با جعل سند و استفاده از سند مجعول

    فصل دوم : جرائم متاثر از جعل اسناد هویتی

    بخش اول : جرائم علیه اموال

    اول : مقدمه

    دوم : کلاه برداری

                1 ) تاریخچه کلاه برداری

                2 ) تعریف کلاه برداری

                3 ) ارکان تشکیل دهنده کلاه برداری

                4 ) شیوه های کلاه برداری با استفاده از اسناد هویتی مجعول

                الف ) کلاه برداری از طریق افتتاح شرکت های واهی

                ب ) افتتاح حساب بانکی برای کلاه برداری 

                ج ) اخاذی تحت عنوان مامور دولت

                د ) کلاه برداری از طریق وصول چک های تقلبی

                ه ) کلاه برداری به منظور استفاده از امکانات ویژه دولتی

                و ) کلاه برداری از طریق سوءاستفاده از موقعیت اجتماعی قشر خاص

                ز ) کلاه برداری از طریق فروش مال غیر با جعل ملاک هویتی

    سوم : خیانت در امانت

                1 ) تاریخچه خیانت در امانت

                2 ) تعریف خیانت در امانت

                3 ) ارکان جرم خیانت در امانت

                4 ) تاثیرگذاری اسناد هویتی جعلی در وقوع خیانت در امانت

                            الف ) خیانت در امانت در محموله های دولتی

                            ب ) فروش مال مورد امانت با جعل مدارک هویتی مالک اصلی

    ج ) حضور شخص ثالث در بین امین و مالک و بهره گیری از سند هویتی مجعول

    چهارم : سرقت

                            1 ) تاریخچه سرقت

                            2 ) تعریف سرقت

                            3 ) ارکان جرم سرقت

                            4 ) تاثیر اسناد هویتی در شیوه های مختلف سرقت

                                        الف ) سرقت تحت عنوان مامور با ارائه کارت شناسائی جعلی

                                        ب ) وصول چک های مسروقه با استفاده از اسناد هویتی جعلی

                                        ج ) فروش اموال مسروقه با ملاک هویتی جعلی

    پنجم : صدور چک پرداخت نشدنی

                            1 ) تاریخچه چک

                            2 ) تعریف چک و چک پرداخت نشدنی

                            3 ) ارکان متشکله جرم صدور چک پرداخت نشدنی

    بخش دوم : سایر جرائم متاثر از جعل اسناد هویتی

    اول : جرائم امنیتی        

                            الف ) اقدام علیه امنیت کشور

                            ب ) اختلاس و سوءاستفاده های کلان اقتصادی

                            ج ) خروج از کشور به صورت غیر قانونی

                            د ) اقامت غیر مجاز در کشور

    دوم : جرائم غیر امنیتی

                            الف ) فریب در ازدواج

                            ب ) دریافت گواهی عدم سوءپیشینه

                            جرائم ) فرار از خدمت سربازی

                            د ) تقلب در امتحانات علمی با استفاده از سند هویتی جعلی

                            ه ) تغییر هویت مجرمین فراری

    فصل سوم : شیوه های تحقیق و تجزیه و تحلیل داده ها

    بخش اول : روش های شناسایی تحقیق

    اول : مقدمه

    دوم : نوع و روش تحقیق

    سوم : جامعه آماری

    چهارم : تعریف عملیاتی متغیرها

    پنجم : روش و ابزار جمع آوری اطلاعات ها

                            الف ) مصاحبه با صاحب نظران

                            ب ) طراحی و توزیع پرسش نامه

                ششم : روایی

    هفتم : پایایی

    هشتم : روش های آماری و تجزیه و تحلیل داده ها

    الف ) آزمون دو جمله ای

    ب ) آزمون تحلیل واریانس فریدمن

    بخش دوم : تجزیه و تحلیل داده ها

    اول : مقدمه

    دوم : بررسی جامعه آماری

    سوم : بررسی نتایج آزمون دو جمله ای

    چهارم : بررسی میزان اهمیت جعل هر کدام از اسناد هویتی در وقوع جرائم علیه اموال

    پنجم : بررسی میزان اهمیت هر کدام از روش های جعل اسناد هویتی در وقع جرائم علیه اموال

    ششم : بررسی میزان اهمیت هر کدام از روش های موثر در استحکام اسناد هویتی

    هفتم : بررسی میزان اهمیت هر کدام از جرائم علیه اموال

    هشتم : بررسی میزان اهمیت عوامل موثر در موفقیت مرتکبین جرائم در بکارگیری اسناد هویتی مجعول

    نهم : بررسی میزان اهمیت هر کدام از اقدامات موثر در ممانعت از استفاده از اسناد هویتی مجعول

    دهم : بررسی نتایج آزمون تحلیل واریانس فریدمن در مورد فرضیه های تحقیق

    یازدهم : بررسی نوع سند هویتی و ارتکاب جرائم علیه اموال

                الف ) تحلیل نتیجه آزمون فریدمن

                ب ) تحلیل نتیجه مطالعه اسنادی

    دوازدهم : بررسی شیوه های جعل اسناد هویتی برای ارتکاب جرائم علیه اموال

                الف ) تحلیل نتیجه آزمون فریدمن

                ب ) تحلیل نتیجه مطالعه اسنادی

    سیزدهم : بررسی نوع جرم ناشی از بکارگیزی اسناد هویتی جعلی

                الف ) تحلیل آزمون فریدمن

                ب ) تحلیل نتیجه مطالعه اسنادی

    چهاردم : بررسی اقدامات موثر بکارگیری اسناد هویتی مجعول

                الف ) تحلیل تحلیل آزمون فریدمن

                ب ) تحلیل نتیجه مطالعه اسنادی

    پانزدهم : بررسی یافته های جانبی تحقیق

    شانزدهم : بررسی روش های ایجاد استحکام در اسناد هویتی

    هفدهم : بررسی عوامل موثر در موفقیت مرتکبین جرائم در بکارگیری اسناد هویتی جعلی

    نتیجه گیری و پیشنهاد ها

    اول : مقدمه

    دوم : نتیجه ارزیابی فرضیات تحقیق

                1 ) فرضیه اول

                2 ) فرضیه دوم

                3 ) فرضیه سوم

                4 ) فرضیه چهارم

    سوم : نتایج یافته های جانبی تحقیق

    چهارم : روش های ایجاد استحکام در اسناد هویتی

    پنجم : عوامل موثر در موفقیت مرتکبین جرائم در بکارگیری اسناد هویتی مجعول

    ب : پیشنهادها

    اول : مقدمه

    دوم : راهبردهای مقابله با جعل اسناد هویتی

                1 ) پیشنهاد برای برنامه های کوتاه مدت مقابله با جعل سند

                2 ) پیشنهاد برای برنامه های بلند مدت مقابله با جعل سند

    سوم : راهبردهای مقابله با سوء استفاده از اسناد هویتی مجعول

                1 ) پیشنهاد برای برنامه های کوتاه مدت مبارزه با استفاده از سند هویتی مجعول

                2 ) پیشنهاد برای برنامه های بلند مدت مبارزه با استفاده از سند هویتی مجعول

    چهارم : پیشنهاد برای تحقیقات آینده

     

     

    منبع:

    الف ) قوانین

    قانون مدنی ایران

     قانون مجازات اسلامی

     مجموعه قوانین و مقررات ثبت احوال

     قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح

     قانون گذرنامه

     قانون تخلفات ، جرائم و مجازات‌های مربوط به اسناد سجلی و شناسنامه

     قانون صدور چک

     قانون ثبت اسناد و املاک

     قانون مجازات عبور دهندگان اشخاص غیر مجاز از کشور

    ب ) کتب

     امامی ، سید حسن ، حقوق مدنی ، جلد 6 ، انتشارات ابوریحان ، سال 1362 .

     آذر ، عادل مومنی ، منصور ، کاربرد آمار در مدیریت ، انتشارات سمت ، 1377

     آشوری ، محمد ، آئین دادرسی کیفری ، جلد اول ، انتشارات سمت ، سال 1375

     آخوندی ، محمود ، آئین دادرسی کیفری ، جلد اول ، انتشارات وزارت ارشاد ، سال 1368 .

     ایزاک ، استیفان ، راه‌های تحقیق و ارزشیابی در روان‌شناسی ، ترجمه علی داور ، نشر ارسباران ، سال 1377 .

     انوری ، حسن ، فرهنگ بزرگ سخن ، انتشارات کتابخانه ملی ایران ، 1381 .

     بهرامی ، بهرام ، اجری مفاد اسناد رسمی ، نشر آریان ، سال 1382 .

     پیمانی ، ضیاءالدین ، جرائم علیه امنیت و آسایش عمومی ، نشر میزان ، چاپ اول ، سال 1374 .

     جعفری لنگرودی ، محمد جعفر ، ترمینولوژی حقوق ، انتشارات گنج دانش ، چاپ نهم ، سال 1377 .

     حافظ نیا ، محمدرضا ، مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی ، انشارات سمت ، چاپ هفتم ، سال 1381 .

     حبیب زاده ، محمد جعفر ، کلاهبرداری در حقوق ایران ، انتشارات دانشگاه شاهد ، سال 1374 .

     حبیب زاده ، محمد جعفر ، حقوق جزای اختصاص ( جرائم علیه اموال  ) انتشارات سمت ، سال 1373 .

     حجتی ، ناصر ، راه‌های شناخت جعل مدارک ، معاونت آموزشی ناجا ، 1379 .

     خاکی ، غلامرضا ، روش تحقیق با رویکرد پایان نامه نویسی ، انتشارات مرکز تحقیقات علمی کشور ، سال 1378 .

     دهخدا ، علی اکبر ، لغت‌نامه دهخدا ، انتشارات دانشگاه تهران ، چاپ دوم ، از دوره جدید سال 1377 .

     ذاکری ، جلیل ، بررسی نحوه جعل شناسنامه ، مرکز تحقیقات و پژوهش‌های ناجا ، سال 1379

     ریموند ، گسن ، جرم شناسی کاربردی ، ترجمه مهدی کی نیا ، انتشارات کی نیا ، سال 1370

     راوندی ، مرتضی ، سیر قانون و دادگستری ایران ، نشر چشمه ، سال 1368

     رحمتی راد ، محمد حسین ، مرزبانی ، گذرنامه و اتباع بیگانه ، معاونت آموزش ناجا ، سال 1374

     سرمد ، زهره و بازرگان عباس و حجازی ، الهه ، روش‌های تحقیق در علوم رفتاری  نشر 1378 ، آگاه ، سال 1376

     سلیمان پور ، محمد ، جعل اسناد در حقوق ایران ، انتشارات گنج دانش ، سال 1341

     ساروخانی ، باقر ، روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی ، پژوهشگاه علوم انسانی ، سال 1378

     ساده ، مهدی ، روش‌های تحقیق با تاکید بر جنبه‌های کاربردی ، انتشارات هما ، سال 1375

     شهزادی ، رستم ، قانون مدنی زرتشتیان در زمان ساسانیان ، نشر انجمن زرتشتیان ، تهران ، سال 1365

     صانعی ، پرویز ، حقوق جزای عمومی ، انتشارات گنج دانش ، سال 1371

     صبری ، نور محمد ، جرم سرقت در حقوق کیفری ایران و اسلام ، انتشارات ققنوس ، سال 1378

     صدر ، ضیاء ، کثرت قومی و هویت ملی ایرانیان ، انشارات پیام نور ، 1377

     عمید ، حسن ، فرهنگ فارسی ، انتشارات امیرکبیر ، سال 1335

     عرفانی ، محمود ، حقوق تجارت ، جلد 2 ، انتشارات جهاد دانشگاهی تهران ، سال 1365

     علی آبادی ، عبدالحسین ، حقوق جنایی ، جلد 1 ، انتشارات فردوسی ، 1367

     عالمی ، زهرا ، فهرست تحلیلی مقالات حقوقی ، انشارات دانشگاه شهید بهشتی ، سال 1370

     کیوی ، ریمون ، روش تحقیق در علوم اجتماعی ، ترجمه عبدالحسین نیک گهر ، نشر توتیا ، چاپ 6 ، سال 1381

     کوشا ، جعفر ، جرائم علیه عدالت قضایی ، نشر میزان ، سال 1381

     گلدوزیان ، ایرج ، حقوق جزای اختصاصی ، جلد اول ، انتشارات ماجد ، سال 1372

     گلدوزیان ، ایرج ، حقوق جزای تطبیقی ، جلد 1 ، انتشارات جهاد دانشگاهی ، سال 1376

     لارزژ ، کریستسن ، سیاست جنایی ، ترجمه نجفی ابرندآبادی ، نشر یلدا ، سال 1375

     معین ، محمد ، فرهنگ معین ، جلد 4 ، انتشارات امیرکبیر ، چاپ هشتم ، سال 1371

     منصوری ، جهانگیر ، قوانین و مقررات جزایی ، جلد 2 ، انتشارات دیدار سال 1378

     میرمحمد صادقی ، حسین ، جرائم علیه اموال  و مالکیت ، انتشارات میزان ، سال 1378

     نفیسی ، علی اکبر ، ناظم الاطباء نفیسی ، انتشارات خیام ، سال 1319

     ولیدی ، محمدصالح ، حقوق جزای اختصاصی ( جرائم علیه اموال  ) جلد 1 ، انتشارات امیرکبیر ، سال 1388

     ولیدی ، محمد صالح ، حقوق جزای اختصاصی جرائم بر علیه امنیتی و آسایش عمومی ، انتشارات امیرکبیر ، سال 1379 

    وزیری ، ابوالفتح ، حقوق جزای اختصاصی 2 ، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس ، سال 1372

     محسنی ، مرتضی ، کلیات حقوق جزاء ، جلد 1 ، انتشارات گنج دانش ، چاپ دوم ، سال 1375

     هومن ، حیدرعلی ، پایه‌های پژوهش در علوم رفتاری ، انتشارات آگاه ، چاپ سوم ، سال 1370

    ج ) پایان نامه‌ها

    احمدلو ، حبیب ، رابطه هویت ملی و هویت قومی ، پایان نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی ، دانشگاه تربیت مدرس ، سال 1381

     پرویزی ، رضا ، پیشگیری وضعی و نقش آن در پیشگیری از قتل ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، سال 1379

     پاک نیت ، عبداله ، مقایسه بزه کلاهبرداری در حقوق ایران ، مصر و سوریه ، رساله کارشناسی ارشد ، دانشگاه تربیت مدرس ، سال 1376

     پازوکی ، ابوالحسن ، اسناد مشکوک و بررسی علمی آن ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه پلیس ، سال 1374

     حبیب زاده ، محمد جعفر ، تحلیل جرم کلاهبرداری در حقوق ایران ، رساله دکتری حقوق ، دانشگاه تربیت مدرس ، سال 1372

     شهریاری ، مجید ، بررسی و تحلیل جرائم اسناد سجلی ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه شهید بهشتی ، سال 1376

     قیصری راوندی ، اصغر ، جرائم ناشی از صدور چک پرداخت نشدنی ، رساله کارشناسی ارشد ، مجتمع آموزش عالی قم ، سال 1378

     کاظمی زاده فرنود ، محمدتقی ، استفاده از سند مجعول در حقوق جزای ایران ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، سال 1379

     موسوی ، معصوم ، اثر مشاوره فردی با رویکرد واقعیت درمانی ، پایانه نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه تربیت معلم ، سال 1377

    د ) مقالات

     اشرف ، احمد ، هویت ایرانی ، مجله گفتگو ، بهار 73

     آزمایش ، علی ، درس حقوق جزای اختصاصی ، دانشگاه حقوق و علوم سیاسی ، دانشگاه تهران ، سال 68-67

     انتظاری ، محمدتقی ، جعل ، نقش کارشناسی بررسی اسناد و … ، مهنامه شهربانی شماره 491 ، مرداد 1355 ژ

     امور تخصصی راهنمایی و رانندگی ، معاونت آموزش ناجا ، سال 1377

     حجتی ، ناصر ، بحثی درباره استکتاب ، مجله کارآگاه ، شماره 3 ، اردیبهشت 1382

     گسن ، ریمون ، روابط میان پیشگیری وضعی و کنترل جرم ، ترجمه علی حسین نجفی امیرند آبادی ، مجله تحقیقات حقوقی ، شماره 2 ، سال 1377

     میرمحمد صادقی ، حسین ، پیشگیری از وقوع جرم ، فصلنامه علمی ، کاربردی معاونت اجتماعی ناجا ، پیش شماره دوم ، زمستان 1382

     مجله کانون وکلا ، شماره 107 ، سال 1366

     در جستجوی جاعلان اسناد از نشریه پلیس بین الملل نوامبر 1984 مجله پلیس انقلاب شماره 55 ، شهریور 1365

مجموع گزارشهای دوره کارآموزی عملی مجموعه گزارشها به ترتیب فصل اول: دفاتر دادگاه ها فصل دوم: دادگاه های کیفری قرار منع تعقیب ترک انفاق فحاشی صدور چک بلامحل قرار موقوفی تعقیب سرقت تعزیری مزاحمت تلفنی جعل عنوان ممانعت از حق کلاهبرداری فروش مال غیر قتل غیر عمد ناشی از بی احتیاطی در امر رانندگی کلاهبرداری خیانت در امانت تخریب اموال قتل غیر عمد انتقال مال غیر غیر و کلاهبرداری ایراد ...

مقدمه: قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در اصول مختلف خود مالکیت مشروع را محترم شمرده است براساس اصل 46 ق ا. هرکسی مالک حاصل کسب و کار مشروع خویش است و هیچ کس نمی تواند به عنوان مالکیت نسبت به کسب و کار خود امکان کسب و کار را از دیگری سلب کند. ماده 47 ق ا. مالکیت شخصی که از راه مشروع باشد محترم است ضوابط آن را قانون معین می کند. با عنایت به مالکیت شخصی و احترام به آن افراد در ...

پروژه پایان دوره کارشناسی روش تحقیق: با توجه به اینکه موضوع تحقیق کلاهبرداری و بررسی شیوه و شگرد ها و راه های مقابله با آن است در مورد شناخت جرم کلاهبرداری و این که چگونه یک جرم به نام کلاهبرداری محقق می‌شود از روش کتابخانه ای استفاده شده است ولی در مورد بررسی شگردها و شیوه ها چون تاکنون هیچ منبع آموزشی به صورت کامل وجود ندارد بیشتر از روش تحقیقاً میدانی از افسران اداره مبارزه ...

همانند جرائم دیگری که ممکن است در محیط‌های سایبری واقع شوند امکان وقوع برخی از مصادیق جرائم علیه امنیت و‌آسایش عمومی در فضای سایبر نیز وجود دارد. هر چند تمامی جرایم، امنیت کشور و آسایش عمومی را خدشه‌دار می‌سازند (و اگر چنین نبود اساسا به عنوان جرم در محدوده حقوق جزا قرار نمی‌گرفتند) لیکن این خصیصه در برخی از آنها روشن‌تر و ملموس‌تر است و به عبارت دیگر جرایمی وجود دارند که به طور ...

چک از ديدگاه کيفري چک عمده‌ترين اسناد تجارتي معمول بوده و پس از گسترش عمليات بانکي يکي از مهمترين وسائل دريافت و پرداخت وجه شناخته شده و پس از برات و سفته که تعهد پرداخت هستند، چک جانشين پول نقد گرديده است. چک عمده ترين اسناد تجارتي معمول

مقدمه وجود انحرافات در جامعه را میتوان با قدمت خلقت انسانها یکی دانست وجود انواع انحرافات اجتماعی در جوامع مختلف امری طبیعی میباشد ما جامعه ای را سراغ نداریم که اینگونه رفتارها را نداشته باشد زیرااز یک طرف افرادی در جامعه هستند که به دلایل مختلف حاضر نیستند برخی از هنجارهای جامعه را رعایت کنند واز طرف دیگر جوامع از خرده فرهنگهایی بوجود آمده اند که اعضای این خرده فرهنگها بعضی از ...

درباره کلاهبرداري اينترنتي تقريبا مي توان گفت به ازاي هر کدام از روش هاي حقه بازي و کلاهبرداري در جامعه ، روش ها و ترفندهاي متناظري در عالم اينترنت و شبکه پيدا مي شوند که به همان اندازه متنوع و متفاوت از يکديگرند . مواردي که تاکنون در زمينه خلاف ک

مقدمه درباره کلاهبرداری اینترنتی تقریبا می توان گفت به ازای هر کدام از روش های حقه بازی و کلاهبرداری در جامعه ، روش ها و ترفندهای متناظری در عالم اینترنت و شبکه پیدا می شوند که به همان اندازه متنوع و متفاوت از یکدیگرند . مواردی که تاکنون در زمینه خلاف کاری های اینترنتی در جهان ( عمدتا اقتصادی ) گزارش شده اند ، بسیار زیاد بوده اما از این میان ، آن تعداد که مورد پیگرد قضایی قرار ...

مقدمه : جاسوسی از جمله جرائم کلاسیکی است که از ابتدا در جوامع بشری موجود ، و مسئولان اداره جوامع هرگز نتوانستند این جرائم را ریشه کن کنند – البته جالب این است که امروزه با ظهور فناوری نوین با نام کامپیوتر طریقه های ارتکاب این جرم متنوع تر و به دام انداختن مجرمان سخت تر شده است – فناوری اطلاعات تمام فعالیت های اقتصادی اجتماعی ، سیاسی ، فرهنگی ، و علمی بشر " تحت تاثیر خود قرار ...

جاسوسي و تجسس از ريشه عربي (جس) مي باشد يعني لمس کردن چيزي و به معني تفحص و تفتيش تعريف شده است. جاسوس يعني جستجو کننده خبر براي بدي شخصي که از ملکي به ملک ديگر خبر مي دهد و جاسوسي يعني خبرپرسي . در اصطلاح جاسوسي عبارت است از جمع آوري پنهاني و غيرقا

ثبت سفارش
تعداد
عنوان محصول