دانلود مقاله ویژگی های ایران در قدیم

Word 100 KB 5913 74
مشخص نشده مشخص نشده تاریخ
قیمت قدیم:۲۰,۴۰۰ تومان
قیمت با تخفیف: ۱۹,۸۰۰ تومان
دانلود فایل
  • بخشی از محتوا
  • وضعیت فهرست و منابع
  • روابط شاه با جامعه

    روابط شاه با جامعی دانشی و اهل فضل و فضیلت از دشواری ویژه ای برخوردار نبود. آن دسته از آنان که حریم قنات را وسعت داده بودند، کنج عافیت را رب گنجهای غنیمت ترجیح  می دادند و به تعبیر صاحب قابوسنامه به همان چهار چیز که شیخ ابوسعید ابوالخیر رحمه الله گفته است که آدمی را از آنها گریز نبود:«اول نانی، دوم خلقانی، و سوم ویرانی، چهارم جانانی، هر کس بر حد و اندازه او از روی حلال» و یا ادنی از آن رضایت می دادند و در میرو وزیر و سلطان را پیرامن نمی گشتند، خلق را نیز بدانان ارادتی تمام می افتاد و بی طمعیشان را فوزی عظیم می شمردند. سکان اخلاقی جانعه و منزلتهای والای مذهبی و دینی را در دست و دیده آنها می دیند و به شوق و رغبت تمام حمایتشان می کردند. جالب است که اینان حتی در پیشگاه نفوذ  کسانی که جزء سلاح چیزی را واسطه کار نمی شمردند نیز همیشه احترام خاص خود را داشتند بر صدر می نشستند و قدر می دیدند. باری، ارباب قدرت از آنان یاری می طلبیدند و انفاس خیرشان را واسطه بقای ملکت خویش می شمردند. کم پیش نیامده است که سلاطین مقتدر غزنوی و سلجوقی و خوارزمشاهی و حتی مغولی و بعدها هم تاتاری، دست التجا به دامن اولیای زمان خود دراز کرده و یا حتی تظاهر به جانبداری از آنان نموده باشند. چه، اهل نقوا همیشه گرامی بوده اند و دانشمندان وفضلای برحق جامعه نیز جایگاه رفیعی داشته اند.

    و دسته دوم آنها که جستجوی راتبه و اداری در حریم بزرگان می کردند، باز به سهم خود مایه تقویت دربارهای آنان می شدند و در غالب موارد صحراگردان خشن و کوه نشینان وحشی را با حکمت و موعظت راهنمایی می کردند. صلابت شمشیر تیز و مردمی کش انا را به لطافت علم و عقل و تدبیر و رزانبژت رأی نرم و ملایم می کردند و از دعونت اطوار ناصواب و بی حسابشان می کاستند. چنین است که تحمل گستاخیهای زور و ترویز را به پاس خاطر مردمی که به رعایت حال آنان موظف بودند، آسان می گرفتند و گاه حضور در جامع نا متعارف و ناملایم صبع سلیم و عقل مستقیم خود را، به سبب خیری که از وجودشان متمشی بود، ضروری می شمردند. پادشاهان را نیز از آنان کراهتی دست نمی داند، چه، در نهایت می دانستند  که اهل شمشیر نیستند و توان آغالیدن خلق را ندارند، به اضافه که ادب و تواضع و اخلاق مردمی دارند و این مراتب فی الجمله خواصی را که غالباً از اهل سیف بودند و از آداب و اصول زندگی شهری مهجور، سخت به کار می آمد! با وجود بد رفتاریهایی که مکرر از سوی قدرت مرکزی و نمایندگان او در ولایات نسبت به این گروه می شد، و گاه به بهانه هایی مشکوک، هتک حرمت از برخی به عمل می آمد و به عقوباتی که سزاوار آن نبودند مبتلا می گردیدند؛ با این همه، اندک مردم دل راحت و آسوده خاطری بودند که در جمع کثیر محرومان جامعه جایی بالنسبه محترم برگزیده و به کتاب و دفتر و دنیای خویش پناه آورده بودند.

    سومین قشر از مردم ایران را، که می توان گفت همیشه مورد توجه همه حکومتها بوده اند، بازاریان کشور می توان خطاب کرد. درشت است که سوابق شهرنشینیها بزرگ در ایران همیشه به قلت و عسرت بوده است و به طور واقع تا جایی که در این جیزه بدان پرداخته می شود (آغاز سده بیستم میلادی و حریم ظهور مشروطیت در ایران که خود فصل مجزایی را می طلبد) اکثریت نود درصدی مردم در روستاها و کوهستانها ساکن و یا متفرق بوده اند. اما بی گمان در دوره ها تثبیت وضع سلسله های حاکم بر ایران، شهرهای مختلف و به ویژه مادر شهری که پایتخت تلقی می شده، از رشد جمعمیتی کافی برخوردار بوده است و به تبع آن نیز، نظامات حیات شهری و از جمله وجود اصناف و اهل حرف و بازرگانان شکل می گرفته است. به خصوص که سلسله های بلنسبه بزرگتر ناگزیر می شدند که به دلایل مختلف اقتصادی و سیاسی و نظامی و اجتماعی نخست روابط خود را با بخشهای دیگر ایران، که در زیر تسلط آنها نبود، برقرار کنند و آنگاه مناسبات دیگری با کشورها و مناطق همجوار به هم رسانند.

    با این همه، نقش بازار در ادوار پیچیده و سخت تغییر پذیرنده و تاثیر گیرنده حیات ملی ایرانیان ابهامات و مضایق تحقیقاتی ویژه ای دارد. چه، از یک طرف طبیعت سرمایه با سکوت و آرامش همراهی می کرد ومقتضی تمنای ایجاد ثبات و نظم و قانون و استواری حکومتهای کوچک و بزرگ بود و از طرف دیگر اوضاع کشور و تحولات پرتلاطم  دائمی آن که غالبا به جابه‌جایی خشونت آمیز سران سیاسی و نظامی وابسته بود، اجازه نمی داد که کسب و کار و رونق گیرد و پول در دستهای مردم و ماموران قرار یابد. در برهه هایی چنان حساس، کمترین اشتباه محاسبه متمکنین در جانبداری از طرف ضعیف یا عاصی بی پناهی، موجب خسران تمام می شد و چه بسا که سیل بلا می آمد و همه را، هر چه بود، با قهر و خشم و سرکوبی دردناک، یکجا می برد. این امر، نه تنها جانبداری بازاریان را از حق و حقیقت و اشخاص به ظاهر محق دشوار می نمود بلکه حتی در ساده ترین صورتها، برملا شدن دارایی و مکنت آنان نیز زیان عظیمی به بار می آورد و دیده طمع حکام بی حساب و کتاب را به رویشان می گشود!

    با این حال، ضرورت مبادله کالا در مناطق شهری از چنان منطق صریح و مبرهنی برخوردار است که خود وجوب واسطه کاران و کار آنها را حتمی می گرداند، به خصوص آنگاه که دو عامل قوی و مثر ذیل را نیز بدان بیفزاییم :

    تامین معاش جمعیت قابل توجه نظامیان در هر دوره، که خواه ناخواه از دولتهای روز مستمری داشتند و اجناس خود را نیز در سفر ( اردوبازارها ) و حضر (بازارهای داخلی) از کسبه تهیه می کردند.

    حمایت صریح دیانت مقدس اسلام از تجارت، که کاسب را به منزله « حبیب الله » می شناسد و بر نوع فعالیت او توجه می ورزد.

    بی شک، اتکا به نکات مزبور، اگر هماره با دیگر شرایط توسعه اقتصادی و تکامل ابزارهای زندگی و بسط عدالت و تامین امنیت نبوده باشد، رونق بازار را به صورت جامع ایجاد نمی کند و به پیدایش صنف و متعاقبا نظام معتبر اصناف فایده قطعی نمی رساند، به خصوص که تجارت خارجی، که عایدات بیشتری تحصیل می کند و بر درآمد و ثروت مملکت می افزاید، نیاز به حمایت جدی از سوی دولتها دارد و چنین مهماتی در دوره های تاریخی ایران اسلامی به طور دائم از اقبال برخوردار نبوده است.

    سلاطین، در مواجهه با بازاریان، همیشه به دنبال معاذیری بوده اند که گوش آنان را بیازارند و مال و داراییشان را به بهانه های گوناگون از چنگشان بیرون بیاورند. سرچشمه تعزیرا هرگز خشک نمی شد و فرصت طلبان نیز هیچ گاه کم نمی آمدند. مقاومت بازار نی راههای خود را داشت و از رخرهای معینی تبعیت می کرد. وقتی که ضرورت داشت غاصبی از کار کناره گیرد و دست حاکمی از امور کوتاه شود، دو رکن مهم و اساسی جامعه یعنی بازار و روحانیت روابط محکمتری با هم پیدا می کردند و از طرق ویژه خود به مردم جامعه می فهمانیدند که فی المثل :

    دروازه های شهر را بی محافظ بگذارند یا محافظان را غافل و طرف مقابل را هشیار نگاه دارند.

    درهای خانه ها را ببندند و قشون مهاجم را بی یاور بگذارند.

    مغازه ها را مسدود کنند و کالاها را به انبارهای پنهانی انتقال دهند.

    به صورت راز آمیز، طرف محق را تقویت کنند و پول و سلاح در اختیار وی بگذارند.

    به ندرت اتفاق افتاده است که جامعه بازاری ایران تلاش آشکاری برای حمایت از شخص و یا حکومتی معین به کار آورده باشد و حتی در صورت روی کار آمدن اشخاص مورد نظر، از جانبداری خود سود برده باشد. یکی از دلایل واضح امر این است که حکومتهای مطلقه، حتی در بهترین شرایط خود نیز، از وسوسه تجاوز به اموال زیردستان دور نمی مانند و هر جا که گمان زری باشد، زور را بدون تکلف به کار می گیرند، و دیگر اینکه علی الاصول بازار از پشتوانه سیاسی لازم برای تامین اهداف صریح خود برخوردار نبود و فعالیتهای جامعه بازاری نیز غالبا جنبه دفاعی و دفع دخل مقدر را داشت و همان که اندک تامینی حاصل می شد، رضایت اهل سودا را جلب می نمود.

    رمزهای حرکتهای آرام بازارها و نحوه مقابله آنان با عناصر متغلب و متخالف را باید در خلال حوادث مختلف تاریخ جستجو کرد و به مواردی بسیار از حرکتهای مردمی پی برد.

    سرانجام، بخش نهایی این بحث را روابط حکومت با اکثریت ملت، که دهقانان و کشاورزان و دامداران و کارگران باشند، تشکیل می دهد. محرز است که این طبقه فاقد حقوق سیاسی شهروند تلقی می شد و از نظر دولت و دستگاه حکومتی حقی برای تعیین مصالح خود نداشت. از آنجا که حکومتها بر مبنای انتخاب اصلح یا تمایل اکثریت بر روی کار نمی آمدند و عنصر دخیل در بقا و دوام آنها زور و قائمه شمشیر تیز بود، تنها مردمی که دخیل در تغییرات سیاسی بودند طبعا نظامیان نو رهبران آنها بودند و قریب نود درصد مردمی که در زاویه خمول به سر می بردند راهی برای خدمت نمی یافتند و بیش از آن درس فرزانگی آموخته بودند که خود تدبیر و جستجو کنند.

    با این همه، این سخن بدان معنی نیست که در برابر جبر و عنف عوامل شرور و دائما آسیب رسان حکومتی، هیچ گونه واکنشی از سوی اکثریت به ظاهر خاموش نشان داده نمی شود. حوادث تاریخی دلالت می کند که :

    حکومت های ستمگر به مرور نفوذ خود را در میان مردم از دست می دادند و نفرین و ناله آنان را بر جان می خریدند.

    آنگاه که دشمنی خارجی روی می آورد، با وجود خطراتی که از ناحیه تعدیات عناصر ناشناس مسلم بود، حکومت حق ناشناس را تنها می نهادند تا پاسخ زورگویی ها وتعدیات بی حساب خود را بشنود و خواری و خذلان را علانیه احساس کند.

    وقتی که مبارزات داخلی آغاز می شد و قدرت طلبان درون مرزی به جان هم می افتادند، حالت تماشاگر به خود می گرفتند و از سقطاتی که بر هر کدام از آنها می رفت، در دل خشنود می بودند. به تعبیر دیگر، جامعه از کتک خوردن پاسبان بر سرکار خوشحال بود و در زمره ادعیه به گوش داشت که : خدایا ستمگران را با خود مشغول بدار.

    درگاه عسرت و تنگدستی وتحمل فشارهای فوق طاقت، ناگزیر، شهر و روستا و مساکن خویش را رها می کردند و به مناطق دوردست و یا کوهستانها می کوچیدند. مهاجرتهای خارجی همیشه در تاریخ ایران انجام پذیرفته است و مناطقی چون هند، سواحل جنوبی خلیج فارس و دریای فارس (عمان) و حتی روم قدیم و بعدها امپراتوری عثمانی و حتی آفریقا، جمعیتهای قابل توجهی از ایرانیان عاصی را به خود جلب می کرده است.

    و دیگر اینکه به تکرار حادث شده است که همین مردم به ظاهر آرام و مطیع، همان که از غدر و شعوذه حکومت و بی کفایتی حاکمان اطمینان می یافتند و راههای مدارا و چاره را برخویش بسته می دیدند، مترصد ظهور مدعیان تازه می شدند و زمینه را برای ظهور و خودنمایی اشخاص ماجراجو و عصیانگر فراهم می گردانیدند. این تظاهرات و مقابله ها و طغیانها و سرکشیها و مبارزه جوییها که در تاریخ ایران پیش و پس از اسلام فراوان است، و خاصه در ایران اسلامی به دلیل کثرت منابع از بسیاری از آنها نام برده شده است، غالبا از جو سیاسی اجتماع مایه می گرفته و منشا و محرک اولیه خود را همان نارضاییهای شدید مکتوم در بطن جامعه می یافته و لامحاله به صور ذیل عرض وجود مر کرده است :

    الف نارضایی فردی، که عمدتا منشا شخصی می داشته و تظاهر آن نیز به صورت حمله به فرد مخصوص و قتل و جرح او انجام می شده است. ماجرای ابولولو  با خلیفه دوم در راستای تاریخی است که به هلاک ناصرالدین شاه قاجار در پایانه های سده نوزدهم میلادی (1313 ه . ق. 1896 م.) می انجامد و قبل و بعد این ادوار نیز حوادث مشابه بسیار به خود دیده است.

  • فهرست:

    ندارد.


    منبع:

    ندارد.
     

مقدمه حماسه از ترکیب چند عنصر تشکیل می شود که یکی از آنها اسطوره و مایه های اساطیری است و احتمالاً به سبب تشخیص یا اهمیت بیشتر این عامل نسبت به عناصر سازنده ی دیگر ، بعضی از محققان حماسه را صورت تغییر یافته ی اسطوره و برآمده از بطن آن دانسته اند. دلایل اصلی و یکی از تبدیل اسطوره به حماسه بر پایه ی روایات و منابع ایرانی (بویژه شاهنامه) عبارتست از : حرکت فکری بشر از روزگار اسطوره ...

طرح نهائي دوره کارشناسي حوزه اول: پيشنهاد طرح تحقيق پيشگفتار: مشارکت به معناي عام خود از گذشته هاي بسيار دور در زندگي انسان وجود داشته ولي به معناي جديد خود بخصوص در عرصه ي سياست پس از جنگ جهاني دوم در جهان غرب آغاز شده و به شرق

فصل 1ول مقدمه انسان پیچیده ترین و نیازمندترین موجود جهان آفرینش است و نیازها سرچشمه سیاسی برای تحرک و فعالیت انسان هستند بطوری که انسان بی نیاز همانند یک شئی بی جان و بی تحرک است . انسان به لحاظ انسانیت خود دارای نیازها و انگیزه های متنوعی است که ناگزیر از ارضاء آن بوده و از این جهت است که نامی سعی و تلاش او در طول زندگی معطوف به ارضاء این نیازها و ارتقاء سطح کمی و کیفی زندگی ...

يکي از تغييرات بزرگ در زندگي انسانها کوچک شدن فضاي زندگي است در اين جا اين سوال مطرح است که علت اصلي اين تغيير و تحولات چيست ؟ اصولاً انسانها به لحاظ خواسته ها و انگيزه هاي متنوعي که دارند کمتر مي توانند وضعيت ثابتي را تحمل کنند از اين رو در طول زند

ایران در دوره سلطنت رضاشاه (پهلوی اول) در این دوره که شانزده سال به طول انجامید، شیوه های گوناگونی در اداره امور به کار رفت. در آغاز به ظاهر جنبه های مشروطه خواهی و دین پروری و ملت خواهی چیره بود و دکتر مصدّق و مدرّس و آزادیخواهان دیگری از تهران و برخی از شهرها به مجلس راه یافتند. اما بسیاری از آزادیخواهان یا در نظام جدید ادغام می شدند یا از سیاست و مبارزه بر ضد دیکتاتوری نظامی ...

لباس های محلی ایران پوشش ایرانی از ابتدای تاریخ باستانی این کشور تا کنون دست خوش تحولات جدی نشده و مفهوم پوشش از زمان باستان به این سو در فرهنگ ایرانی حفظ شده است. پوشش زن و مرد ایرانی ازجمله مسایلی است که از دوران باستان در ایران دارای اهمیت بوده و در شرع مقدس اسلام نیز برآن تأکید بسیار شده است. پوشش ایرانی از ابتدای تاریخ باستانی این کشور تا کنون دست خوش تحولات جدی نشده و ...

چکیده: در همه هنرها و از جمله در نگارگری، پرداختن به ترکیب‌بندی در جهت حفظ تناسبات و همچنین وحدت اثر همیشه مورد توجه بوده است. در این راستا و برای ایجاد ترکیب‌بندی خوب و تکامل یافته، همواره توجه به تناسبات در رابطه با تمامی عناصر بصری کار از اولویت برخوردار بوده است؛ و از جمله این عناصر بصری که از جایگاه خاصی در نگارگری ایران برخوردار است، عنصری است به نام «رنگ»؛ زیرا علت اصلی ...

چکیده: در همه هنرها و از جمله در نگارگری، پرداختن به ترکیب‌بندی در جهت حفظ تناسبات و همچنین وحدت اثر همیشه مورد توجه بوده است. در این راستا و برای ایجاد ترکیب‌بندی خوب و تکامل یافته، همواره توجه به تناسبات در رابطه با تمامی عناصر بصری کار از اولویت برخوردار بوده است؛ و از جمله این عناصر بصری که از جایگاه خاصی در نگارگری ایران برخوردار است، عنصری است به نام «رنگ»؛ زیرا علت اصلی ...

بررسی روابط اجتماعی در ایران اکثر محصولات صنعتی تولید شده یا در حال تولید و یا در دست بررسی و طراحی، بخاطر و برای انسان و در رابطه تنگاتنگ با انسان عصر حاضر و آینده است. بررسی روابط اجتماعی انسان در رابطه با آن تولید و یا طرح از مراحل مهم تحقیقات در یک پروژه است. آگاهی کافی در این مرحله به طراح کمک می‌کند تا به اطلاعات مناسب و با شناخت و بینش دست به طراحی آن محصول بزند. یک طراح ...

تاریخ چیست ؟ تاریخ عبارتست از تلاش در بازسازی و فهم گذشته. تاریخ عبارتست از ایجاد و پرورش استعداد ، قوه تجزیه و تحلیل تحولات گذشته و این موضوع انقلاب یا یک حرکت اجتماعی خیزش سیاسی ، بروز جنگ ، پیروزی یا شکست نظامی، تهاجم و بحران ، سقوط یک سلسله و به قدرت رسیدن حکومت و نظامی دیگر چه تأثیری به اقتصاد و پارامترهای اقتصادی داشته اند. عوامل سیاسی ، اجتماعی فکری ، فرهنگی و دینی در به ...

ثبت سفارش
تعداد
عنوان محصول