استاندارد روش اندازهگیری عصاره محلول در آب سرد و در ادویه و چاشنی که بوسیله کمیسیون فنی ادویه و چاشنی تهیه و تدوین شده در بیست و دومین کمیته ملی مواد خوراکی و فرآوردههای کشاورزی مورخ 35/4/16 تصویب گردید . پس از تائید شورای عالی استاندارد و باستناد ماده یک ( قانون مواد الحاقی به قانون تاسیس موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مصوب آذرماه 1349) بعنوان استاندارد رسمی ایران منتشر میگردد .
برای حفظ همگامی و همآهنگی با پیشرفتهای ملی و جهانی صنایع و علوم استانداردهای ایران در مواقع لزوم و یا در فواصل معین مورد تجدیدنظر قرار خواهند گرفت و هر گونه پیشنهادی که برای اصلاح یا تکمیل این استانداردها برسد در هنگام تجدیدنظر در کمیسیون فنی مربوط مورد توجه واقع خواهد شد .
بنابراین برای مراجعه به استانداردهای ایران باید همواره از آخرین چاپ و تجدیدنظر آنها استفاده نمود .
در تهیه این استاندارد سعی بر آن بوده است که با توجه به نیازمندیهای خاص ایران حتیالمقدور میان روشهای معمول در این کشور و استاندارد و روشهای متداول در کشورهای دیگر همآهنگی ایجاد شود .
لذا با بررسی امکانات و مهارتهای موجود و اجرای آزمایشهای لازم استاندارد حاضر با استفاده از استاندارد زیر تهیه گردید .
ISO recommendation R 941
Spices and condiments
Determination of cold water soluble extract
روش اندازهگیری عصاره محلول در آب سرد , در ادویه و چاشنی
مقدمه :
این استاندارد برای اکثر ادویه و چاشنیها قابل استفاده است از لحاظ تعداد و تنوع این گونه محصولات در حالات خاص امکان دارد اصلاح این روش یا حتی انتخاب روش مناسبتری ضرورت پیدا کند .
چنین اصلاحات در پیش نویس استاندارد مربوطه ذکر خواهد شد .
1 هدف
هدف از تدوین این استاندارد روش اندازهگیری عصاره محلول در آب سرد برای ادویه و چاشنی می‌باشد .
2 تعریف
مقصود از عصاره محلول در آب سرد موادی است که بوسیله آب سرد تحت شرایط مشخصی استخراج می‌شود .
3 اصول
اساس کار مبتنی بر استخراج مواد بوسیله آب سرد , تصفیه , خشک کردن باقیمانده و وزن کردن آن است .
4 دستگاهها و وسایل لازم
وسائل معمولی آزمایشگاهی باضافه وسائل زیر :
4 1 بالن ژوژه 100 میلی لیتری
4 2 پیپت 50 میلی لیتری
4 3 کپسول پهن پارسنگ شده
4 4 گرمخانه تنظیم شده در 103±2 درجه سانتیگراد حرارت .
4 5 حمام بخار
4 6 کاغذ صافی با ظرافت متوسط
4 7 ترازوی حساس آزمایشگاهی
5 نمونهبرداری
نمونهبرداری باید مطابق استاندارد شماره 512 ایران روشهای نمونهبرداری از ادویه چاشنی انجام گیرد .
6 روش کار
6 1 آماده کردن نمونه : آماده کردن نمونه براساس استاندارد شماره 1727 خواهد بود .
6 2 آزمونه : از نمونه تهیه شده مقدار 2 گرم را با تقریب 0/001 گرم وزن کنید .
یادآوری 1 در این آزمون از آب مقطر یا آبی که به درجه خلوص آب مقطر نزدیک است استفاده کنید .
6 3 تعیین مقدار : آزمونه را با مقدار کافی آب سرد به بالن ژوژه (4-1) منتقل کنید و تا حد نشانه با آب سرد پر کنید و در آنرا ببندید و آنرا تقریبا بمدت شش ساعت بفاصله هر 20 دقیقه بهم بزنید و آنگاه مدت 16 ساعت در جائی آرام و بدون هم زدن بماند .
عصاره را از کاغذ صافی (4-6) عبور دهید و 50 میلی لیتر از محلول صاف شده را در کپسول کف پهن پارسنگ شده (4-3) بر روی حمام بخار (4-5) تبخیر کرده و سپس در گرمخانه (4-4) در حرارت 103±2 درجه سانتی گراد حرارت آنقدر قرار دهید تا بوزن ثابت برسد , وزن ثابت موقعی حاصل خواهد شد که با دو بار توزین متوالی هر دفعه پس از یک ساعت حرارت دیدن در گرمخانه تفاوت وزن حداکثر بیش از 0/002 گرم نشود .
7 بیان نتایج
درصد کل عصاره محلول در آب سرد در ادویه و چاشنی براساس ماده خشک از فرمول زیر محاسبه می‌شود .
8 گزارش آزمون
گزارش آزمون باید گویای روش بکار برده و نتیجه بدست آمده باشد و همچنین باید در آن از کلیه شرایط بکار رفته خارج از این استاندارد یاد شود و هر گونه شرایطی که احیانا در نتیجه آزمایش تاثیر داشته باشد بیان گردد .
گزارش باید حاوی جزئیات مشخصات نمونه باشد .