مبارزه تاریخى امام
این نوشتار مهمترین سرفصلهاى مبارزات امام خمینى - قدس سره - و قیام اسلامى حاصل از آن را تا مقطع ارتحال امام در بردارد.
تا سال 1963 نام آیت الله روح الله خمینى به عنوان یک مخالف برجسته رژیم شاه بر سر زبانها افتاده بود. جلسات درس ایشان در قم، انبوه دانشجویان را که مجذوب انتقادهایش از رژیم شاه مى شدند، جلب مى کرد. در مارس 1963 (اسفند 1342) فیضیه قم در سالگرد شهادت (امام) جعفر صادق (ع) ، امام ششم مورد حمله نیروهاى ساواک و چتربازان قرار گرفت و عده اى از دانشجویان کشته و آیتالله خمینى توقیف شد. وى پس از یک بازداشت کوتاه آزاد شد و به انتقاد از کنترل امریکا بر ایران ادامه داد.
امام بار دیگر در سالگرد شهادت امام حسین (ع) بازداشتشد. وقتى این خبر به مردمى که در خیابانها براى امام حسین (ع) عزادارى مى کردند، رسید، تظاهراتى براى آزادى وى در تهران ، اصفهان ، مشهد ، شیراز و کاشان برگزار شد.
نیروهاى امنیتى به 15هزار نفر شلیک کردند. امام خمینى تا ماه اوت زندانى شد. وى پس از آزادى به پیروانش گفت انتخابات اکتبر را تحریم کنند و دوباره توقیف شد.
70 - 1964: آیتالله خمینى در مه 1964 (خرداد1343) از زندان آزاد شد. در اکتبر، مجلس با تصویب لایحهاى به مشاوران نظامى امریکایى مصونیت دیپلماتیک داد و راى به پذیرفتن یک وام 200 میلیون دلارى امریکا براى خرید تجهیزات نظامى داد. امام خمینى با صدور اعلامیه اى به این اقدامات مجلس حمله کرد و کمى بعد به ترکیه تبعید شد که در سال 1965 از آنجا به عراق رفت.
طى سیزده سال بعد، شهر مقدس نجف خانه وى بود و در آنجا خود را به عنوان یک شخصیت مذهبى برجسته تثبیت کرد. انتقادهاى او از رژیم پهلوى مخفیانه در ایران انتشار مىیافت و پیامهایش براى مسلمانان جهان در مراسم حج در مکه پخش مى شد.
انتقادهاى او از سیاستهاى دولت ایران، اساسى بود. اصلاحات ارضى فاجعه از آب در آمد، باغهاى میوه، مراتع، چراگاهها و کشاورزى مکانیزه را از قانون اصلاحات ارضى معاف کرده بودند و به مالکان بزرگ فرصت داده شده بود املاک خود را به طور غیرقانونى به اقوام خویش انتقاد دهند یا با تبدیل وضعیت آنها را در گروه زمینهاى معاف از تقسیم قرار دهند. فقط 9 درصد کشاورزان ایران صاحب زمین شدند، و دولتحتى به همین عده هم براى افزایش تولید کمک نکرد.
گندم و سایر مواد غذایى از خارج وارد مىشد، اما به کشاورز ایرانى کمک نمى شد. سیل مهاجرت روستاییان بیکار و بى زمین به نسبت 8 درصد در سال، در جستجوى کار به شهرها روان شد. استفاده از درآمدهاى نفت، ثروتى بىحساب به ثروتمندان داد و این در شرایطى بود که اکثریت عظیم مردم با فشار روزگار مىگذراندند و نارضایتیها افزایش یافت. در این حال، پس از شکست اعراب در جنگ سال 1967 از اسرائیل و امریکا، آیت الله خمینى براى احتمال آغاز تلاش مشترک علیه اسرائیل با آیت الله باقر صدر به مشورت پرداخت.
77-1970: با افزایش شدید قیمت نفتشاه اعلام کرد که ایران به زودى یکى از پنج قدرت بزرگ جهان خواهد شد! او و واقعیت کمبود مواد غذایى، راه بندیهاى شدید و زیادى جمعیت در تهران را نادیده مىگرفت، جهان غرب دلارهاى نفتى شاه را به اسلحه تبدیل مى کرد، به طورى که ایران بیش از انگلیس، تانکهاى چیفتن انگلیسى داشت و امریکا هواپیماهاى جنگى خود را قبل از این که به خط تولید بیفتد یا کارساز بودن آنها تایید شود، به شاه مى فروخت. فروشندگان تسلیحات امریکا داراى موقعیت مهم در اقتصاد ایران بودند، سیمان و مصالح ساختمانى صرف ساختن پایگاههاى نظامى مى شد و براى ساختن خانه، مردم با کمبود مصالح روبرو بودند. نفت، بانکدارى و تسلیحات ایران به شدت تحت کنترل امریکا بود، تاجگذارى در سال 1971 (1350) و مراسم پر خرج براى خیالپردازیهاى شاه در زمینه اثبات این قضیه که تاریخ شاهنشاهى ایران به 2500 سال پیش برمى گردد، شکاف عظیم بین فقیر و غنى را در ایران علنى تر کرد. آیت الله خمینى از این اقدامات به شدت انتقاد مى کرد.