کلمه لیزر از حروف اول عبارت
Light Amplification by Sitmulated Emission of Radiation
تشکیل شده است . امروزه علم استفاده از لیزرهای کم توان بسیار گسترده شده و به نام لیزر درمانی یا Low Level Laser Therapy (LLLT) شناخته می‌شود .
تاثیر لیزرهای کم توان ،گرمایی و تخریبی نبوده ، بلکه به صورت فتوشیمیایی است . فوتون وارد بافت شده ، در میتوکندری‌ها و غشای سلولی جذب شده ، انرژی نوراتی به انرژی شیمیایی ( به صورت ATP) تبدیل شده و ATP منجر به تحریک و پرولیفراسیون سلولی می‌شود . نفوذ پذیری غشای سلولی تغییر می‌کند و منجر به تغییرات فیزیولوژیک می‌شود . این تغییرات ماکروفاژها ، فیبروبلاست‌ها ، سلول‌های اندوتلیال ،ماست‌سل‌ها ،برادی کینین و سرعت هدایت عصبی را تحت تاثیر قرار می‌دهند . در واقع لیزرهای کم توان اثر تنظیمی بر روی فعل و انفعالات حیاتی ( Biomodulatory Effect) دارند ( به همین علت لیزر سرد نیز نامیده می‌شوند .) با مطالعات و تحقیقاتی که در سراسر دنیا بر روی لیزر تراپی انجام می‌شود کاربردهای درمانی این روش طیف وسیعی از ترمیم بافت و التیام زخم تا کاهش درد را در بر می‌گیرد . این امر بیانگر اهمیت طول موج ، دوز درمانی و فرکانس های انتخاب شده است .
طول موج‌های قرمز ( 700- 600 نانومتر ) و مادون قرمز (700 نانومتر به بالا) نورهای اصلی در لیزر تراپی هستند . عمق نفوذ اشعه لیزر به بافت برای تحریک فیزیولوژیک سلول‌ها و بافت ، به طور موج اشعه بستگی دارد . تنها 5 درصد شدت نور قرمز ، قابلیت نفوذ به بافت زیر جلدی داشته و بیشترآن در سطح جذب می‌شوند. بنابراین از نور قرمز بیشتر در سطح (مانند بیماریهای پوستی و نظیر آن ) استفاده می‌شود . امنا در مورد لیزرهای مادون قرمز 20 درصد شدت اشعه به بافت زیر جلدی می‌رسد و در نتیجه در درمان مفاصل ، عضلات ، کاهش درد و... کاربرد دارد .
کاربردهای لیزر درمانی
اشعه لیزر پس از تابش و رسیدن به سطح داخل سلول دارای اثراتی است . از جمله تنظیم و متعادل ساختن :
- متابولیسم سلولی
- تولید کلاژن
- حرکت و دگرانولاسیون ماست‌سل‌ها
- حرکت و فعالیت ماکروفاژها
- ساخت فیبروبلاست ها (از جمله باز جذب فیبرین )
- پروتئین سازی
- تولید ADP-ATP
- تغییر نفوذ پذیری و پتانسیل غشای سلولی و تحریک پمپ سدیم / پتاسیم و در نهایت برداشت بیشتر کلسیم
- وازودیلاتاسیون ( خون غنی از اکسیژن )
- آنژیوژنز ( بهبود تغذیه بافتی )
- پاسخ‌های سیستمیک
- افزایش سیر کولاسیون اکسیژن و بهبود مصرف گلوکز
- ساخت DNA (از طریق تحریک فیتوهماگلوتینین )
- تحریک فاگوسیتوز
- تغییر سطوح مدیاتورها ( هیستامین و پروستاگلاندین‌ها ) یا اندروفین ها
- آزاد سازی اندروفین‌ها
- افزایش متابولیسم سراتونین ( در کاهش درد )
- سرکوب فعالیت نوسی سپتورها ( Nociceptor)
- با توجه به اثراتی که در بالا اشاره شد می‌توان به برخی از کاربردهای لیزر کم توان در درمان بیماریهای مختلف اشاره کرد:
- التیام زخم ( از جمله زخم‌های فشاری و یا عفونی )
- ترمیم آسیب‌های بافت نرم (هماتوم ، ضرب دیدگی‌ها ، درد و... )
- بیماریهای پوستی (سوختگی ، خراشیدگی ، اگزما ، آکنه ، هرپس و ... )
- کاهش درد (حاد و مزمن ) و اثرات ضد التهابی
- بیماریهای روماتولوژیک یا فیزیوتراپی (تاندونیت ، بورسیت ،کپسولیت ، آرتریت و..)
- تحریک نقاط طب سوزنی با استفاده از اشعه لیزر به جای سوزن
- افزایش قدرت کشش بافت آسیب دیده پس از ترمیم (TensileStrength)
- متعادل ساختن کلاژن و کاهش اندازه اسکار به دنبال بریدگی ، سوختگی و یا جراحی .
- تحریک و تقویت سیستم ایمنی بدن
- کمک به مقابله با عفونت
- بهبود فونکسیون عصب (ترمیم تدریجی اعصاب آسیب دیده یا حتی قطع شده )