با مرگ آقامحمدخان در سال 1211 ش. برادرزاده او به نام باباخان (معروف به فتحعلی شاه) جانشین وی شد. دوران 37 ساله حکومت فرمانروایی فتحعلی شاه بر ایران یکی از مهمترین دوره های حکومت قاجار است.
چرا که این دوره یکی از پرحادثه ترین و جنجالی ترین دوره های قاجار است. فتحعلی شاه ابتدا در صدد سرکوب مدعیان قدرت که بلافاصله پس از مرگ آقامحمدخان شورش کرده بودند، پرداخت. در این مسیر وی ابتدا به کمک حاجی ابراهیم اعتماد الدوله عموی خود، علیقلی خان که ادعای پادشاهی داشت را گرفت و کور کرد.
می توان گفت تمام دوره حکمرانی این شاه قاجار در جنگ و کشمکش با دشمنان خارجی و مدعیان سپری شد. در این دوران می توان به جنگ با عثمانی و روسیه اشاره نمود. در دوره قاجار خصوصاً در زمان زمامداری فتحعلی شاه روسها امتیازات چشمگیری از ایران گرفتند و روابط دو کشور خصمانه و حالت درگیری همیشگی داشت و دو دوره جنگهای طولانی بین ایران و روسیه اتفاق افتاد. البته طی این جنگها دولت انگلستان با توطئه و دسیسه افکنی از آشوب و درگیری به وجود آمده در ایران به نفع خود و در رسیدن به مقاصد خود استفاده کرد و دولت ایران را همیشه در تعهدات بلاعمل سرگردان و منتظر نگاه داشت و سرانجام نیز با همکاری و هماهنگی به نفع روسیه دو عهدنامه ننگین ترکمانچای و گلستان بر ایران تحمیل شد. در امور داخلی نیز به سبب کثرت اولاد و ظلم درباریان و شاهزادگان بر مردم اوضاع کشور مشوش بود. سرانجام پس از مرگ عباس میرزا (1249 ق)، هنگامی که فتحعلی شاه برای وصول بقایای مالیات فارس از تهران به سوی جنوب حرکت کرد به علت علیل بودن و ضعف مزاجی که از چندی پیش به وی دست داده بود، در نوزدهم جمادی الاخر سال 1250 ق. در 68 سالگی از دنیا رفت.
آیا فکر می کنید اگر شما به جای فتحعلیشاه بودید باز هم ایران از روسیه شکست می خورد؟ اصلاً آیا می توانستید راهی پیدا کنید که از این جنگها جلوگیری کند؟ تصور کنید که شما بر جای شاه عباس تکیه زده اید؛ به نظر شما بهترین راه برای گسترش قدرت دولت صفوی و مقابله با پرتغال، عثمانی و ازبک ها چیست؟
اگر دوست دارید که ببینید چقدر پاسخهایتان به واقعیت نزدیک است، پیشنهاد می کنم که با کمک بازی اروپا اونیورسالیس 2 (Europa Universalis II) کارآمدی خود را بسنجید.
اروپا اونیورسالیس یک دوره تاریخی چهار صد ساله را شامل می شود. آغاز این دوره همزمان با حکمرانی تیموریان، آق قویونلو و قره قویونلو در منطقه ایران است(1420 میلادی). در این بازی نقشه جهان به 1600 استان تقسیم شده است و منطبق بر تاریخ، حکمرانان واقعی بر نقاط مختلف جهان فرمانروایی می کنند. صرفنظر از ملتی که شما هدایت آن را بر عهده گرفته اید، رویدادها در سایر نقاط جهان منطبق بر تاریخ پیش می رود، مگر اینکه شما با کمک دیپلماسی بر سیر وقایع تاریخی در آن نقاط تأثیر بگذارید! به عنوان مثال شما به عنوان پادشاه انگلستان می توانید از ادامه جنگ با فرانسه چشم پوشی کنید و به این ترتیب سرنوشت خانم ژاندارک را به چیزی متفاوت از سوختن در آتش تبدیل کنید. البته در این صورت هیچ تضمینی وجود ندارد که انگلیس جایگاه تاریخی خود را بازیابد! در اروپا اونیورسالیس این امکان وجود دارد که رهبرهای گوناکون، از رییس قبایل سرخپوستان سو و یا سیاهپوستان زولو، تا پادشاهانی مانند فلیپ و ملکه ایزابل در اسپانیا و حتی امپراتوران ژاپن و چین را برای بازی انتخاب کرد.