برای یاد گرفتن اسمبلی باید با مبناهای عدد نویسی ، ساختمان داخلی کامپیوتر
و برنامه نویسی آشنا باشیم .
ما برنامه هایمان را مستقیما با اسمبلر Macro Assembler خواهیم نوشت و گاها از Debug
استفاده خواهیم کرد . بعلاوه چون برنامه های حجیم نخواهیم نوشت قالب اکثر
رنامه های ما COM. خواهد بود .
برای شروع ابتدا نگاهی به حافظه میکنیم :
حافظه و آدرس دهی
هر کامپیوتر مبتنی بر 8086 دارای حداقل 640 کیلوبایت حافظه است . این 640
کیلوبایت به قطعات 64 کیلوبایتی تقسیم شده و ما این قطعات را قطعه یا Segment
مینامیم . هر سگمنت هم به خانه های تک بایتی دیگری تقسیم شده است .
برای بدست آوردن مقدار یک بایت مشخص از حافظه ما باید عد مربوط به سگمنت و
همچنین شماره آن بایت در سگمنت ( که آفست Offset نامیده میشود ) را بدانیم .
مثلا اگر مقدار مورد نظر در قطعه 0030h(h( یعنی عدد در مبنای 16 است ) و آفست 13C4h
باشد ما باید قطعه ای که شماره آن 0030h است را بیابیم و بعد در همان قطعه
مقدار باین شماره 13C4 را بخوانیم .
برای نمایش این حالت بین عدد سگمنت و آفست علامت (:) قرار میدهیم . یعنی
ابتدا عدد مربوط به قطعه را نوشته و سپس عدد آفست را می آوریم :
Segment:Offset
مثال : 4D2F:َ9000 **
همیشه در آدرس دهی ها از اعداد مبنای 16 استفاده میکنیم .
| | |
| CConvertional | 1 Segment=64K | | | | | Memory
| | | | | |
| | | |
| | | |
ثباتها Registers
رجیسترها مکان هائی از CPU هستند که برای نگهداری داده ها (DATA) و کنترل اجرای
برنامه بکار میروند . ما میتوانیم آنها را مقدار دهی کرده و یا بخوانیم و یا
باتغییر محتوای آنها CPU را مجبور به انجام یک پروسه (رویه یا Procedure) کنیم
دسته ای از رجیسترها که ما انها را ثباتهای همه کاره یا همه منظوره میخوانیم
و شامل AX/BX/CX/DX هستند ، برای انتقال مقادیر بین رجیستر ها و CPU بکار میروند.
این ثباتها را میتوانیم به هر نحوی تغییر دهیم و مقادیری را به آنهاارسال کنیم .
ثباتهای دیگری هم که نام میبریم کاربردهای خاص خودشان را دارند و برای مقدار دهی
آنها باید قواعد خاصی (که توضیح خواهیم داد) را بکار بریم .
میکند عدد که در این ثبات وجود دارد شماره یک قطعه است و CPU برای یافتن DS : مخفف Data Segment . محل نگهداری متغییرها و ثابتهای برنامه را مشخص
مقادیر لازم به آن قطعه مراجعه میکند . CS
: مخفف Code Segment است و آدرس قطعه ای که برنامه در آن قرار گرفته را
نشان میدهد . ES
: این یک ثبات کمکی است و معمولا در آدرس دهی ها شماره قطعه را نگهداری
میکند . DI
DataIndex:Dبا DS/ESا مرتبط است و عدد آفست را نگهداری میکند . IP
: این رجیستر معلوم میکند که برنامه در حال اجرائی که در CS قرار دارد از
کدام بایت قطقه (یعنی کدام آفست ) شروع میشود . به همین دلیل همیشه این دو
ثبات را با هم و بصورت CS:IP نشان میدهند.
و ...
تمام رجیسترهای فوق 16 بیتی (دوبایتی ) هستند و اعداد دوبایتی را نگهداری میکنند.
ثباتهای همه منظوره به دو نیم ثبات تک بایتی تقسیم میشوند . بایت بالائی ب
نماد H و بایت پائینی با نماد L نشان داده میشود . مثلا ثبات AX دارای دو نیم -
ثبات AH/AL است :
| AH - 8 Bit | AL -8 Bit |
تمرین :
برای دیدن رجیسترها در DOS، DEBUG، را اجرا کنید و فرمان R را صادر کنید :
D:\MASM>DEBUG
-R
AX=0000 BX=0000 CX=0000 DX=0000 SP=FFEE BP=0000 SI=0000 DI=0000
DS=17AA ES=17AA SS=17AA CS=17AA IP=0100 NV UP EI PL NZ NA PO NC
17AA:0100 0F
بیایید یک برنامه بنویسیم
در این قسمت میخواهیم با استفاده از مطالبی که در بخشهای قبلی یاد گرفتیم
برنامه ای بنویسیم که کامل و قابل استفاده باشد . با این برنامه میتوانیم
فلاپی دیسکهای خودمان را با سرعت کپی کنیم ! امروز برنامه را به شکلی مینویسیم که
بتواند دیسکهای 1.44 را بوسیله درایو A کپی کند . بیشتر نیاز ما در کپی (تکثیر)
دیسکها هم به همین شکل هست . با اینحال در قسمت بعدی نگارش (Version) جدیدتری از
برنامه را مینویسیم و قابلیت تشخیص نوع دیسک و قابلیت مشخص کردن درایو را به آن
اضافه میکنیم .
بهترین کاری که میتوانیم بکنیم اینست که بتوانیم داده های خوانده شده از
دیسک را در حافظه EMS بنویسیم (در این نسخه روی هارددیسک مینویسیم ) . وقتی که
نحوه کار را حافظه گسترش یافته (Extended Memory) را هم یاد گرفتیم ، برنامه
خود را کامل کرده و از آن بعنوان اولین دستختمان در برنامه نویسی اسمبلی لذت
میبریم .
لیست برنامه در زیر قرار دارد و توضیحات برنامه را روی آن میبینیم
قبل از آن یاد آوری میکنم که هر دیسک HD َ1.44 دارای دو طرف و در هر طرف 80 شیار
(Track) بوده و هر شیار هم به 18 بخش بنام قطاع (Sector) تقسیم میشود . برنامه
ما باید محتوای تمام این قطاعها را خوانده و در فایلی روی دیسک سخت ذخیره کند.
سپس همین داده ها را از فایل خوانده و مجددا روی دیسک جدید بنویسد.