ویندوز 2000 به میزان زیادی به سمت شبکه گرایش پیداکرده است،ویژگیهایی را به همراه داردکه درساختارشبکه ،جدیدبه شمارمی آیند.این حالت ممکن است موجب سردرگمی شود،زیرا ویژگیهای مزبوراز قابلیتهای اضافه شده به ویندوز به شمار نمی آیند،بلکه درهسته مرکزی این سیستم عامل قرار گرفته اند.
ویژگیهایی مانند Active Directory ، Microsoft Management Consoleوسایر ویژگیهای مدیریتی درابتدا موجب واهمه افرادمی شوند.درحقیقت بایدگفت زمانی که برای یادگیری آنها اختصاص خواهیدداد،بسیارزیادمی باشد .
Windows 2000 Server نگارش جدید سیستم عامل شبکه ای مایکروسافت وجایگزین ویندوزNT است در فاز اولیه تولید آن با نام Windows NT Server 5.0 از آن یاد می شد، اما درهنگام انتشار به ویندوز 2000 تغییرنام داد تقریبا تمامی جنبه های این سیستم عامل تغییر یافته است وویژگیهای قدیمی آن مورد بازنگری قرار گرفته اند تااستفاده ودرک آنها آسانتر گردد ،و هم چنین صدها ویژگی جدید به آن افزوده شده است .
وقتی که Windows 2000 Server قلب شبکه شماباشد ،میتوانید خدماتی راکه هرمؤسسه مدرن به آنهانیازدارد فراهم آورید :ذخیره فایل وچاپ،امنیت،دستیابی به اینترنت،پشتسبانی از سرویسگیرها،خدمات ارتباطی،ومجموعه ای از خدمات وپشتیبانی های کاربردی
آنچه Windows 2000 Server عرضه می کند
با انتشارسیستم عامل ویندوز 2000 مایکروسافت گام بزرگی در جهت این خواسته که سرویسگر ویندوز NT استاندارد عملیات کامپیوتری مؤسسات شود،برداشته است .پروژه ویندوز 2000 یکی از بزرگترین پروژه های نرم افزاری بوده است که تابه امروز به پایان رسیده است واگرچه تخمین های مربوط به میزان بزرگی آن متفاوت از یکدیگراست ،اما برآورد می شود که چیزی در حدود 40 تا 65 میلیون خط کدبرای آن نوشته شده باشد.بیش از 2000 برنامه نویس برروی این پروژه کارکرده اند .برای تولید Windows 2000 Srever مشارکت فنی بین حدود 24 شرکت صورت پذیرفته است.
میزان تفاوت بین ویندوز NTنگارش 4.0 وwindows 2000 Server رامی توانیم با تفاوت بین ویندوز 3.1 وویندوز 95 مقایسه بکنیم.بیل گیتس دراین موردگفته است :ویندوز 2000 قابل ملاحظه ترین ارتقاءدر تاریخ مایکروسافت است.
بسیاری از این مشارکت ها ،امکانات جدیدی رادر سیستم عامل فراهم آورده است که از جمله آنها می توان به الحاق ذخیره سازی سلسله مراتبی اشاره کردکه باعث می شود فایل هایی که کمتر مورد استفاده قرار میگیرد به نوار منتقل شوند ودر هنگام لزوم بازیابی شوند.این کاربراساس محصول High Groundانجام می شود.برخی از قابلیت ها باعث بهبود فن آوری شده است که قبلا در نگارش هایی از سیستم عامل یادر بسته های اختیاری آن وجودداشته است ، نظیر الحاق عملیات چند جلسه ای مبتنی بر سرویسگر در Windows Terminal Services که براساس کار مشترکی از مایکروسافت و Citrixاست.
چیزهایی در Windows 2000 Server وجود دارد که تقریبا باعث خوشحالی تمامی مدیران سیستم می شود ،ومایکروسافت امیدوار است که با استفاده از آنها مشکلات ارتقاء سیستم عامل به اندازه قابل قبولی کاهش یابد.
اگر از مدیران ویندوز NTبپرسیدکه بهترین جنبه ویندوز چیست وبهترین ویژگی که آنها می خواهند در نسل بعدی سیستم عامل سرویسگر ویندوزببیند چه می باشد ،پاسخ پایداری وقابلیت اطمینان خواهد بود.ویژگی بعدی که مدنظر خواهد بود سادگی مدیریت است،ومواردبعدی در این لیست ویژگیهای متعدد دیگری هستند که در حین دوره شکل گیری این سیستم عامل توسط مایکروسافت برای جلب مشتریان مطرح گشته اند.
در حقیقت مایکروسافت تلاش زیادی را به خرج داده است تااینکه ویندوز 2000پایدارترباشد ، امکان متوقف گشتن آن در حین انجام عملیات کمتر شود ، وبا بسیارکمتربودن مواقعی که نیاز به راه اندازی مجدد سیستم است، بیشتر قابل پیکربندی باشد. Jim Allchinیکی از مدیران مایکروسافت گفته است که با وجودی که در ویندوز NT نگارش 4.0 لازم بود که در 75 وضعیت مختلف سیستم عامل مجددا راه اندازی گردد ویندوز 2000 تنها دارای 5 وضعیت است که درآنها باید چنین اقدامی صورت پذیرد .هر کسی که تجربه ای در نصب و پیکر بندی ویندوز NTنگارش 4.0 داشته باشد از این تغییرات لذت خواهدبرد.تنها تغییر تنظیمات TCP\IP سرویسگر نیازبه راه اندازی مجدد سیستم عامل دارد..
اگر چه Windows 2000 Sreverکاملا فا صله بین خودوویندوز 98رااز لحاظ خود پیکربندی برای سخت افزار نمی پوشاند، اما نسبت به نگارش های قبلی این سیستم عامل با استاندارد های اتصال واجرا(Plug and Play)سازگار تراست.وقتی که کارت تصویر یا کارت صوتی سیستم خودرا در ویندوز 2000 سرور تغییر می دهیدمتعجب نگردید که سیستم عامل پیکربندی جدید را می شناسد.ولیکن از آنجایی که خاموش کردن سرویسگر کاری نیست که به طور معمول انجام دهید،Windows 2000 Server در قابلیت های مدیریت برق سهولت چندا نی ایجاد نمی کند، اگر چه مایکروسافت ادعای پشتیبانی ازAdvanced configuration and power interface یاACPI رادارد.
بهبودهای دیگری نیزبرای پشتیبانی از سخت افزارهادرسیسیتم عامل ویندوز2000انجام شده است.اگرچه ویندوز NTپشتیبانی خارق العاده ای از دیسک گردان ها می کرد ، اما گاهی اوقات چاپگررنگی یااسکنرهایی وجودداشتندکه درکارباسیستم عامل دچارمشکل می شدند ویندوز2000 Windows Driver Modelیا WDMرابرای خود انتخاب کرده است که به تولید کنندگان اجازه می دهد تنها تایک راه اندازهم برای ویندوز 98وهم برای ویندوز2000تولیدکنند.آن راه اندازبایدبرای هرسیستم عامل به طور مجزاترجمه گردد، اما اکنون حداقل کدآن دو یکی است.بنا براین تولید کنندگان وسایل جانبی اکنون دلگرم هستندونگهداری راه اندازهایی برای Windows 2000 Server راآسان یافته اند.نتیجه این سازگاری آن است که ابزارهای جانبی بیشتری برای ویندوز 2000 نسبت به دیگرسیستم های سرویسگر قابل دستیابی است.
مدیریت سرویسگر
بهبوددیگری که مایکروسافت در سیستم عامل ویندوز 2000 ایجادکرده است،ساده تر بودن مدیریت ودرک است.جهت رسیدن به این هدف مایکروسافت ابزارهای مدیریتی را درون چار چوبی به نام Microsoft Management Consoleیا MMCباز نویسی کرده استMMC ابتدا درویندوز NT نگارش 0/4در Option pack به همراه ابزارهای مربوط به مدیریت IIS پدیدار گشت.بنابراین در حالی که چیزی در حدود 28 ابزار مدیریتی در ویندوز 2000 وجوددارد، بیشترآنهادر MMCجای گرفته اند وباوجودی که ممکن است فرمان ها وتنظیمات آنها کاملا متفاوت باشند، اما همگی آنها از لحاظ عملیاتی شبیه به هم هستند.
تمامی ابزارهای مدیریتی که کاربران ویندوز NT نگارش ./4 باآنها آشناهستند User manager,Server manager,Disk adminstrator,Evene viewerوبسیاری دیگربه صورت MMCوجود دارند .حتی اتصالات اسم دار،اتصالات شماره گیری،اتصالات دستیابی ازراه دور،ودیگر مجاری ارتباطی به صورت MMC وجوددارند.
Windows 2000 Server دارای ویزاردهایی است که مدیریت را آسان می سازد.بیشتر فرامین پیکربندی که درابزارهای مدیریتی صادر میکنیدباعث باز شدن ویزاردی می گردند که در طول انجام آن فرایند به شما کمک می نماید.همان طوری که در این کتاب خواهید دید،صدها ویزارد وجود دارد، اگر ویزارد ها را دوست داشته باشید، از تغییراتی که مایکروسافت ایجادکرده است لذت خواهید برد.
این ویزاردها تنظیمات وانتخاب هایی را که می توانید صورت دهید توضیح می دهند اما کمکی در فراگیری نحوه نصب وپیکربندی مؤلفه ها وسرویس های متعددی که لازم است یک مدیر یا اپراتور سرویسگر ویندوز 2000 بداند ، نمی کنند.
سیستم راهنمای حین کار ویندوز 2000 بسیار بسیط وکامل می باشداما اطلاعات بسیار بیشتر ی از آنچه که می خواهید بخوانیدودرک کنیدفراهم می آورد.
یکی از پیام های تجاری قوی که مایکروسافت برای انتخاب سیستم عامل ویندوز 2000 بر روی آن تاکید می کنداین است که این سیستم Total Cost of Owner ship یا TCO سیستم های شبکه شمارا کاهش خواهدداد .TCOمفهومی اندازه گیری است که به وسیله Connecticut، Gartner group of stamford ایجادشده است که بادر نظرگرفتن تمامی عوامل نظیر سخت افزار، نرم افزار،مدیریت ومیزان استفاده تعیین می کندکه یک سیستم در طول حیات خودچقدر هزینه دربردارد.
مایکروسافت مجموعه کارهای ابزارهاوفنون مدیریت سرویسگررا درون Zero Adminstration for Windows یاZAW جمع نموده است.ZAW شامل وظایف خود کارشده جدید ومعماری بهنگام برای ایستگاههای کاری Windows 2000 Professional است. Windows 2000 Professionalبه عنوان سیستم عامل سرویسگیر به جای ویندوز 9x جای پیدا خواهدکرد.یکی از ویژگیهای مشتری جلب کن ZAW،Intelli Mirror است.این فن آوری، مستندات حیاتی،برنامه های کاربردی وتنظیمات رومیزی کاربر را درون windows 2000 Serverذخیره می کند.Intelli Mirror رامی توانیدبه مانند Briefcase ویندوز 9x درنظربگیرید.درقبل،وقتی که کاربر نمی توانستبه دلیل مشکلات سرویسگر ،قطع شبکه یاهر مسئله دیگری وارد شبکه شود،آن کاربر نمی توانست به منابع شبکه دستیابی داشته باشدو کار خود را دنبال نماید.با Intelli Mirrorکاربر به یک کپی محلی از فایل یابرنامه دستیا بی دارد،وهنگامی که اتصال شبکه به سرویسگردوباره برقرار گردید،تغییرات همگام می گردند. Intelli Mirror همچنین داده هارا ازروی میز کاربر برروی سرویسگر کپی می کند وکاربرراقادر می سازدتابا وارد شدن در کامپیوتری دیگر،دوباره محیط کاری خودرا برقرار سازد وتنظیمات رومیزی ،برنامه هاو فایل های داده ای خودرادرآنجاداشته باشد.
خدمات فایلی وچاپی
ویندوز 2000 دارای نگارش جدیدی از سیستم فایلی NTFSاست .دربسیاری ازاوقات می خواهیدکه از سیستم NTFS استفاده کنیدزیرا این سیستم دارای امنیت بیشتری است وکنترل بیشتری برروی سیستم فایلی ومنابع شبکه دارد.به منظورسازگاری با سرویسگر ها وسرویسگیرهای ویندوز NT وویندوز 98، ویندوز 2000 همچنین امکان استفاده ازسیستم فایلی FAT 32 رانیز فراهم می آورد،حتی می توانید دیسک های خودرا FAT(FAT16) قالب بندی کنیدتا اینکه سرویسگیرهای ویندوز 95 ،ویندوز 1/3وام. اس .داس بتوانندبه این دیسک ها دستیابی داشته باشند.
Disk Adminstrator کنترل بهتری رادر ایجادومدیریت بخش ها وحجم هادر اختیارتان می گذارد.دیسک ها می توانندبه صورت اصلی یا پویا باشندودیسک های پویا می توانند حجم
هایی داشته باشندکه چندین دیسک گسترش می یابندویندوز 2000 پشتیبانی خودرااز شکل های متعدد(Redundant Array of Inexpensive Disks)Raid نرم افزاری را ادامه می دهد.
یکی از ویژگیهای جدید سیستم فایلی که بخشی از ZAW به حساب می آید،ایجاد سهمیه دیسک ها است.اکنون می توانید محدوده حداکثر فضای دیسکی راکه کاربر مجازبه استفاده از آن است تعیین کنید،یااینکه بعداز اینکه حد هشدار تعیین گشت آستانه ای را تنظیم نما یید.سهمیه دیسک هادرنت ور ویونیکس وجودداشته اندواکنون درویندوز نیز موجود هستند.
از جمله بسیاری از بهبود های سیستم فایلی ویندوز 2000،Microsoft Didtributed File Systemیا DFSاست.DFS امکان ایجاد نقاط مشترکی را فراهم می آورد که می توانند به صورت آینه ای برروی سرویس های مختلف شبکه قرار گیرند.بنابراین وقتی سرویس گیری به فایلی که در یک نقطه مشترک DFSوجوددارد نیاز پیدا می کند،آن تقاضای خواندن یا نوشتن به نزدیک ترین سرویس گر فرستاده می شود.وقتی که DFS به وسیله مدیران پیاده سازی می گردد چندین اثرمهم خواهدداشت.اول اینکه ترافیک شبکه را کاهش خواهددادواشتراکات DFSرا بر روی هر محل جغرافیایی یا بخش شبکه ایجاد خواهد نمود.دوم، بار هرسرویسگررا برای این اطلاعات کاهش خواهدداد.سوم، دسترس پذیری این اطلاعات رابرروی شبکه افزایش خواهد داد.
برنامه های کمکی بسیاری همراه با ویندوز 2000 هستندتاامکان استفاده از خدمات فایلی و چاپی را فراهم آورند.برنامه کمکی Windows 2000 Backup از Veritas اکنون درون هسته خدمات توزیع شده قرار گرفته است.وقتی که NTBackup رابرروی یک کنترلگر حوزه اجرا می کنید، ازداده های Active Directory,File Replication serviceو Certificate Services به طور خودکار کپی پشتیبانی تهیه می شود.بهینه ساز دیسک Executive Software نیزدرون این سیستم عامل جای داده شده است تا امکان یکپارچه سازی دیسک در اختیارتان باشد.
ویندوز 2000 به همراه راه اندازهای بیش از 2500 چاپگرارائه می شود.اطلاعات چاپگرهای به اشتراک گذاشته شده درون Active Directory منعکس می گرددوبا خصوصیات متعددی می توان به دنبال چاپگرهای منتشرشده گشت.ویژگی جدیدی ،امکان چاپ برروی چاپگری را که با یک ارل(URL) مشخص گشته است فراهم می آورد.این کاربا استفاده از internet Print Protocol انجام می شود.چاپگرهارا میتوان با استفاده از یک مرورگرمدیریت کردوصف چاپ آنهارادید.همچنین می توانید با استفاده از IPP به طور خودکارراه اندازهای چاپ را منتقل وبر روی اینترنت یا یک اینترانت نصب کنید.
خدمات شبکه ای
Windows 2000 Server به دربرگیری اینترنت وپروتکل شبکه ای TCP/IPادامه می دهد. این سیستم عامل از لحاظ شبکه ای ، مدلی ترکیبی ازمدل شبکه ای سرویسگیر/سرویسگر دهه 1990 ومدل محاسباتی توزیع شده اینترنت است.Windows 2000 Srever از سرویسگیرهای کامل نظیرایستگاههای کاری وپی سی ها،سرویسگیرهای کوچک نظیرترمینال های مبتنی بر ویندوزوسرویس گیرهایی که انواع سیستم عامل های دیگر نظیر Macintosh OSویونیکس را اجرا می کنند، پشتیبانی می نماید.دریک مؤسسه محاسبات نه تنها به صورت توزیع است بلکه به صورت نا همگن نیز می باشد.
بسیاری از خدمات شبکه بندی مایکروسافت نسبت به نگارش های قبلی بهبود یافته اند.بهبود های DNS,WINS,DHCP فراترازرابط سراسری MMC می رود.Domain Naming Service اکنون از پروتکل بهنگام شده پویای DNSپشتیبا نی می کندکه مدیریت وپی گیری تغییرات در ساختارهای DNSرا آسان تر می سازد.WINSنیز اکنون افزونگی بهتری رادرمیان اتصالات تکثیری دایمی فراهم می آورد.همچنین بر خلاف نگارش های قبلی سیستم عامل ، وقتی که سرویسگرDHCP غیر فعال است ،سرویسگیرهاباز هم می توانند راه اندازی شوندوباموفقیت به شبکه متصل گردند.سرویسگیر به طور مرتب شبکه را به دنبال DHCPمورد جستجو قرار می دهد تا اینکه اتصال برقرار شود.
برای پشتیبانی از شبکه های نا همگن مایکروسافت استانداردWindows Management Instrumentation یا WMIرادرون ویندوز 2000 جای داده است WMIبه برنامه ها ی کار بردی اجازه می دهد تا با استفاده از شمارنده هایی نظیرآنچه در استانداردSNMP وجوددارد، حالات دیگرسیستم های عامل را مدیریت ونظارت کنند.درشبکه ای از سیستم های ویندوز 2000و یونیکس،برنامه های کاربردی ممکن است بااستفاده از WMIنوشته شده باشند که به شما این امکان را می دهند تامرورگری را باز کنید وآن سیستم هاراازراه دور مدیریت نمایید.
یکی از بزرگترین تغییراتی که درسیستم عامل ویندوز 2000 می یابیدبرای کاربران وبیشتر مدیران غیر قابل رؤیت خواهدبود،ویندوز 2000 ،Microsoft Component Object Model یا COMرابهبود بخشیده است تااینکه ایجاد صف برای پیامها وپشتیبانی ازتراکنش هارابه آن بیا فزایددرویندوزNTنگارش 0/4،Microsoft message Queue Server وmicrosoft transaction server سرویس های اضافی بودند که می توانستید به Enterprise Edition آن نگارش سیستم عامل بیافزایید.فن آوری به Distributed Com تغییر یافته است.در ویندوز 2000 سرور آن فن آوریها درون خود سیستم عامل جای گرفته اندوکل فن آوری تحت عنوان COM+خوانده می شود.از آنجایی که COM+ یک مدل شیئی ویندوز 2000 است،تولید کنندگان اغلب محیط های کاری برنامه هایی را خواهند نوشت که از سرویس های آن استفاده می کنند،واین طور به نظر می رسد که این فن آوری به صورت یک استاندارد صنعتی درآمده است. مزایای اصلی COM+ این است که قطعاتی ازبرنامه های کاربردی می توانند برروی شبکه توزیع گردند،به اشتراک گذاشته شوند،مورداستفاده قرار گیرند،به صورت مرکزی مدیریت گردندو بهنگام شوند وعملیات کامپیوتری مطمئن تری را به وجود آورند-آنچه که اتصالات موقت شبکه ای نظیر اینترنت به آن نیازدارنداستفاده از COM+ دربرنامه های تجارت الکترونیکی بسیار مفید است ازاین روسیستم عامل ویندوز2000 درآن نوع برنامه های کاربردی محبوبیت پیدا می کند.