دیباچه
درارتباط با اشعار شاملومی توان گفت که او توانسته اندیشه ها و دانش خود را در قالب اشعارش ارائه دهد.
شاملو که شعر را ابزاری برای برپایی آزادی می داند در شعرهایش بی پرده سخن می گوید که باعث محو شدن ابهام هنری از اشعارش شده و جنبه شعاری به آن داده است .
نکته ی قابل توجه شعر شاملو آنست که اشعار وی هیچ گاه خالی از تعهد به انسان نبوده است و این در شعر های آخر او زیباتر و عاشقانه تر منعکس می شود . معمولاً اشعاراحمد شاملو مخیل در قالب نثر است و از وقتی سرودن شعر بی وزن را آغاز می کند و شاعری تأثیر گذارمی شود . در واقع شاملو به زبانی می رسد و آن را تا آخرین شعر خود حفظ می کند .
احمد شاملو عاشق نویسندگی بود و ترجمه « دن آرام » عطش نویسندگی شاملو را ارضا کرد.
« دن آرام » کتابی است که تقریبا دارای تصویری حماسی است و شاملو با ترجمه ی دوباره ی « دن آرام » ضرورت این کار را احساس کرده بود.
شاملو در خصوص ترجمه ی « دن آرام » نظر خاصی داشت که : (« دن آرام » یک اثر حماسی است و در این اثر حماس زبان کوچه بازار قابلیت های زیادی را به متن می دهد و « دن آرام » مرحله ی تکوینی زبان کوچه بازار است ) . شاملو با استفاده کردن زبان کوچه در ترجمه ی دوباره ی دن آرام زبان کوچه را رواج داد که پس از آن زبان کوچه مورد توجه شاعران و محققین ایرانی قرار گرفت.
محمود دولت آبادی که خود از نقادان آثار شاملو است درباره « دن آرام » شاملو افزود که این اثر مهر تا یید بر زبان کوچه بازار است و از یک ربع قرن پیش که واکنش های بسیاری درباره ی زبان و فرهنگ کوچه وجود داشته ولی شاملو توانست با این اثر خود ذخیره ی گرانبهایی از فرهنگ و زبان مردم را به جامعه ی ادبی ایران و دنیا هدیه کند.
اما در خصوص اشعار شاملو باید گفت که او توانسته اندیشه ها و دانش خود را در قالب اشعارش ارائه دهد که این موضوع در مورد اشعار شاملو حرف اول را می زند و بدون شک این مسئله بر خاسته از تخیلات اجتماعی و رخدادهای زمانه اوست. شاملو در مجموعه شعرهایش به شعریت اشعار خود توجه نمی کند . باید در مورد شاملو گفت بعضی از شاعران گذشته و هم نسل خود را طرد می کند و معتقد است که : شاعران کلاسیک انسان حقیقی را فراموش کرده اند . از نظر شاملو شاعر باید به بیان درد مشترک انسان ها اشاره کند و تعهد زیاد شاملو به همین موضوع باعث شده است که قسمتی از اشعارش جنبه ی شعارگونه پیدا کند .
شاملو که شعر را ابزاری برای برپایی آزادی می داند در شعرهایش بی پرده سخن می گوید که باعث محو شدن ابهام هنری از اشعارش شده و جنبه شعاری به آن داده است .
دلیل اصلی شعاری شدن نخستین اشعار شاملو نیز همین است . در واقع اشعار شاملو آیینه زمان خود است و متکی به نوسانات و بحران های زمانش است .
مجموعه شعر هوای تازه یکی از مهم ترین اشعار شاملو محسوب می شود زیرا تعداد زیادی از بهترین اشعار شاملو در این مجموعه مشاهده می شود ولی آثار و شعر های ضعیفی هم در آن وجود دارد . در این مجموعه در حالی که اندیشه درونی شده و با شعرش همراه می شود زبان خاص شاملو و بهره گیری از امکانات موسیقی زبان افزایش می یابد که همین امر باعث فردیت سبکی شاملو می شود . شاملو در مجموعه هوای تازه اشعاری را با عنوان سبانه خلق می کند . شاملو با شبانه ها محور تازه ای در شعر خود باز می کند که تا پایان دوران شاعری او با او همراه است.
شبانه ها آمیزه ای از اندیشه های شخصی و اجتماعی شاعر در هیات تجلی عشق شخصی واجتماعی در زبان و بیانی هنری هستند .