تاریخچه: ریخته گری قدیمی ترین فرایند در تولید فلزات است و آثار باستانی موزه ها نشان می دهد که این هنر قدمت چند هزار رساله دارد. قلع و سرب و مس و امیژان (آلیاژ به فارسی) آنها مفرغ و برنج اولین فلزات است در دوران باستان کشف و مورد استفاده قرار گرفت. کانی های این فلزات است در مجاورات حرارت بسادگی احیاع شده و بدلیل دمای ذوب پایین جریان یافته و در انتهای اجاق یا کوره منجمد می شدنند. به نظر می رسد اکثر فلزات بصورت اتفاقی کشف شده اند ریخته گری نیز برحسب تصادف کشف که دید وقتی بشر اولیه فهمید مذاب حاصل از فرایند اجساد در کف کوره و به شکل آن منجمد می شود کف کوره را شکل داد تا محصول به شکل دلخواه منجمد شود. و به این ترتیب صنعت ریخته گری پایه ریزی شد.
تعریف ریخته گری: ایجاد شکل مورد نظر از طریق ذوب ماده اولیه و ریختن آن به داخل قالب به منظور رسیدن به شکل نهایی قالب پس از انجماد را ریخته گری گویند.
انواع ریخته گری: شامل دو نوع می باشد 1- شکلی ریزی Shape easting
2- شمش ریز ingot casting
شمش ریزی براساس روش تولید تکباری- نیمه پیوسته- پیوسته
شکل ریزی براساس قالب موقت- دائمی
انواع کوره های ریخته گری:
عناصر اصلی ذوب:
1- فلزات خالص
2- برگشتی ها (ضایعات) (مزیت اصلی ترکیب شیمیایی مطابق با نیاز) 15%
مانند را گاه های ریخته گری که بعد از ریخته گری کنده می شود .
3- عناصر آلیاژی (فسفر- گوگرد- منگنز و ...) 5%
4- قراضه ها (ضایعات ورق و غیره 70%
5- شمش های ثانویه (ترکیب شیمیایی مطابق با نیاز یا سفارش 10%
مقدار حرارت لازم برای رسیدن به دمای مشخص در حالت مذاب
1- حرارت لازم برای رسیدن از دمای محیط به دمای ذوب
2- حرارت لازم برای طی کردن مرحله نهان گداز
3- حرارت لازم برای رسیدن به دمای فوق گداز مورد نظر
تعریف کوره های ذوب: واحدی جهت ایجاد حرارت لازم برای ذوب وزن معینی از یک فلز یا آلیاژ خاص با سرعت لازم و هزینه قابل قبول
انواع کوره ها از لحاظ روش تولید: 1- تکباری 2- مداوم
کوره تکباری یعنی هر سری ظرف ریخته گری تغذیه شده سپس حرارت داده و قالب ریخته می شود. و سپس بعد از اتمام دوباره ظرف پر شده و عملیات را انجام می کنند.
کوره های مداوم: دائم از بالا تزیق شده و جهت شمش ریزی استفاده می گردد.
انواع کوره ها از جهت متالوژیکی
1- پس سوخت و شارژ تماس مستقیم وجود دارد. (کوره کوپلاس جهت تولید سنگ آهن استفاده می شود.)
2- بین سوخت و شارژ تماس مستقیم وجود ندارد (کوره های شعله های مانند دیگ که زیر آن آتش روشن شده باشد)
3- بین سوخت و شارژ تماس غیر مستقیم برقرار می کنند (کوره انعکاس)
4- بین سوخت و شارژ هیچ گونه تماس ندارد (الکتریکی) شامل قوس الکتریکی و القایی طبقه بندی می شود.
جلسه سوم ریخته گیری
کوره های القایی بدون هسته
انواع کوره ها از لحاظ ایجاد ذوب مورد نیاز تولید
1- آلیاژ سازی 2- نگهدارنده ها holder 3- میانی
عموما از کوره های آلیاژسازی از بدون هسته استفاده می شود و ظرفیت آن بین 2 الی 5 تن کوره نگهدارنده را مادرنیرس گویند و ظرفیت 40 الی 100 تن دارد کوره های میانی ظرفیت 1 الی 2 تن
کوره های القایی بدون هسته
اطراف جدار بیرونی این کوره ها سیم پیچ اولیه همراه با سیستم آبگرم قرار دارد و شارژ کوره بعنوان سیم پیچ ثانویه عمل می کند (شارژ حتما باید هادی باشد وبرای غیر آهنی مناسب نیست) در این روش چون عمل ذوب از طریق جریانهای چرخشی یا فوکو ایجد می شود تلاتم مذاب زیاد بوده و لذا این کوره ها بیشتر بعنوان کوره های الیاژسازی استفاده می شود.
کوره های القایی هسته دار
در این کوره ها سیم پیچ اولیه و ثانویه بصورت جداگانه وجود داشته و تلاتم ذوب نسبت به کوره های بدون هسته بسیار کمتر می باشد.
بطور کلی کوره های القایی بدون هسته بدلیل ایجاد جریان پیچش یا چرخش (فوکو) منجر به یکنواخت شدن ترکیب مذاب شده و در مواردی که نیاز به ترکیب الیاژهای پیچیده و دقیق می باشد جز بهترین گزینه ها می باشد.