دانلود مقاله تاریخچه رادیو و تلویزیون

تاریخچه رادیو:

نخستین فرستنده بی سیم موج بلند تهران و شهرهای تبریز، مشهد، کرمان، باختران و خرمشهر در ساعت 3 بعد از ظهر روز ششم اردیبهشت ماه سال 1305 شروع بکار کرد.

فرستنده تهران 20 کیلو وات قدرت داشت و طول دکل آن 120 متر بود. یکسال پیش از تأسیس این ایستگاه فرستنده بمنظور تعلیم و تجهیز نیروی انسانی مورد نیاز در وزارت جنگ، «مدرسه بی سیم قشون کل» گشوده شد. با گسترش فعالیت ها و فراهم آمدن مقدمات ایجاد فرستنده های موج کوتاه، گروهی از کارکنان بی سیم نیز برای آموزش های تخصصی به فرانسه رفتند. در سال 1309 فرستنده موج کوتاه، امکان ارتباط بین برلین، پاریس، آنکارا و انگلیس را فراهم کرد. تا پیش از افتتاح رادیو، مردم ایران به برنامه های رادیو برلن و رادیو آنکارا گوش فرا می دادند. پس از شروع جنگ جهانی دوم رادیوی تبلیغاتی شوروی نیز به رادیوهای مذکور اضافه شد. بنگاه سخن پراکنی بریتانیا نیز از دی ماه 1319 برنامه زبان فارسی خود را شروع کرد.

به تدریج اندیشه ایجاد رادیو قوت گرفت. چرا که در آن روزها کشورهای جهان یکی پس از دیگری رادیوهای خود را به کار می انداختند. به دنبال تصویب اساسنامه سازمان پرورش افکار، با هدف کنترل و هدایت افکار عمومی (در دوازدهم دی ماه 1317) کمیسیون های شش گانه آن از جمله رادیو تشکیل شدند. کمیسیون رادیو در بهمن ماه 1317 سفارش ساخت دو دستگاه فرستنده موج کوتاه به قدرت 2 و 20 کیلو وات را به کمپانی استاندارد انگلیس صادر کرد. همزمان با سفارش خرید دو دستگاه فرستنده موج کوتاه، وزارت پست و تلگراف دستور داد تا عمارت مخصوصی برای استودیوی رادیو تهران که ضمناً مرکز مخابرات تلگرافی و تلفنی بی سیم نیز باشد در داخل شهر ساخته شود. اشغال ایران توسط متفقین، ساخت این استودیو را که قرار بود یک شرکت آلمانی به نام هوختین انجام دهد، غیر ممکن ساخت. از طرف دیگر چون مقرر شده بود راه اندازی رادیو به فوریت آغاز شود یکی از اتاقهای عمارت مرکز فرستنده بی سیم پهلوی تبدیل به استودیوی کوچکی شد که تا بنای ساختمان استودیو به طور موقت از آن استفاده شود و موقع جنگ جهانی دوم تحویل دستگاه های فرستنده موج کوتاه را به تاخیر انداخت. لذا وزارت پست و تلگراف و تلفن برای تأمین منظور فوق یک دستگاه فرستنده تلگرافی و تلفنی موج کوتاه را به قدرت 2 کیلو وات، تا تحویل و نصب دو دستگاه فوق برای رادیو به کار گرفت. این فرستنده هر چند جهت کار تلگرافی و تلفنی بی سیم پهلوی خریداری شده بود ولی مشخصات آن طوری طراحی شده بود که می توانست مورد استفاده رادیو نیز واقع گردد. کار نصب و راه اندازی این فرستنده در اواخر سال 1318 صورت گرفت. پس از نصب دستگاه فرستنده و آماده سازی یک استودیوی موقت در عمارت بی سیم پهلوی، سرانجام رادیو تهران در چهارم اردیبهشت ماه 1319 افتتاح گردید.

1 سازمان و تشکیلات

11 رادیو

پس از پایان جنگ، به تدریج امکان تجهیز رادیو و خرید و دریافت وسایل فراهم شد و سرانجام سال 1327 نخستین استودیوی رادیویی یا اداره انتشارات و تبلیغات واقع در میدان ارک ساخته شد. در سال 1330 استودیوی دیگری نیز ساخته شد. ولی جز آنکه پخش اخبار و برخی از برنامه ها به این استودیو منتقل شود، تحول دیگری در رادیو به وجود نیامد.

بعد از روی کار آمدن دولت مصدق و کودتای 28 مرداد، رادیو دچار تحولات اساسی دیگری گردید. در سال 1336 ایستگاه 100 کیلو واتی رادیو در آن به نام «رادیو ایران» خوانده شد و فرستنده قدیمی مأمور پخش برنامه های جداگانه ای گردید و «رادیو تهران» نام گرفت. گسترش شبکه رادیویی کشور از سال 1348 بر عهده وزارت پست و تلگراف و تلفن نهاده شد و در سال 1350، پس از ادغام رادیو و تلویزیون، این مهم در شمار مسؤولیت های سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران درآمد. از این تاریخ به بعد فرستنده های 250 و 350 کیلو واتی موج کوتاه کمال آباد تهران و فرستنده 200 کیلوواتی موج متوسط دشت قراین مورد بهره برداری قرار گرفتند.

طی سالهای 5352 فرستنده های بم، مریوان، اردبیل، بناب، بندرلنگه، جیرفت، سیرجان و تایباد به شبکه رادیویی کشور پیوست. تعداد فرستنده های رادیویی در سراسر ایران به 68 رسید و قدرت مجموع آنها از 7530 کیلو وات گذشت.

رادیو در ابتدا به عنوان ابزاری که موسیقی پخش می‏کند، در ذهنیت جامعه ما جای گرفت. نگاهی به فهرست برنامه های رادیو در آغاز نشان می‏دهد که موسیقی بخش عمده ای را تشکیل می داد و اخبار و گفتار در مرتبه های بعدی جای داشتند. گفتارها شامل تاریخ و جغرافیای ایران، کشاورزی، خانه داری، بهداشتی و مانند آنها بود و هدف خاصی را دنبال نمی کردند. این روند برنامه ها تا سال 1330 ادامه داشت. از سال 1332 به منظور زمینه سازی برای تغییرات مورد نظر رژیم، رادیو زمینه اصلاحات اراضی را فراهم می کرد. در سال 1339 رادیو بیست و چهار ساعته شد و ساعتهای پخش محلی گسترش یافت. در نیمه اول دهه 40 برنامه دوم رادیو و سال 1346 برنامه سوم تهران و فرستنده اف. ام (FM) به مجموع برنامه های رادیویی افزوده شدند.

12 تاریخچه تلویزیون

مجلس شورای ملی در تیرماه 1337 ماده ای با چهار تبصره را به تصویب رساند که بر اساس آن به دولت اجازه داده می شد یک فرستنده تلویزیون و کلیه ابزار فنی آن را به تشخیص وزارت پست وتلگراف و تلفن در تهران به کار اندازد و تا پنج سال نیز از پرداخت مالیات معاف باشد.

البته لازم بود که کلیه برنامه های این فرستنده تابع تعهدات اداره کل انتشارات باشد. با چنین امکاناتی نخستین فرستنده ایران در ساعت 5 بعد از ظهر روز جمعه یازدهم مهرماه 1337 اولین برنامه خود را پخش کرد. این فرستنده که «تلویزیون ایران» نامیده می شد، در ابتدا هر روز از 6 بعد از ظهر تا ساعت 10 شب برنامه داشت. تلویزیون ایران به صورت یک بخش کاملاً خصوصی اداره می شد و متکی به درآمد خود از آگهی‏های تجاری و تبلیغات بود.

پس از یکسال فعالیت این سازمان برنامه های روزانه خود را در تهران به پنج ساعت افزایش داد و پس از سه سال در سال 1340، فرستنده دیگری در آبادان و یک فرستنده تقویتی هم در اهواز تأسیس کرد.

فعالیت تلویزیون در تهیه و پخش یک سلسله برنامه های سرگرم کننده خلاصه می شد. گردانندگان این مؤسسه در توجیه کار خود می گفتند که چون تلویزیون ایران جز آگهی منبع دیگری برای درآمد ندارد، ناچار است برای جلب تماشاگران بیشتر و جذب آگهی افزون تر دست به تولید برنامه های سبک و عامه پسند تر بزند. رونق کار تلویزیون ایران و شناسایی این رسانه به عنوان ابزار نشر فرهنگ و تبلیغات دولت ایران را به فکر جدی تأسیس یک مؤسسه تلویزیونی انداخت. بنابراین در سال 1343 یک گروه فرانسوی از سوی سازمان برنامه و بودجه مأمور بررسی و طراحی یک مرکز تلویزیونی شد. سرانجام پس از تصویب طرح ایجاد تلویزیون ملی ایران، یک دستگاه کوچک به وجود آمد و با امکاناتی ساده، پخش برنامه های آزمایشی را در سال 1345 آغاز کرد. امکانات فنی تلویزیون در آن زمان به یک استودیو، سه دوربین و دو دستگاه ضبط مغناطیسی و ساختمان کوچکی در مدت سه ماه آماده شده بود، محدود می شد. از آنجا که فرستنده تلویزیون ایران با سیستم 525 خطی آمریکایی کار می کرد و تلویزیون ملی ایران 625 خطی اروپایی بود، تلویزیون ملی با نصب فرستنده دو کیلو واتی با سیستم 525 خطی بر بالای ساختمان هتل هیلتون امکان استفاده از این شبکه را برای همه دارندگان تلویزیون با سیستم های مختلف امکان پذیر کرد. پس ازمدتی کمتر از دو سال، در هفدهم مرداد ماه 1347، نخستین مرکز شهرستانی تلویزیون در ارومیه گشایش یافت و چند ماه بعد مرکز تلویزیون بندر عباس شروع به کار کرد. فعالیت مراکز تلویزیونی به تدریج یکی پس از دیگری آغاز گشت که از میان آنها می‏توان به مراکز شیراز، کرمانشاه، تبریز، زاهدان، خراسان، کرمان، سنندج و اصفهان اشاره کرد. به دنبال گسترش امکانات فنی، نصب و راه اندازی مرکز مخابرات ماهواره ای اسد آباد همدان در سال 1348، تبادل برنامه های تلویزیونی را با ایستگاه های خارجی میسر ساخت.

پس از چندی دولت، تلویزیون ایران را از ثابت پاسال خریداری کرد و با پیوستن تلویزیون ایران به تلویزیون ملی، پخش دو برنامه تلویزیونی از دو کانال مختلف ادامه یافت. برنامه های جاری تلویزیون ملی «برنامه اول» نام گرفت. و برنامه هایی که از تلویزیون ایران سابق پخش می شد، «برنامه دوم» نامیده شد. برنامه دوم با برد کمتر، و محتوایی به ظاهر پخته تر، رو به سوی اقلیت هایی چون روشنفکران و دانشجویان داشت و تماشاگران برنامه اول را اکثریت مردم تشکیل می دادند.