فاصله بین بخش داخلی کف پا با زمین، قوس کف پا نام دارد.
کاهش ارتفاع این قوس را صافی کف پا می گویندکه به دنبال آن کف پا در تماس با زمین قرار می گیرد. صافی کف پا شایع ترین دفورمیته پا است.
در نوزادان و کودکان نوپا این قوس هنوز کامل نشده است و در طی دوران کودکی و بلوغ تکامل می یابد.
ساختارهای آناتومیک پا طوری تنظیم شده اند که به قدر کافی سفت و محکم باشند تا بتوانند وزن بدن را در یک زمان معین تحمل کنند و در عین حال انعطاف پذیر باشند تا با فرورفتگی و برجستگیهای زمین انطباق یابند و عمل جذب ضربه را انجام دهند.
علائم و عوارض:
الف)فقدان قوس طولی کف پا در وضعیت ایستاده
ب)پا درد، زانو درد، التهاب تاندون آشیل و نیام کف پایی
پ)انحراف بیش ازحد پاشنه ازخط مرکزی
ت)ممکن است مشکلاتی مثل هالوکس والگوس، چکشی شدن بند اول انگشتان، پینه، میخچه، درد ساق، درد مچ و دردهای شدید پاشنه را ایجاد کنند.
ث)تحقیقات نشان می دهد که %95 افرادی که نیاز به تعویض کامل مفصل زانو پیدا می کنند و %90 بیمارانی که تحت عمل جراحی تعویض کامل مفصل ران قرار می گیرند دچار صافی کف پا بوده اند.
ج)راستای غلط و نادرست استخوانهای ضعیف و شکننده ی کف پا که به دنبال صافی کف پا ایجاد می شود، ممکن است منجر به دردهای آرتروزی، بی ثباتی لیگامانی و التهاب تاندونی شود.
انواع صافی کف پا:
الف-نوع مادرزادی
ب -نوع اکتسابی
نوع مادرزادی
کودک با صافی پا به دنیا می آید یا هنگام تولد برای آن مستعد است. این نوع صافی کف پا بدون علامت و انعطاف پذیر است.
منظور از انعطاف پذیر بودن آن است که قوس کف پا تا قبل از اعمال وزن روی پا وجود دارد.
نوع اکتسابی
این نوع با مرور زمان، و نه در هنگام تولد، ایجاد می شود و به عوامل مختلفی چون نوع کفش کودک، وضعیت نشستن و خوابیدن او، جبران ناهنجاریهای موجود در ساق و بالاتر، و گاهی پارگی لیگامان ها و تاندون های پا بستگی دارد.
ممکن است صافی کف پا فرایندی برای جبران سفت بودن تاندون آشیل باشد. به دنبال سفتی تاندون آشیل پا حالت پلانتار فلکشن پیدا می کند. حتی میزان کم پلانتار فلکشن هم موجب می شود، پای آن سمت بلند تر از طرف سالم به نظر برسد. بنابراین بدن سعی می کند این مشکل را با مسطح کردن قوس کف پا جبران کند تا بلندتر به نظر رسیدن پای مبتلا را پوشش دهد.
شایعترین دلیل صافی اکتسابی کف پا اختلال عملکرد تاندون تیبیال خلفی به عنوان تاندون اصلی محافظ قوس پا است. با اعمال مکرر نیرو روی این تاندون، مشکل تشدید می شود. به موازات رشد جسمی لیگامانها و عضلات ضعیف شده، تمام وظایف مربوط به محافظت از قوس پا را به این تاندون واگذار می کنند.
این تاندون نمی تواند برای مدت طولانی تمام وزن را تحمل کند و به تدریج از پای در می آید و به مسطح شدن قوس منجر می شود. در چنین مواردی صافی کف پا همراه با دردی است که به پشت مچ منتشر می شود و فرضیه ی اختلال عمل تاندون تیبیال خلفی را تایید می کند.