دانلود مقاله طالقان (زادگاه مردان خدا)

مقدمه:

یادمان طالقان

طالقان (زادگاه مردان خدا)

منطقه سردسیر و کوهستانی طالقان واقع در شمال غربی تهران بزرگ با قدمت تاریخی بیش از هزار سال، علاوه بر داشتن تشکیلات اداری و حکومتی، دارای قوانین و مقررات اجتماعی خاص منطقه ای بوده که بر اساس آن امور اجتماعی در هر روستا توسط اشخاص مورد تائید و انتخاب مردم اداره و اجراء می شد. اغلب روستاهای بزرگ علاوه بر داشتن مسئولانی از قبیل: کدخدا یا دهبان، پاکار، دشتبان، میرآب و چوپان که امور اجتماعی و اداری و کشاورزی و دامداری را اجراء می نمودند، یک شخصیت علمی و مذهبی برای اجرا و انجام امور تبلیغات دینی و احکام شرعی معاملات و عقود اسلامی، و برنامه های مذهبی در ماه های رمضان المبارک، محرم الحرام، ایام سوگواری، اعیاد و میلاد چهارده معصوم علیهم اسلام و نیز مراسم نماز میت و مجالس ختم از دنیا رفتگان وجود داشت و بعضی از این روحانیون بزرگ دارای شاگردان علوم دینی نیز بودند.

منطقه طالقان علیرغم کوهستانی و سردسیر بودن و کمبود اراضی کشاورزی آبی مردمانی سخت کوش داشته و با کشاورزی و دامداری مایحتاج زندگی خود را تامین مینمودند.

زنان زحمتکش هر روستا علاوه بر انجام امور خانه داری در کنار همسران خود در فصل بهار و تابستان در کار کشاورزی یاور مردان خود بودند و در سایر فصول و اوقات فراغت به بافتن قالی و قالیچه و گلیم و جاجیم و چادر شب و پارچه کرباسی و دستکش و جوراب و شال گردن پشمی ضمن تامین نیاز خانواده با فروش مازاد آن قسمتی از نیازهای دیگر خود و خانواده خود را فراهم می نمودند، در حقیقت هر زنی بازوی کارآمد همسرش بود.

علاوه بر کشاورزی، دامداری و پرورش گاو و گوسفند در روستاها از اهمیت زیادی برخوردار بود، این کار به دو صورت انجام می گرفت یکی نگهداری گاو و گوسفند به صورت محدود در روستا در تمام فصول سال و دیگری به صورت کلی و سپردن آنها به شبان یا چوپان در طول نه ماه.

نگهداری گوسفندان نیز به دو روش انجام می شد، یکی چوپان محلی که در مقابل دریافت مزد در ازاء تعداد گوسفندان هر روستائی و چرای آنها در طول روز در مراتع و تپه های اطراف روستا و تحویل گوسفندان به صاحبان آنها در غروب هر روز و روش دیگر سپردن گوسفندان به چوپانان حرفه ای و بزرگ برای سه فصل شبانه روزی بهار و تابستان و پائیز در قبال پنیر نسبت به تعداد دام های شیری و چرای آنها در دامنه کوه های سرسبز دور دست آبادی.

علاوه بر امور کشاورزی و دامداری عده ای از اهالی هر روستا به کارهالیی از قبیل داد و ستد و خرید و فروش مواد غذائی و ملزومات زندگی و گاو و گوسفند و اسب و قاطر و چهارپا و عده ای دیگر نیز به حرفه های فنی مانند بنایی ، نجاری، خیاطی، آهنگری، مسگری و رنگرزی اشتغال داشتند.

رویهم رفته در گذشته نه چندان دور بیش از نود درصد نیازمندیهای زندگی در هر روستا توسط خود آنها تامین می شد. از جمله فعالیت های در خور توجه و ارزنده مردم طالقان کسب علم و دانش متداول و علوم دینی و نیز آموزش آن به فرزندان پسر و دختر خود در سه ماه زمستان و اوائل بهار در مکتب خانه ها بود.

در مکتب خانه ها علاوه بر آموزش مقدماتی مانند نماز و تعلیمات دینی به تدریج آموزش قرائت قرآن مجید و سپس کتاب های رایج آن زمان و دیوان اشعار شاعران معروف و آنگاه نوشتن تدریس می شد. پس از طی این مراحل جوانانی که دارای استعداد بالقوه ذاتی و دارای امکانات مالی خانوادگی بودند جهت تکمیل تحصیلات دانشگاهی حوزوی به شهرهای تهران، قم و نجف اشرف جهت کسب علوم و معارف اسلامی می رفتند و عده ای دیگر که توانائی مالی نداشتند به شهرهای استان مازندران و گیلان رهسپار می شوند و در طول سه فصل پائیز و زمستان و بهار با دائر نمودن مکتب خانه به شغل شریف معلمی اشتغال می ورزیدند، بنحوی که این اشخاص سهم بزرگی در امر آموزش فرزندان اهالی این منطقه داشته اند.

یکی دیگر از مشاغل پر ارزش و جاودان هنری مردم طالقان کتابت قرآن مجید، دواوین شعراء، رسائل و مراثی بزرگان شعر و ادب و نیز ساختن قلمدان های بسیار نفیس با طرح نقاشی و تذهیب بر روی قلمدان بوده و در حال حاضر به تعداد زیادی از این کارهای هنری در موزه های تهران و آستان قدس رضوی و یا نزد بازماندگان این هنرمندان موجود می باشد. پس از جنگ جهانی دوم و تحولات اجتماعی و علمی جدید در اروپا و سپس کشورهای آسیائی از جمله کشور ما ایران و تاسیس مراکز علمی دانشگاهی به خصوص در شهر تهران، به علت نزدیکی منطقه طالقان به تهران و نیز علاقه مندی وافر مردم این خطه عده زیادی از جوانان پس از کسب تعلیمات مقدماتی به این شهر عزیمت نموده و به تحصیلات عالی اشتغال ورزیدند، ما حصل این برنامه ها ظهور شخصیت های بزرگی در مشغل استادی دانشگاه و کرسی وزارت، قضاوت و مقامات عالی فرهنگی و در زمینه علوم اسلامی در مقام مقدس مجتهد واعظ، خطیب و نویسنده در خدمت جامعه دینی و علمی ایران بوده است.

1-

استان تهران – شهرستان ساوجبلاغ در فاصله 80 کیلومتری مرکز شهرستان ساوجبلاغ بخش طالقان و دهستان پائین طالقان و ده سنگ بن

وجه تسمیه آن: چون در دامنه کوه واقع شده است و بر روی سنگ بنا شده است این روستا به نام سنگ بن خوانده می شود که در گذشته با همین وجه تسمیه و در حال حاضر نیز با همین وجه تسمیه یعنی چون بر روی دامنه کوه بنا شده است به نام سنگ بن خوانده می شود.

تعیین فاصله روستا تا روستاهای مجاور که عبارتند از : فاصله روستای سنگ بن تا کماکان 5 کیلومتر. تا کلانک 15 کیلومتر. تا شهراسر 20 کیلومتر و تا رشنا بدر 24 کیلومتر. تا مرکز استان فاصله روستای سنگ بن 120 کیلومتر می باشد و تا شهر نیز 135 کیلومتر می باشد و تا بخش طالقان 10 کیلومتر است.

2-

وسعت و موقعیت: موقعیت روستای سنگ بن نسبت به روستاهای مجاور این چنین است که در شرق زیدشت و کلانک در غرب نساء، در شمال شهراسر، رشنابدر، سوهان، کماکان و در جنوب هیچ روستایی به علت قرار گرفتن کوهستان وجود ندارد می باشد. در شنال شرقی روستای سنگ بن، روستای آرموت قرار دارد و آردکان، دنبلید. در شمال غربی روستا، روستای کش، کشه رو، لوهران، تکه نوبد، خوران، خورانک، موچان قرار دارد. جنوب غربی روستای سنگ بن روستای نساء قرار دارد.

در جنوب شرقی روستای سنگ بن، روستاهای فشندک، زیدشت قرار دارد.

آب و هوا و اقلیم:

میانگین بارندگی 560 میلیمتر است و در حداقل 300 و حداکثر 800 میلی متر در سال بارندگی در این روستنا وجود دارد. دوره یخ بندان حدود 140 تا 150 روز پیش بینی می شود کرد. ارتفاع از سطح دریا این روستا حدود 2000 تا 3000 متر می باشد. حداقل دما 17- درجه سانتی گراد و حداکثر دما 30 درجه سانمتی گراد می باشد. فصل بارش عموماً از اواسط آبان ماه شروع می شود و تا پایان اردیبهشت بارندگی ادامه دارد. و طی ماه های اواسط آذر تا پایان فروردین بارش عموماً برف و تگرگ و بقیه به صورت باران می باشد.

مدت بارندگی در روستای سنگ بن 170 تا 180 روز می باشد.

و خسارات بارندگی با توجه به کوهستانی بودن این روستاو منطقه ای که در آن قرار گرفته همه ساله کشاورزان با خطر سرمازدگی باغی و کشاورزی روبه‌رو هستند.

طرح و پیشنهاد: پیشنهاد ما این است که با توجه به این که در این روست بارندگی تا حدی مناسب می باشدسعی کنیم که به کشت گیاهان مناسب به این بارندگی پرداخته و سطح زیر کشت گندم و جو را بالا ببریم زیرا هم اکنون به علت خشک سالی شدیدی که در این منطقه در این چند سال اتفاق افتاده امکان کشت وجود ندارد ولی با مناسب شدن بارندگی می توانیم امید داشته باشیم که به وسیله مردم و همچنین توجه دولت بتوانیم به کشت گندم و جو و باغداری در سطح گسترده و علمی بپردازیم.

آب و هوای روستا: آب و هوای روستا به علت کوهستانی بودن دارای تابستانهای معتدل ولی زمستان های سرد و خشک می باشد.

بادها: بادهایی که از طرف کوهستان به سمت طالقان می وزد و از 10 صبح تا 2 تا 3 بعدازظهر ادامه دارد و فصل وزش آنها پائیز و تابستان و زمستان است و جهت وزش آنها از غرب به شرق است و گاهی اوقات از جنوب به سمت شمال است. موقع خرمن که می شد با شانه های چوبی و آهنی خرمن را باد داده و گندم و جو را از کاه جدامی کردند به این وسیله و سپس با این الکهای مختلف ریز و درشت گندم و جو را کاملاً از کاه پاک می کردند و جدا می کردند و سپس در جوالهای مخصوص بار الاغ و قاطر می کردند و به کندو که انبار مخصوص روستا بود می بردند. پس از جمع اوری خرمن گندم ها را جهت آرد کردن به آسیاب آبی محل منتقل می کردند. سودش این است همین که در امر کشاورزی و جدا کردن کاه و گندم کمک می کرده است. ولی زیان آن این است که گندم موقعی که نرسیده است در حال خوشه بستن است این بادهای محلی به خوشه گندم و دانه هایش آسیب فراوان می رساند که در اصطلاح محلی می گفتند: گندم را باد گرفته یعنی خوشه سبک می شد و دانه گندم لاغر و سبک بود.

3-1-3 رطوبت هوا

3-1-3-1 رطوبت نسبی: تنها ایستگاه رطوبت سنجی که به حوضه نزدیک بوده و اطلاعات کامل و قابل اطمینانی از وضعیت نم هوا در اختیار می گذارد ایستگاه سینوتپیک قزوین واقع در غرب حوضه می باشد در جدول (10) اطلاعات مربوط به میانگین های رطوبتی نسبی در یک دوره 25 ساله از سال (86-1961) است.

براساس این جدول پیشینه رطوبت نسبی مشهود می گردد که سالانه آن 4/68 درصد و نوسان ماهانه آن بین 3/56 درصد در ماه اوت (مرداد) تا 8/80 درصد در ماه ژانویه (دی) است. متقابلاً کمترین دیدبانیهای مشاهده شده مربوط به نیمروز است که متوسط آن برابر 2/39 درصد و میانگین ماهانه آن بین 2/25 در ماه مرداد (اوت) تا 8/61 در ماه ژانویه نوسان دارد.

میانگین سه دیدبانی (صبحگاهی، نیمروز، شامگاه) به عنوان برآیند روزانه با متوسط سالانه 51 درصد و دامنه تغییرات حدود 30 تا 71 درصد در ماه های تیر و دی را معمولاً به عنوان رژیم معرف رطوبت نسبی معرفی می نماید. با این وجود گفتنی است که میانگین سه دیدبانی همه جا از میانگین حقیقی شبانه روزی رطوبت بالاتر است. چه در این میانگین می بینیم حقیقتی که بین 2 تا 4 بعدازظهر حادث می شود منظور نگردیده است. براساس این ارقام میانگین حقیقی رطوبت نسبی در طی سال برابر 47 درصد است که در مقیاس ماهانه بین 34 درصد در مرداد ماه تا 48 درصددر دی نوسان دارد.

با پیدایش بشر بر روی پهنه زمین، با گذشت زمان آدمی آموخت که نیازهای خود را برطرف سازد و هر جا آبی وجود داشت بشر در اطراف آن ساکن شد و تمدنهای ابتدایی در مناطق نزدیک رودخانه ها پدید آید. با گذشت قرن ها، شهرها شکل گرفت و جمعیت زیاد گردید. از طرفی انسان آموخت که از مواهب الهی بهره برداری کند ولی هیچگاه آدمی نخواسته یا نتوانسته است به بهترین شکل از نعمات خداوندی بهره ببرد.

آب در جوامع و شهرهای بزرگ کنونی دارای بار سیاسی، اجتماعی وسیعی است و همواره فکر و توجه اداره کنندگان سطح بالای جامعه را به خود مشغول داشته و به عنوان یک عنصر کلیدی در توسعه اقتصادی و اجتماعی مطرح می باشند.

آب در ایران از نظر ماهیت عامل تعیین کننده خط مشی های توسعه خواهد بود، پژوهش های انجام شده بر روی آب بر این نکته تاکید دارد که چنانچه مساله جمعیت با روند کنونی افزایش یابد و کشور سعی نماید که به اهداف اقتصادی و اجتماعی خود جامع عمل بپوشاند نیازمند بهره گیری بهینه از منابع آبی موجود و توسعه منابع آبی به منظور دست یابی به خودکفائی غذایی و پیشرفت صنعتی و بهبود شرایط زندگی در همه ابعاد می باشد.

آب مایه حیات بزرگترین نعمت خدادادی است که استفاده بهینه از آن در کشور به عمل نمی آید و با اجرای پروژه های آبی خاکی در سالهای اخیر تا حد زیادی ، بسیاری از آبهای سطحی کشور مهار شده اند که الزام تداوم این نوع عملیات امری اجتناب ناپذیر است. از طرفی هیچ طرح اجرایی بدون مطالعات قبلی قابل اجرا نبوده و تضمینی برای موفقیت آن نیست.

امروزه، در هر اقتصاد ملی پویانی، برنامه ریزی های عمران منطقه ای از ارکان اساسی رشد و توسعه به شمار می روند و لازمه هر گونه برنامه ریزی منطقی شناخت دقیقی از بستر محیط جغرافیایی مورد تجزیه و تحلیل سیستماتیک قرار گیرد.

بخش اعظم این شناخت در حیطه دانش جغرافیا قرار می گیرد زیر این شاخه از دانش  بشری تمامی اجزاء نظام های اکولوژیکی متشکل از محیط طبیعی و انسانی را مورد ارزیابی و بررسی مبتنی بر مشاهده و آزمایش قرار داده، و روابط علت و معلولی حاکم بر ساخت های اکولوژیکی واحدهای جغرافیایی را تبیین می نماید.

در این راستا جغرافیای طبیعی با طراحی مدلهای فیزیکی از ساختمان سنگ شناسی، تکتونیکی، شرایط اقلیمی، خصوصیات هیدرولوژیکی، مقاومت خاک ساختار ژئومرفولوژیکی و ... در ارتباط با قلمروهای زیستی، به ویژه فعالیت های انسانی و اکولوژیکی تاثیرات متقابل بین پارامترهای مزبور، سهم عمده ای را در ارائه معنای برنامه ریزی به منظور فراهم آوردن امکان حداکثر بهره برداری معقول از توانهای محیط طبیعی با حفظ تعادل های اکولوژیکی، عهده دار است، به هر صورت جغرافیایی طبیعی به توصیف و تشریح سیماهای سطح زمین و اتمسفر مجاور آن پرداخته و قلمرو بحث آن موضوعات عمده ای مثل اب و هوای منطقه، آب در اشکال مختلف آن، ناهمواری ها، خاکها و پوشش گیاهی را که سازند اکوسیستم ها در چشم انداز های طبیعی می باشند، در بر می گیرد