محمد بن ابی نصر می گوید: امام ابوالحسن (علیه السلام)1 فرمود: « بدانید که به خدا قسم، آنچه چشم انتظار آن هستید نخواهد شد مگر اینکه - مؤمن و متزلزل- از هم جدا شوند، و مورد آزمایش قرار گیرند تا اینکه جز افراد بسیار نادری از شما باقی نماند»، آنگاه آیاتی از قرآن تلاوت فرمود که:
ام حسبتم ان تترکوا ولما یعلم الله الذین جاهدوا منکم2
آیا گمان کردید که بدون آزمایش الهی و مشخص شدن مجاهدانتان، از شما دست برداشته می شود؟3
و یعلم الصابرین4
عبدالله بن سنان می گوید: امام صادق(علیه السلام) فرمود: «شبهه ای دامنتان را خواهد گرفت و به حیرتی دچار خواهید شد، نشانه هدایت و امام راهبرتان دیده نخواهد شد، و در آن هنگام جز کسی که مانند غریق نا امید از همه جا، دست دعا به درگاه پروردگار بردارد، کس دیگری نجات نخواهد یافت.» عرض کردم: «دعا غریق چگونه است؟» فرمود: «غریق می گو ید:
«یا الله! یا رحمان یا رحیم! یا مقلب القلوب! ثبت قلبی علی دینک... »
ای خدا، ای رحمت گستر، ای مهربان، ای گرداننده و زیر و روکننده دلها، دل مرا بر دین خود استوار بدار.5
ثبات قدم شیعیان در اعتقاد به ولی عصر(عجل الله تعالی فرجه الشریف):
امام جواد (علیه السلام) می فرماید: «حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بعد از اینکه یادش از خاطرها محو شد و بیشتر معتقدان به امامتش، از اعتقاد خود بر گشتند قیام می کند.»6
یمان تمار می گو ید: نزد امام صادق (علیه السلام) نشسته بودیم که به ما فرمود: «صاحب الامر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) غیبتی خواهد داشت که کسی که در آن دوره غیبت بخواهد دیندار بماند سخت در مشقت و در معرض مشکلات است.» و سپس فرمود: «صاحب الامر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) غیبتی دارد و بنده خدا – برای حفظ دینش – باید تقوای الهی را پیشه کند و دو دستی به دین خود بچسبد»7
روشن است که آزمایش مؤمنان و غیر مؤمنان، در هر عصر و زمانی، از سنتهای الهی است و مخصوص دوره غیبت نیست و خداوند، هر شخص و گروهی را به چیزی امتحان می کند. این امت، پس از پیامبر و امامان (علیهم السلام) ، به غیبت حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و بعضی چیزهایی دیگر مبتلا و آزمایش شده اند - و از آزمایش الهی نمی توان گریخت- چنانکه خدای تعالی می فرماید:
احسب الناس ان یترکوا ان یقولوا آمنا و هم لا یفتنون و لقد فتنا الذین من قبلهم فلیعلمن الله الذین صدقوا و لیعلمن الکاذبین8
آیا مردم گمان می کنند همین که به زبان بگویند ایمان آوردیم، دست از سر آنها بر می داریم و دیگر آزمایش نمی شوند؟ مردمی را که قبل از ایشان بودند نیز آزمودیم و خداوند می داند که چه کسانی راستگو و چه کسانی دروغگویند - و در امتحان، درست یا نادرست از آب در می آیند.
ما باید برای رستگاری و موفق شدن در این آزمایشها تلاش کنیم، رستگاری کامل جز برای دینداری ناب - مخلصین - و کسانی که جانشان با یقین در آمیخته و اعتقاداشان محکم و شناختشان از نادانیها و نادرستیها کامل شده است، فقط با داشتن چنین شرایط و حالاتی است که بنده پروردگار، به قضاء الهی و حکم پروردگار درتمام امور، خشنود است و نسبت به غیبت و دیگر مسائل مربوط به آن، هیچ شک و تردیدی به دل راه نمی دهد و بر اعتقاد به امامت امام غایب ثابت و استوار می ماند و همیشه یاد او را در دل دارد، و این چیزها جز با تلاش پیگیر و حرکت درراه بندگی حقیقی و خالصانه، از راه دیگری به دست نمی آید. خداوند همه ما را، در این توفیق عنایت فرماید.
عمر بن عبدالعزیز می گوید: امام صادق(علیه السلام) فرمود: «هر گاه زمانی آمد که امامی نیافتی - که در مسیر هدایت- به دنبالش قرار گیری، با موالیانی که - به هدایت امام پیشین- آنها را دوست می داشتی دوستی بورز و با دشمنانی که - با اشاره امام پیشین - دشمنی داشتی، دشمن باش9 تا هنگامی که خداوند عزّوجلّ، آن امام را ظاهر کند».10