خرپا
خرپاها کابرد های زیادی در پل ها و سقف ها و... دارند و خوبی اونها اینه که سبک هستند و معمولا در مقابل بار وارده از وزنشون صرف نظر می شه بهترین شکلشو میتونید در جرثقیل ببینید.
در اکثر موارد خرپاها بصورت اعضای مثلثی که در کنار هم طوری جوش داده میشود که اتصالات که گره (Joint) نامیده میشوند بصورت لولایی عمل کنند.
قرار داد ما در خرپاها بدین صورت است که نیروها در گره ها وارد میشوند و اگر نیرویی بر غیر گره یعنی عضو وارد شد بحث از خرپا خارج و به سمت قاب میره.
خرپاها اعضای دو نیرویی هستند یعنی هر عضوشون رو که در نظر بگیریم، دو نیرو در دو سرش قرار داره که بزرگیشون با هم برابر و خط اثرهاشون یکسان و در جهت مخالف همدیگرند.
خرپاها به سه گروه زیر تقسیم میشن:
1) خرپاهای ساده یا Simple Trusses که شبکه بندی مثلثی در آنها کاملا رعایت شده
2)خرپاهای مرکب یا Compounded Trusses : این نوع خرپاها از ترکیب مناسب در یا چند خرپای ساده ایجاد میشوند که این ترکیب میتونه بوسیله ی یک گره یا یک عصو ویا سه عضو موازی و غیر متقارب ایجاد شود.
3)خرپاهای پیچیده و مبهم
هرگاه عضو یا اعضای جدیدی به خرپا اضافه شوند بدون اینکه گره جدیدی به آن اضافه شود،خرپا یک خرپای نامعین ایستایی میشود.
پایداری-ناپایداری-معینی-نامعینی خرپاها:
اگر تعداد گره های خرپا را با j و تعداد عضو های آن که همان میله ها هستند رو با m و تعداد عضوهای خرپا رو با R نشون بدیم داریم:
A) اگر m+R<2j باشد خرپا ناپایدار استاتیکیست.
B) اگر m+R=2j خرپا معین است اما پایداری و ناپایداری هندسی آن باید بررسی شود
C) اگر m+R>2j باشد خرپا نامعین استاتیکیست ولی پایداری و ناپایداری هندسی آن باید بررسی شود
استاندارد خرپا :
ü انحنای طولی : انحنای خرپا به طرف راست یا چپ نبایستی از 6 سانتی متر و یا 5/1 درصد طول آن تجاوز کند.
ü خیز وسط خرپا: بایستی حدود 1/0 درصد طول خرپا باشد.
ü پیچش طولی : خرپا نباید دارای پیچش طولی باشد اما حداکثر تا5/7 سانتی متر یا 1 درصد طول بلا مانع است .
ü میلگرد های طولی خرپا : بایستی کاملا صاف باشد و نباید هیچگونه خم یا پیچشی داشته باشد .
ü زیگزاگ خرپا : بایستی کاملا صاف باشد خم زیگزاگها باید ایکس قرینه و مشابه باشد.
ü محل برش خرپا: در ماشین خرپا سازی اتریشی حداکثر میتواند تا 10 میلیمتر از وسط زیگزاگ یا جوش عقب تر یا جلوتر باشد این محل در ماشین خرپا سازی ایتالیایی نسبت به وسط ضلع زیگزاگ میتواند 20+ تا 20- میلیمتر باشد.
ü فاصله افقی پشت تا پشت میلگرد های پایینی خرپا: بایستی 10 سانتی متر باشد مقدار فوق نباید از 8 سانتی متر کمتر و از 12 سانتی متر بیشتر باشد.
ü فاصله عمودی (ارتفاع) : بایستی معادل ارتفاع اسمی خرپا باشد تغییرات تا 5 سانتی متر بلا مانع است .
ü طول خرپا : طول خرپا 6 متر به بالا بایستی حداقل 1 سانتی متر و حداکثر 4 سانتی متر از طول موردنظر بلند تر باشد در مورد خرپاهای کوتاه تر از 6 متر این رقم یه 1 سانتی متر و3 سانتی متر تغییر می کند البته در مورد سفارش های خاص بر اساس آن اقدام میگردد.
(تغییر طولی از 2- تا 10+ سانتی متر )نیز با توجه به مقررات قابل قبول می باشد.
ü جوش خرپا : نبایستی با بسته شدن کامل دهانه آن یا با باز شدن دهانه آن تا حداکثر 8 سانتی متر (پشت تا پشت ) شکسته شود میزان باز شدن ایده آل بیش از 20 سانتی متر است .
ü وزن خرپا : وزن خرپا بر اساس محاسبه اوزان اسمی میلگردهای معرفی در خرپا محاسبه میگردد وزن 1 متر خرپا با نوسانات 2- تا 2+ درصد رقم فوق قابل قبول است.