مقدمه: چرا ماساژ؟
ماساژ برای خانواده و دوستان شما، مادر بزرگها، کودکان و برای تمام کسانی است که دوستشان دارید. ماساژ از لحاظ جسمی برای کمک به اشخاص و مراقبت از آنها و به طور کلی برای تمام افرادی است که احساس می کنید می توانید با آنها در عمل مراقبت جسمی شریک شوید.
ویژگی خاص ماساژ، در برقراری ارتباط بدون کلامی است که در ذات خود، عملی غیرعادی نیست. برای مثال، ما اغلب سعی می کنیم کسانی که در اطرافمان زندگی میکنند، بدانند دوستشان داریم؛ با آنها همدردی می کنیم و قدرشان را می دانیم. وقتی فردی برای اولین بار به خوبی ماساژ داده می شود، وارد نوعی حالت جسمی- روانی میگردد که توصیف آن مشکل است. همچون لحظه وارد شدن به اتاقی که در آن تا به آن لحظه، قفل و از دید پنهان بوده است. کسانی با این حالت آشنا هستند که نوعی از مدیتیشن[1] روزانه را تمرین می کنند. هرچند لزومی ندارد که ماساژ دهنده در این مرحله توقف کند. او هرچه بیشتر بتواند آگاهی رو به افزایش ماساژ گیرنده را دریابد، به همان میزان می تواند نیروی درونی و تجربه اش را منتقل کند. کمترین تماس، تبدیل به بیان می شود؛ مانند طرحی با قلمی مناسب روی کاغذ حساس. پس ماساژ، القا کننده اعتماد، یکدلی و احترام، بدون به زبان آوردن سخن و به وسیله حسی صرفاً جسمی است. زیرا این لحظات می توانند با احساسی از کمال بیان شوند و هرگز، هیچ کلامی با آن برابری نخواهد کرد.
براین اساس، ماساژ عملی ساده است که ما را به درون خویش نزدیکتر می سازد. دستهای شما قادرند این احساس را به دیگران منتقل کنند. یاد بگیرید به نیروی دستهایتان اعتماد کنید. آنها زودتر و بهتر از هر کسی به شما خواهند آموخت که ماساژ چیست.
تعاریف
ماساژ
حرکت درمانی
تربیت بدنی سنتی
بازتاب درمانی
تعریف ماساژ
ماساژ یکی از قدیمی ترین، مفیدترین و آسانترین نوع درمان برای تسکین درد و سایر نشانه های بیماری و آسیب است. از این روش درمانی به کرات برای افزایش گردش خون به یک قسمت مبتلا، کمک به تخلیه ترشحات ناحیه دیگر، شل کردن عضلات و کم کردن احتمال تحلیل رفتن عضلانی استفاده می شود.
ماساژ همچنین در درمان آرتریت ها، پیچ خوردگی ها، کبودی ها و درد ناشی از کشش ساکرو ایلیاک و در بسیاری از حالات ارتوپدی از جمله مشکلات کمر مفید است. در ماساژ درمانی، حرکات منظم با استفاده از اعمال فشار و مشت و مال دادن به کار می رود. بنابراین، فقط باید توسط یک فرد تعلیم دیده حرفه ای انجام شود.
در طب فیزیکی یا ورزشی، ماساژ درمانی می تواند برای تسکین درد، شل کردن عضله تحت فشار، بهبودی گردش خون و کاهش التهاب مورد استفاده قرار گیرد. اگر شما مسئول انجام هر نوع تکنیک ماساژ هستید اصول اساسی وجود دارند که باید آنها را به کار ببرید. از جمله این که هرگز اجازه ندهید ماساژ موجب درد بیمار شود. شخص را در یک وضعیت راحت قرار دهید. طی درمان از قسمت مبتلا حمایت کنید. از حرکات موزون، آهسته و یکنواخت استفاده نمایید. حداکثر تماس دست با پوست را حفظ کنید.
در ترجمه این کتاب سعی بر آن بوده است که ضمن امانت داری، حتی الامکان تمام اصطلاحات به فارسی برگردانده شود تا مطالعه آن برای افراد غیر حرفه ای نیز قابل استفاده باشد. امید است این اثر ناچیز مورد عنایت پزشکان، متخصصین طب فیزیکی، پرستاران و فیزیوتراپیست ها قرار گرفته و اینجانب را از نظرات ارزشمند خود بهره مند فرمایند.
(مترجم ماهرخ گلچین، 1379)
تعریف ماساژ
یکی از روشهای درمان بیماران که قرنهاست مورد استفاده قرار دارد و برخی از متخصصان به آن، همچون اولین شکلهای درمانی می نگرند. مالیدن یا نوازش کردن بخش آسیب دیده یا دردناک است که اصطلاحاً ماساژ نامیده می شود. امروزه که پزشکی جنبه، علم مطلق یافته است، ماساژ بیش از پیش بخشی از درمان پزشکی محسوب می شود و معمولاً بیماران آن را با رضایت خاطر می پذیرند.
ماساژ قدیمی در اعصار کهن سنتی برای بهبود بخشیدن به عملکرد ورزشکاران بود. اینگونه کاربرد در رساله های بقراط جالینوس دیده می شود. جالینوس 18 نوع ماساژ مختلف از جمله ماساژ نرم، سخت، متوسط، آماده کننده و برگشت به حالت اولیه را از یکدیگر متمایز ساخته است و بیان می دارد که می بایست از شرایط بدنی ورزشکار آگاهی کامل داشته باشد، نقاشی هایی از یونان باستان در دست است که مالش پشت و سینه، بوکس بازان، ماساژ و ترآشیل دونده ها و ماساژ عضله ساق پا را نشان می دهد.
یکی از دانشمندان یونانی به نام دیم ماساژ را به عنوان یکی از بخشهای عمده، مراقبت از ورزشکاران توصیف می کند. در این زمینه در کتاب «تاریخ جهانی ترتیب بدنی و علوم ورزشی» از حمام گرم و حمام آفتاب هم یاد کرده است. وی همچنین نتیجه می گیرد که ماساژ ورزشی در آن دوران، تقریباً 500 سال پیش از عصر جدید، بسیار متنوع و شامل کاربرد ابزارهای گوناگون و ترکیب ماساژ با سایر روشهای درمانی بود.
قابل توجه آن که ماساژ تقریباً همواره همراه با ژیمناستیک سبک فعال و تمرینهای تنفسی انجام می گرفته است. در یونان باستان نظام متعادلی بین ژیمناستیک و ماساژ برقرار بوده است. واژه، ماساژ از واژه، لاتین ماسین مشتق شده است که تقریباً معنی «مشت و مال» می دهد ابزار واقعی انجام ماساژ دست حساس و جستجوگر و درمانگر است. ماساژ به وسیله مردمان دنیای قدیم نیز شناخته شده و بکار گرفته شده است. مصریان، ایرانیان، رومیان، ژاپنی ها و چینی ها نیز با کاربرد آن آشنا بوده اند. احتمالاً در سده های میانه، تحت نفوذ عقاید منفی دینی آن زمان، زمینه شناخت بدن انسان منسوخ شده بود. تنها در عصر جدید، تقریباً از 100 سال پیش ماساژ دوباره رایج شده است.
(کاشف، 1376، ص14)
انستیتوی مرکزی ژیمناستیک در 1813 در استکهلم تاسیس شد. یکی از مربیان ژیمناستیک اهل سوئد، به نام پی.اج.لینگ در آنجا تدریس می کرد و ماساژ تخصص او بود. برحسب تفسیر او، ماساژ دومین شاخه ژیمناستیک محسوب می شود. از آن زمان به بعد، شمار فزاینده ای از پزشکان پژوهش علمی خود را به اثرات ماساژ اختصاص داده اند مترکز، ولگر و همکاران سهم عمده ای در این پژوهشها داشته اند. فیزیوتراپیستها و ماساژ دهنده ها نیز به گردآوری و نشر نتایج این پژوهشها اقدام کردهاند.
مولفان یاد شده در رساله های علمی و فراوانی درباره ماساژ قدیمی که مبتنی بر روشهای ویژه امروزی ماساژ است، نوشته اند، نتایج بدست آمده، ابداً یکنواخت نبوده و پاره ای از آنها به تدریج منسوخ شده اند. بهترین روش شناخته شده، ماساژ امروزی ماساژ بافت پیوندی است که براساس قطعه نگاری موضعی بدست و بازتاب احشائی ماهیچه ای انجام می گیرد. این روش توسط کهلروش، دیک و تریچ- لوپ ایجاد شده و شالوده، آن پژوهش متخصصان انگلیسی و مکینزی بود.
(کاشف، 1376، ص14)
ولگروکراس در سال 1953 ماساژ ضریع استخوانی را بوجود آوردند و در اهل دانمارک مبتکر شیوه زهکشی دستی لنف بود. شیوه های ماساژ دیگر نیز قابل ذکر است ولی در حیطه این کتاب که در درجه اول به جراحتها و آسیبهای ورزشی اختصاص دارد، نمی باشد. روشهای امروزی ماساژ تلفیقی از مفیدترین عناصر درمانی است.
بخشی از ماساژ قدیمی ارزش بیش از حد و بخشی از آن نادرست است، کم ارزش محسوب شده است، این نوع ماساژ در نتیجه کوشش دانشمندان و متخصصان از تیرگی دهه های گذشته بیرون آمده است و امروز مقام برجسته ای در پیشگیری، درمان و توانبخشی احراز کرده است.
(کاشف، 1376، ص15)
پیرامون ماساژ
ماساژ به عنوان قدیمی ترین و طبیعی ترین هنر شفابخشی در دوران کودکی، در میان اکثر فرهنگ های سراسر دنیا، به منظور کمک به بهبود، تحریک، تسکین اطفال و همچنین کمک به انواع بیماری های افراد بزرگسال، مورد استفاده قرار می گرفته است. در سرتاسر مشرق زمین، ماماهای شرقی مادران را ماساژ می دهند و مادران کودکانشان را ماساژ می دهند، از آرایشگران که سر مشتریانشان را ماساژ می دهند گرفته تا متخصصان بازتاب درمانی که کف پای سوژه های خود را ماساژ می دهند، همگی از این عامل شفابخش استفاده می کنند. از ماساژ بعنوان یک عامل مرسوم در زندگی روزانه جهت شفابخشی، تقویت و آرامش برای زنان و مردان در تمامی مراحل زندگی استفاده می شود.
ماساژ در دنیای غرب به تازگی بعنوان عامل مفید متداول گشته و شایستگی آن برای اکثر پزشکان و پیراپزشکان مشخص شده است.
(واکر، 1380، ص25)
ماساژ کودک بتازگی در رسانه های عمومی و نشریات اطلاعات پزشکی جایی را برای خود اختصاص داده و به اکثر بیمارستانها، بخصوص بخش زایمان و مراقبتهای ویژهی کودک، معرفی شده است. برخی از اعضای کالج سنتی مامایی در حال حاضر مشغول آموزش نحوهی ماساژ کودک به مادران هستند. همچنین کارگاههای آموزشی توسط انجمن بازرسان سلامتی برای بازرسان سلامتی تشکیل شده است که اعضاء را تشویق به تشکیل گروههای ماساژ کودک در مراکز پزشکی مراقبت از کودک میکند.
(واکر، 1380، ص26)
ماساژ در هنگام تولد
در اکثر فرهنگهای سراسر دنیا مرسوم است که کودک بلافاصله پس از تولد با ماساژ آشنا می شود. در قبایلی چون ایبوها در نیجریه و کوآکیاتیها در آمریکای شمالی ماساژ به عنوان یک برنامهی مراقبت از کودک به منظور تحریک مکانیزم حیاتی و کمک به مقاومت در برابر بیماریها، روی نوزادان اعمال می شود. در اکثر جوامع، ماساژ به عنوان یک مهارت اصلی سنتی برای ماماها محسوب شده و مادران قبل و حین انجام زایمان توسط ماماها ماساژ داده می شوند و پس از تولد هم مادران و هم نوزادان هر روز ماساژ داده می شوند.
سیستم فوق از نظر تعداد روز متغیر است مثلاً در ایالت گوجارات 12 روز و در ایالت پنجاب 30 روز است. در کشورهای دیگری چون مالزی، مکزیک، تایلند، جاوه، تاهیتی، چین، فیلیپین، ویتنام، سیلان، اندونزی و دیگر مناطق هند طول دوره متفاوت است.
(واکر، 1380، ص26)
تعریف ماساژ کودک
ماساژ کودک جالب ترین مهارتی است که مادر یا پدر می توانند به آن نیاز داشته باشند. من به عنوان یک درمانگر جسمی بیش از یک دهه با صدها مادر و فرزند ارتباط داشته ایم. در این کتاب قصد دارم فواید و تکنیکهای ماساژ کودک را به راحت ترین و واضح ترین شکل ممکن ارایه کنم.
(واکر، 1380، ص15)
ماساژ کودک سرآغاز مرحلهی بی نظیری از اعتماد و آرامش است که در سلامتی و طبیعت کودکتان و رابطهی شما با وی منعکس می شود.
ماساژ کودک در اصل نوعی پادزهر است که برعلیه استرس وارد عمل می شود. استرس نقش اساسی در از بین رفتن سلامتی و ارتباط انسان دارد. برای رشد یک طفل هیچ چیز و هیچ زمانی بهتر از بودن در آغوش مادر نیست. در آغوش کشیدن، تمامی نگرانیهای دو طرف (مادر و فرزند) و ضربات روحی ناشی از اثر لحظهی تولد را التیام میبخشد.
این کتاب از ماساژ گرفته تا حرکت- نشستن، چهار دست و پا راه رفتن- همه را به شما نشان داده و می گوید که چطور و چه وقت می توانید به کودکتان کمک نمایید تا او به تعادل دست پیدا کند.
(واکر، 1380، ص15)
این کتاب حتی نحوه افزایش قدرت و انعطاف را به شما نشان می دهد، ین و یانگ تمامی حرکات را مشخص می کند، با این کتاب می توانید به تناسب اندام کودکتان، با بهرهمندی از تمامی فواید نهفته در تکنیکها، کمک کنید. ماساژ کودک و تکنیکهای انعطافی موجود در این کتاب برگرفته از تجربیات شخصی من است که حاصل برخورد با کودکان خود و تعداد بیشمار کودکانی است که در طول سالها با آنها مواجه بودهام. تکنیکهای ارائه شده طوری است که کودکان و اطفال از آنها لذت برده و در عین حال با روند رشدشان سازگار می باشد.
[1] Meditation