بمب آتشفشانی
قطعاتی دوکی شکل یا کروی با قطر چند سانتی‌متر تا چندین متر که در انفجارهای شدید آتشفشانهای اسیدی و حد واسط دیده می‌شوند. شکل خاص این قطعات جامد در اثر چرخش گدازه در هنگام صعود در هوا ایجاد می‌گردد. در صورت غلیظ بودن ماگما اثر چرخش در آن مشاهده نمی‌شود ولی پس از سرد شدن در روی سطح بمب شکافهایی دیده می‌شود که به نام بمبهای قرص‌نانی معروفند.
نوعی بمب آتشفشانی
اسکوری Scorie
در آتشفشانهای بازالتی که گدازه گرانروی کمتری دارند گاهی قطعات از گدازه به هوا پرتاب می‌گردد و در اثر سرمای محیط به سرعت منجمد شده و در نتیجه به صورت اجسامی سرخ رنگ و نامنظم با تخلخل نسبتاً کم به نام اسکوری در می‌آیند.
اسکوری Scorie
مواد مایع آتشفشانی
گدازه:ماده ای داغ، جوشان و متشکل از سییلکاتهای مختلف که نسبت به ماگما گاز و بخار آب بسیار کمتری دارد. به دلیل گرمای زیاد در زمان خروج از دهانه آتشفشان به رنگهای قرمز، زرد و سفید دیده می‌شوند. گدازه‌ها می توانند اسیدی حدواسط و یا بازیک باشند. گدازه‌های بازیک نسبت به گدازه‌های اسیدی گرانروی کمتر و سرعت بیشتری داشته و سطح وسیع‌تری را می‌پوشانند.
در گسترش گدازه غلظت، حجم گازها، شیب و شکل محل حرکت گدازه و فشار نقش بسیار مهمی دارند. هر چه به دهانه آتشفشان نزدیکتر شویم غلظت گدازه کاهش و حرارت آن افزایش می‌یابد.
در اثر سرد شدن تدریجی گدازه‌ها، کانیها شروع به تبلور می نمایند، اما به علت کافی نبودن زمان رشد معمولاً سنگهای ریز بلور را می‌سازند. شیشه‌های آتشفشانی مانند ابسیدین حاصل انجماد سریع گدازه‌ها هستند حفرات بسیاری که در برخی از سنگهای آتشفشانی چون پامیس دیده می‌شود در اثر خروج گازها از گدازه در زمان انجماد آن پدید آمده‌اند.
قدیمی‌ترین گدازه‌های آتشفشان ایران دارای سن پرکامبرین هستند و تقریباً دگرگون گشته‌اند.
سنگ آتشفشانی پامیس
خاکستر:مواد دانه‌ریز (کوچکتر از 2 میلی‌متر) سبک، نرم و شبیه به پودر از جنس فلدسپات، لوسیت، اوژیت، منیتیت و ..... هستند که از دانه‌های ریزگدازه و خرد شدن سنگهای جدار دودکش و حتی در اثر برخورد ذرات جامد موجود در غبار آتشفشان ایجاد می‌گردند و در حین فوران ماگما از دهانه خارج می‌گردند. گاهی خاکسترهای بسیار دانه ریز می توانند مدت زمان طولانی در هوا به صورت معلق باقی بمانند، مانند خاکسترهای آتشفشان کراکوتوا (1883) و بزلسانی (1956) که پیش از ته‌نشست چندین مرتبه دور کره زمین گردش کردند. ریزش خاکستر باوجود خساراتی که می‌تواند وارد نماید، به دلیل حاصلخیز نمودن زمینهایی که در آن ته‌نشست نموده برای انسان ارزشمند می‌باشد.
خاکستر
شنهای آتشفشان نوعی از مواد خروجی آتش فشانند که مانند خاکستر ایجاد می‌گردند اما اندازه آنها بزرگ‌تر است. از رسوب خاکستر در حوضه های رسوبی سنگهای آذرآواری به نام توف ایجاد می‌گردد.
گازها:
گازها در همه مراحل آتشفشانی دیده می شوند و یکی از نشانه‌های فعال و یا نیمه‌فعال بودن یک آتشفشان محسوب می‌شوند. میزان محلول بودن گازها به فشار وحرارت ماگما بستگی دارد و بر اساس میزان گازهای محلول یاگار ماگما را به سه دسته تقسیم نموده است.
تقسیم‌بندی یاگار
بر حسب مقدار گاز موجود در ماگما، آن را به سه دسته تقسیم نموده است.
1- هیپوماگما Hypomagma: ماگمای تحت فشار بسیار زیاد که سرشار از گازهای محلول است.
2- پیرو ماگما Pyro magma: ماگمای گازدار که گازها تمایل به خروج داشته ولی هنوز فاز جداگانه‌ای تشکیل نداده‌اند.
3-اپی‌ماگما:ماگمایی که گازخود را ازدست داده است ومواد مایع و گازی دو فاز جداازهم تشکیل داده‌اند.
لاهار Lahar
روانه‌هایی از گل و خاکستر که در اثر اجتماع مواد پرتابی آتشفشان بر روی دامنه ایجاد می‌شوند را لاهار می‌نامند.
لاهار به دلیل گرانروی زیاد می تواند قطعات بسیار بزرگی از سنگ را با خود حمل نماید و در طول مسیر حرکت خود خسارات زیادی وارد نماید.
نمایشی کلی از لاهار
لاپیلی
ذراتی با قطر2/0تا 3 سانتی‌متر از جنس سنگهای جدار دودکش آتشفشان که آب خود را از دست داده است. برخی از انواع لاپیلی که از گدازه‌های اسیدی به وجود آمده‌اند و بافت حفره‌داری دارند به نام پوکه معدنی (پرلیت) خوانده می‌شوند که در ساختمان‌سازی بکار می‌رود