اقتصاد
اقتصاد در منطقه مدیترانه وابسته به کشاورزی است. معیشت اکثریت مردم نیز از طریث زراعت و کشاورزی تامین می شود. بالاترین میزان درآمد از طریق کشاورزی در سطح ترکیه از همین منطقه حاصل می گردد. بخش صنایع هم بیشتر در شرق منطقه، ما بین آدانا، مرسین و اسکندرون متمرکز شده است. توریسم نیز در نقاط ساحلی، بویژه حوالی آنتالیا منبع درآمد بسیار مهمی به حساب می آید.
فعالیت های زراعی در این منطقه بسیار متنوع است. خصوصاَ که تولیدات گیاهی توسعه یافته و سطح تکنیک نیز بالا رفته است. محصولات بسیاری که ارزش اقتصادی بالایی دارند، در این منطقه پرورش داده می شوند. محصولات زراعت مدرن و استفاده از تکنیک های زراعی گسترده در این جا رایج است. تولید محصول هم برای بازار داخلی و هم بازارهای خارجی انجام می گیرد. در عرصه فعالیتهای زراعی نیز همانند دیگر عرصه ها میان نقاط ساحلی و بخشهای میانی هم از جهت تنوع محصولات تولید شده و هم از جهت شیوه پرورش تفاوتهای قابل ملاحظه ای به چشم می خورد. از محصولات نواحی ساحلی می توان پنبه، کنجد، بادام زمینی، مرکبات، موز، زیتون، انجیر و انگور را نام برد. انواع سبزیجات نیز بویژه درحوالی آنتالیا و مرسین با شیوه هایی متفاوت کاشته می شوند که در ده سال اخیر رشد قابل توجهی از خود نشان داده اند. در این میان عواملی چون شرایط نرم زمستانی، گرم شدن پیش از موعد هوا و اندک بودن وضعیت یخبندان در بودجود آمدن چنین رشدی نقش بزرگی دارند. سبزیجاتی که در این منطقه به عمل می آیند، ضمن رفع نیازهای شهرهای بزرگ، به میزان عمده ای نیز صادر می شوند.
فعالیتهای زراعی در بخشهای میانی نواحلی گوللر و تکه متناسب با ویژگیهای خاک خود تقریباً بطور کامل تفاوت ماهیتی دارند. در این بخش بیشتر کشت غلات رواج دارد. در مزارع قابل آبیاری متناسب با شرایط آب و هوایی، گیاهان صنعتی و میوه جات پرورش داده می شود. نقاط کوهستانی این نواحی هم حکم آب انبار طبیعی جلگه ها را دارند و هم برای گله هایی که در تابستان به این جلگه ها آورده می شوند، چراگاه مناسبی سرازیر شده، در مزارع مشغول بکار می شوند. از آنجا که در این منطقه تکنکی های مدرن زراعی بکار می رند، میزان تولید نیز بالا است. از سویی میزان سهم بسیاری از محصولات این منطقه در داخل ترکیه نیز در سطحی بالا می باشد. وقتی در سطح کشور نگاه کنیم، می بینیم که 41درصد پنبه، کل تولید برگ گل سرخ و موز 89 درصد کشور مرکبات، 90درصد تولید بادام زمینی، درص تولید سویا 29درصد تولید هندوانه، 21درصد تولید گوجه فرنگی 17درصد تولید انگور و 15درصد تولید زیتون ترکیه از همین منطقه مدیترانه تامین می شود.
در مقابل تکنولوژی پیشرفته ای که در عرصه تولید محصولات گیاهی دیده می شود، دامداری در این منطقه به شیوه های سنتی و ابتدایی انجام می گیرد. به همین خاطر دامداری این منطقه چندان توسعه یافته نمی باشد و بیشتر پرورش گوسفند و بز رایج است. در این میان بالا بودن میزان درآمد محصولات کشاورزی نسبت به دامداری موجب می شود که گروهی از دامداران از پرورش دام منصرف شده جذب تولدی کشاورزی گردند. میزان تولید عسل د رمنطقه ای که اکثریت به پرورش مرغ و خروس و زنبور عسل مشغول است در سطح ترکیه 12درصد می باشد. در دریای مدیترانه هرچند که از جهت جانوران آبزی غنی نیست، در سطح محدودی ماهگیری انجام می شود. در سطح تکریه 12درصد می باشد. در دریای مدیترانه مشخص است ولی از جهت ذخیره به میزان انوبه نیست. از سویی به سبب ساختار کوهستانی منطقه حمل و نقل و ترانزیت در منطقه مشکل است که این مساله هزینه استفاده از معادن را بالا می برد و لذا کار استخراج معادن همواره با محدودیت ها روبروست. تنها معدنی که در سطح کشور می تواند مهم محسوب گردد، بسترهای بکید واقع در کوه های توروس غرب است. درحوالی فتحیه نیز بسترهای کروم و سنگ سمباده وجود دارد. بستر گوگور موجود رد ناحیه «کچی بورلو» تنها بستر گوگردی است که در سطح کشور مورد بهره برداری قرار گرفته است. مؤسسات صنعتی خصوصاً در شرق منطقه در بخش آدانا متمرکزند. سهم این بخش در مجموع تولیدات منطقه همانند بخش کشاورزی آن در بخش صنعتی نیز بسیار بالاست.
شاخه های صنعتی مهم عبارتند از: بافندگی با پارچه های پنبه ای و سنتتیک، پتروشیمی، تولید سیمان و روغنهای گیاهی، دخانیات، کنسروسازی، تولید مواد غذایی، صابون، پودر لباسشویی و قند و شکر، گلاب گیری، خوراک دام، کود، محصولات لبنی، ابزار کشاورزی، آرد، لباس آماده باطری، محصولات جنگلی و آجرسازی در نواحی مختلف منطقه در حال فعالیت می باشند. فعالیتهای صنعتی بخصوص در محور آدانا- تارسوس- مرسین متمرکز می باشد. تصفحه خانه «آتاش» در مرسین و «تاسیسات آهن و فولاد اسکندرون» نیز که با نام اختصار «ایس دمیر» خوانده می شود در شهرستان اسکندرون واقعند.
در منطقه دریای مدیترانه خصوصاً در آدنا انباشت سرمایه به میزانهای بسیار قابل توجهی رسدیه و در واقع از مرزهای این منطقه فراتر رفته اند. در بسیاری از سرمایه گذاری ها که در سطح کشور انجام می شود. این بخش نیز همواره با سرمایه های خود سهیم است. بخش توریسم نیز به سبب زیبایی های طبیعی و ارزشهای تاریخی منطقه اهمیت خاصی یافته است. گروههای داخلی و خارجی که سال به سال تعدادشان افزایش می یابد. هر سال به پلاژهای کنار دریا که تا 8 ماه از سال می توان در آن شنا کرد، همچنین دیدن شهرهای باستانی این منطقه سرازیر می شوند.
می باشد. (علت آن هم این است که این استان در مسیر بادهای سمت کوهای بلند جنوبی قرار گرفته است). میزان باران سالیانه منطقه 1500م.م است.
کوهها در مسیر انتقال هوای مرطوب به مناطق داخلی حکم مانع را دارند. لذا بین مناطق ساحلی و میانی اختلاف اقلیمی قابل توجهی به چشم می خورد.
هرچه از ساحل به طرف مناطق داخلی برویم هم از میزان باران کاسته می شود و هم به علت خشکی منطقه شدت حرارت نیز پایین می آید. در مناطقی که اقلیم (آب و هوای) خشکی بر آن حاکم باشد تابستان ها گرم و زمستان ها سرد و برفی می باشند. در منطقه سیاه میانی بعلت پستی و بلندی کوه ها، محدوده گسترش آب و هوای دریایی نسبت به مناطق شرق و غرب وسیعتر است. همچنین در منطقه میانی از آنجا که کوهها از بخهاش داخلی شروع می شوند، از میزان بارندگی هم کم می شود. در اینجا میزان بارندگی سالیانه تا 700 م.م پایین می آید. از آنجا هرچه به طرف غرب برویم باز میزان بارندگی افزایش می یابد. در آن قسمت میزان بارندگی از 1000م.م می گذرد. در بخش ساحلی شرق منطقه دریای سیاه، به علت این که در زمستان میانگین دمای هوا چندان تغییر نمی کند، این قسمت برای کاشت و پرورش مرکبات مناسب است. منطقه بخاطر باران خیزبودن دامنه کوههای رو به دریا، از جنگلهای انبوه پوشیده شده است. هرچه که به طرف بخشهای میانی برویم می بینیم پوشش گیاهی منطقه را درختان مقاوم در برابر سرما و گیاهان خشک صحرایی تشکیل می دهند. اگر از ساحل در طول دامنه به طرف بالا برویم متوجه می شویم که در نتیجه کاهش دمای هوا پوشش گیاهی هم تغییر می یابد. در عرصه ای به ارتفاع 800متر بلندتر از سطح ساحل درختانی با برگهای پهن، در ارتفاع 1500 800 متر درختانی با برگهای متنوع در ارتفاع 2000 1500درختانی با برگهای سوزنی و در ارتفاع بیش از 2000متر نی علفهای کوهی به چشم می خورند.
مهمترین عوامل مؤثر در پراکندگی بارندگی های منطقه باد حاکم بر منطقه، موقعیت دامنه ها و بلندی کوهها می باشندأ در خصوص بالا بودن میانگین بارندگی سالیانه در منطقه میانی نسبت به بخشهای شرق و غرب، افزایش بلندی ها و امتداد مستقیم ساحل در جهت باد حاکم منطقه نقش دارند و نیز در نتیجه بارانهای منظم و انبوه در مناطق ساحلی جریان آب نهرها تند است. لذا مزارع اطراف چندان به آبیاری نیاز ندارند. شخم زنی مزارع کم اتفاق می افتد. محوطه جنگل ها وسیع است و مشکل آتش سوزی جنگل روی نمی دهد.
زراعت:
پربارندگی بودن تمام فصول در منطقه، مانع رشد محصولات زراعی (چون گندم و جو، جو صحرایی، چاودار، عدس و پنبه) است. در مناطق ساحلی کشات ذرت جای غلات را گرفته است.
در زمستان در بخش شرقی منطقه دریای سیاه، هوای نیم گرم زمستانی رشد محصولاتی چون فندق، چای، مرکبات و زیتون را آسان می سازد. تقلیل باران در مناطق میانی ضمن کاستن از انبوهی جنگلها موجب خوب بارآمدن محصولاتی چون غلات و چغندر قند می شود. هفتاد درصد از اهالی منطقه از طریق زراعت امرار معاش می کنند. بر محصول ترین زمینهای کشاورزی در دامنه هی رو به شمال منطقه واقعند. مهمترین محصولات کشاورزی منطقه اینها هستند.
فندق: بیشتر در طرابزون، گیره سون وارد و کاشت می شود. هشتاد و پنج درصد کل تلید این محصول در سطح تریکه در این منطقه صورت می گیرد.
چای: در نوار مرزی بین گیره سون تا گرجستان کاشت می شود. در اطراف ریزه بطور انبوه کاشته می شود. کل تولید چای در سطح کشور در همین منطقه انجام می گیرد. تنها محصولی است که در ترکیه در حدود محدودی تولید می شود.
توتون: بیشتر در بخش میانی منطقه (سامسون، آماسیا و اطراف توکات) به عمل می آید، همچنین در غرب منطقه در اطراف دوزجه نیز کاشت می شود، سیزده درصد تولید آن در سطح ترکیه، از همین منطقه تامین می گردد.
ذرت: در طول سواحل منطقه کشت می شود.
سیب: منطقه آماسیا در راس کاشت این محصول قرار دارد و پس از آن اطراف کاستامونو و توکات منطقه کاشت این محصول به شمار می آیند.
چغندرقند: مزارع آن در اطراف آماسیا، توکات و کاستامونو است.
کتان چتایی: مزارع آن بیشتر در اطراف کاستامونو و پس از آن در حوالی سینوپ و زونگولواغ واقع است