خلاصه اجرائی
خلاصه:
سرمایه گذاری مستقیم خارجی Foreign Direct Investment =( FDI ) جهانی
در طول پنج سال اینده با رشد شناور به پیش خواهد رفت.فشار های رقابتی
واصطلاحات محیط های تجاری در اکثر کشورها روبه سوی ترقی و جلو خواهد
بود.اما اقتصاد کلان-خطرات ژئوپولیتیکی موجود این جریانات را محدود خواهد
کرد. FDI جهانی بصورت قوی در سالهای 6_2004 پس از سه سال رکود
وضعیت بهتری پیدا کرد.
متعاقب افزایش سرمایه گذاری مستقیم خارجی در داخل کشورها در سال 2007
–هر چند با نرخ کمتر از میانگین رشد سالانه در سالهای 6_2004- کاهش نسبتا
کم و موقت در جریان های سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سال 2008
پیش بینی میشود .
جریانهای سرمایه گذاری مستقیم خارجی طرح ریزی شده است که تا سالهای
11_2009 به رشد ثابت و متعادل برگردند و به مقدار 6/1 تریلیون دلار برسند.
دلایل خوش بینا نه متعدد برای دورنمای سرمایه گذاری مستقیم
خارجی در میان مدت وجود دارد.
از جمله تمایل جهانی به بهتر شدن محیط های تجاری تغییرات فنی و تکنولوژی
و تلاش برای قیمت های رقابتی و رقابت شدید جهانی شرکت ها را وادار میکند
که مکانهائی با هزینه کمتر جستجو کنند.در حالت موازنه اکثر حکومت
های کشورها به تشویق سرمایه گذاری مستقیم خارجی ادامه خواهند داد.با این
حال خطرات بالا و پائین شدن بسیار است.این تغییرات از اشفتگی مالی جهانی
تا خطرات سیاسی داخلی نا شی میشود.(جدول 1)
مسیرهای راهنما
راه حل- گرایشات بسوی سرمایه گذاری خارجی در میان مدت را پیش بینی می
کرد و نیز عوامل زیر را برای جلب و جذب سرمایه گذاری خارجی .
_پس از یک کاهش مختصر جلب و جذب سرمایه گذاری خارجی ادامه خواهد
یافت برای پیش بردن FDI جهانی .
_امریکا و اتحادیه اروپا (شامل جریان سرمایه گذاری داخلی اتحادیه اروپا)برتری
خواهند داشت بعنوان دریافت کننده سرمایه گذاری مستقیم خارجی دنیا.
_علیرغم رشد حمایت ازبازرگانی و اقتصاد-پیش بینی میشود که امریکا موقعیت
خود را بعنوان مهمترین در یافت کننده سرمایه گذاری مستقیم خارجی حفظ
نماید.
_از بین بازارهای نوظهور –چین بعنوان یک دریافت کننده عمده باقی خواهد ماند.
با 6% از مجموعه جهانی و 16% از جریانهای سرمایه گذاری طرح ریزی شده
برای بازارهای نوظهور .
_تسریع در جایگزینی نیروی کار کارخانه ها در بازارهای نوظهور احتمال میرود با
وجود این متاسفانه این موضوع ناخوشایند است همانطوریکه اکثر ناظرین
امیدوارند و یا میترسند .
_خدمات خارجی به تدریج افزایش خواهد یافت- که حمایت کنندگان از بازرگانی و
اقتصاد را تغذیه خواهد کرد- با این همه این گونه بین المللی کردن با جریان
سرمایه گذاری ملایم و نسبی همراه میشود.
_سرمایه گذاری توسط کمپانی ها در بازارهای عمده نوظهور احتمالا به صورت
بسیار مهم و سوداور ادامه می یابد.
دورنمای بی خطر اقتصادی در مقابل خطر سیاسی توسعه یافته.
سرمایه گذاران مستقیم خارجی معمولا از نوع عدول کننده هستند و امنیت و
خطرات نسبی برایشان اغراق امیز نخواهد بود.با وجود این خطر حمایت اقتصادی
حالا محسوس است-شرایط ژئوپولیتیک جهانی بسیار تهدید کننده به نظر
میرسد و دور نما برای امنیت و همکاری ثابت تجارت بین ا لمللی و محیط
سرمایه گذری بدتر از گذشته اخیر میباشد.
اتحادیه های چند ملیتی معمولا در مورد دورنمای سرمایه گذاری
جهانی در میان مدت خوش بین نیستند و به نظر می رسد که به خطرات مالی و
کلان اقتصادی توجه دارند –بر طبق یک ارزیابی که 602 مدیر اجرائی در این
گزارش نظر داده اند-با این همه این مدیران اجرائی افزایش خطرات سیاسی را
که موفقیت استراتژی سرمایه گذاری در کشورها ی خارجی را از بین میبرد پیش
بینی میکنند.
ارزیابی روشن میکند که خطر سیاسی به نقطه اوج برنامه همکاری جهش پیدا
کرده است.
خطر و ریسک سیاسی تهدید قابل ملاحظه برای تجارت در پنج سال اینده
نسبت به گذشته اخیر به نظر میرسد.این موضوع مخصوصا در بازارهای نو ظهور
میباشد-در جائیکه ریسک سیاسی همه جانبه به عنوان گرفتاری بزرگ سرمایه
گذاری تشخیص داده می شود.
هر چهار شکل ریسک سیاسی(خطرات اعمال فشارسیاسی-فلسفه حمایت
از سرمایه گذاری مستقیم خارجی و تهدید های همراه با فشارهای
ژئوپولیتیکی و ناپایدارهای حکومتی موضوعاتی هستند که به تجارت اثر کرده و
ضربه میزنند)در بازارهای نوظهور در پنج سال اینده رو به افزایش دیده میشود.
برای کشورهای توسعه یافته فقط فلسفه حمایت از FDI واقعیت دارد.
اما نگرانی وسیعی در مورد تهدید فشار سیاسی در کشورهای عمده مانند
امریکا و انگلیس وجود دارد و حساسیت اشکار به حدود خطرات ژئوپولیتیکی.
پاسخ گویان در ارزیابی اظهار می کردند موافقت زیادی با اظهاراتی که اشاره
می کند به گسست هائی از خطر جهانی عمده مانند درگیری بین غرب و
ایران اسلامی تندرو و روسیه و کشورهای غربی.بدین گونه ارزیابی یک گسست
بین دورنمای سرمایه گذاری و احساس گسترده خطر ریسک سیاسی را اشکار
می کند-مخصوصا در بازارهای نوظهور.به نظر میرسد که فرصت ها بر نگرانی
های سیاسی غلبه کند-با این همه تهدید های قابل ملاحظه و بزرگی در پنج
سال اینده نسبت به گذشته مشاهده میشود.
رشد قوی در سال 2006
FDIجهانی به رقم 34/1 تریلیون دلار در سال 2006 صعود کرد-37%
افزایش بر اساس دلار امریکا در مجموع سال 2005 و اولین بار از سال 2000 به
بعد که جریان سرمایه گذاری از 1 تریلیون دلار بیشتر شد.
سه سال متوالی بود که رشد قوی FDI جهانی به وقوع می پیوست.30% یا
بیشتر در هر سال بر اساس دلار امریکا .جریان FDI جهانی با 60% افزایش
تجمعی بر اساس دلار امریکا در سالهای 3_2001 رسیده بود. علیرغم بهبودی
در سالهای 6_2004 -جریان FDI معادل 8/2 % از تولید ناخالص داخلی دنیا در
سال 2006 بود که بطور قابل ملاحظه نسبت به نقطه اوج در ده گذشته کمتر
بود.محیط جهانی برای FDI در چند سال گذشته مطلوب بود و در سال 2006
نسبتا بهبود یافت.
رشد اقتصادی بصورت قوی در امریکا حفظ شد و در کشورهای OECD به تدریج
سرعت گرفت.اغلب بازارهای نوظهور عملکرد خوبی داشتند هم چنانکه اقتصاد
چین با سرعت و قدرت و نرخ رشد بالا ادامه میابد.
هم چنین این موضوع به افزایش قیمت کالاها کمک کرد که به نوبه خود باعث
افزایش قیمت در بازارهای جدید شد.سود دهی صنفی قوی بود-نرخ بهره پائین
و قیمت مستغلات عموما بالا بوده است. میدان وسیع برای شرکتها وجود
داشت که در خارج سرمایه گذاری کنند.رشد تجاری جهان قوی و تغییرات ریسک
برای قسمتی از سرمایه گذاران بین المللی پائین بود.
رشد FDI جهانی در سال 2006 –همینطور در سالهای 5_2004 نتیجه فعالیت
در بخش وسیعی از جذب سرمایه گذاری و دارائیهای خارج از مرزها بود-
همچنین معاملات برون مرزی (که یک نوع مهمی از FDI در دنیای توسعه یافته
است).
افزایش در جریان FDI در سال 2006 بدین ترتیب مخصوصا برای اقتصادها ی توسعه یافته قوی بود.
بیش از 50% رشد جریان FDI برای بازارهای نوظهور بود(20% در سال 2006
)مشابه سال 2005.
بنا بر این سهم بازارهای جدید در FDI جهانی از 48% دز سال 2004 به 38%
در سال 2006 کاهش یافت.با این حال جریان FDI به بازارهای جدید به رکودی
بیش از 500 میلیارد دلار در سال 2006 رسید.جریان FDI در مناطق نوظهور به
سطح رکورد رسید.با این وجود دو استثنا وجود داشت_جریان FDI در سال 2006
در صحرای افریقا و امریکای لاتین و جزایر کارائیب کاهش یافت.
اسیای در حال توسعه به رکورد دریافت 21 میلیارد دلار رسید-
چین با در یافت 78 میلیارد دلار یکی از مهمترین در یافت کنندگان در بین
بازارهای جدید بود( چین به رتبه چهارم پس از امریکا –انگلیس و فرانسه تنزل
پیدا کرد)
پیشرفت در طرح های جدید
فهرست کشورهای مهم مقصد برای طرح های FDI در سال 2006 تا اندازه ائی
با فهرست دریافت کنندگان مهم FDI اختلاف دارد .جای تعجب نیست با توجه به
این که مقدار FDI از طریق جذب سرمایه های برون مرزی و دارائیها تحت تاثیر
قرار گرفت.چین با 1378 طرح در رتبه اول قرار گرفت در حالیکه در رتبه جهارم
جذب FDI بود.هند پس از چین به رتبه دوم با 979 طرح رسید جلوتر از امریکا با
725 طرح و انگلیس 668 و فرانسه با 582 طرح .