دانلود تحقیق گذری بر فعالیت های فرشبافی در استان مرکزی

قالیبافان یکی از شریفترین اقشار اجتماع بوده که با سرپنجه‌ هنرمند خود، سبب آفرینش یکی از زیباترین هنر های دستی یعنی فرش می‌باشند. این قشر زحمتکش و فعال نه تنها سبب صرف هزینه برای دولت نیستند، بلکه با تولید فرش‌ های خود سبب ایجاد اشتغال کسب درآمد برای خانواده‌های خود بوده و حاصل دسترنج آنها باعث رونق صنایع کوچک و صادرات آن باعث ارز‌آوری و افتخار برای مملکت اسلامی می‌گردد. فرش دستباف به عنوان یکی از اقلام عمده صادرات غیرنفتی کشور مطرح بوده و ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران نیز در بیانان خود بر حمایت از این صنایع تأکید نموده‌اند.

در این راستا شرکت سهامی فرش ایران با توجه به تجارب و سابقه‌ بیش از 70 سال فعالیت و رسالت خود در سه زمینه‌ فرهنگی و هنری، اجتماعی و تولیدی در استان کردستان مطرح بوده و سبب حفظ و احیای این هنر دیرینه در کردستان بوده است که در این خصوص، جهت آگاهی بیشتر چکیده‌ای از فعالیتها و اهداف شرکت به استحضار می‌رسد:

شرکت فرش هم‌اکنون در سطح استان کردستان بیش از 450 خانوار قالیباف (حدود 900 نفر) را  تحت پوشش خود داشته و با تحویل امکانات و مواد اولیه مرغوب فرشبافی و انجام نظارت و کنترل در مراحل مختلف بافت، ایجاد اشتغال قالیبافی هماهنگی نموده و در پایان، فرش را از قالیبافان خود با تضمین خرید می‌نماید و بافندگان می‌توانند جهت بافت فرش بعدی بدون نگرانی از فروش تولیدات خود، قرارداد بافت فرش بعدی را نیز منعقد نمایند و بدین وسیله استمرار شغل قالیبافی نیز برای آنان محقق خواهد شد. این شرکت هم‌اکنون در شهرهای سنندج، بیجار، قروه و بیش از 30 روستای استان اداره‌ فعال داشته و از این طریق با ارائه آموزش‌ها و راهنمایی‌های لازم به قالیبافان از مصرف مواد اولیه نامرغوب جلوگیری می نماید.

کمک‌ها و تسهیلات برای قالیبافان:

1) وام و تسهیلات بانکی:مدیریت فرش استان کردستان با همکاری استانداری استان کردستان و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی موفق شده تا تسهیلات بانکی طی سال‌های81 لغایت 83 برای بافندگان تحت پوشش شرکت تأمین اعتبار و از طریق بانک‌های عامل در اختیار آنان قرار دهد که به شرح ذیل می‌باشد:

الف- در سال 81 مبلغ 000/000/80 ریال از محل صندوق حمایت از فرصت‌های شغلی استان برای 40 نفر قالیباف .

ب- در سال 82 و 83 برای تعداد 335 نفر قالیباف مبلغ 000/000/675/1 ریال از محل اعتبارات بند «ل» تبصره 3 پرداخت شده است.

ج- هم‌اکنون نیز با استفاده از اعتبارات تبصره 2 بند «ز» و «ذ» و همچنین اعتبارات بنگاه‌های کوچک و زودبازده سال 84 اقدامات شایان توجهی در خصوص تخصیص و اخذ تسهیلات بانکی جهت قالیبافان زحمتکش در دست اقدام دارد که ان‌شاءا... پس از طی مراحل اداری و تصویب، پرداخت خواهد شد.

2)      کمک‌های غیرنقدی و خواربار برای بافندگان:

مدیریت با همکاری و هماهنگی باسازمان بازرگانی استان کردستان به طور سالیانه و با استفاده از اعتبارات شرکت و به مناسبت‌های مختلف نسبت به خرید خواربار برای قالیبافان اقدام نموده و به طور رایگان در اختیار آنان قرار داده است.

در سال‌های 81 لغایت 83 از طریق سازمان بازرگانی استان و همچنین از طریق دفتر مرکزی شرکت به شرح زیر اقدام نموده است.

. برنج مقدار 18150 کیلوگرم.

. روغن نباتی مقدار 7765  کیلوگرم

. قند و شکر مقدار 4000 کیلو گرم.

. پتو تعداد 360 تخته.

3)      قانون بازنشستگی قالیبافان

با توجه به قانون بیمه بازنشستگی فوت و از کار افتادگی قالیبافان و آئین‌نامه‌ی اجرائی موضوع مصوبه شماره 936 ت 21394 مورخ 20/1/80 هیأت محترم وزیران، تاکنون تعداد 347 نفر از قالیبافان تحت پوشش شرکت جهت استفاده از مزایای قانون مذکور به شرح زیر معرفی شده‌اند.

. در شهرستان سنندج     148 نفر.

. در شهرستان قروه        51 نفر.

. در شهرستان بیجار       116 نفر.

4)      عضویت در اتحادیه‌ی صنفی فرشبافان:

با توجه به شروع فعالیت نمایندگی مرکز ملی فرش ایارن در سازمان بازرگانی استان کردستان و همچنین تأسیس اتحادیه‌ی صنفی فرشبافان سنندج این شرکت سریعا نسبت به اطلاع‌رسانی به قالیبافان خود در شهر سنندج و روستاهای اطراف آن اقدام نمود و بیش از 100 نفر از قالیبافان این منطقه به عضویت اتحادیه‌ی مذکور درآمده‌اند در این خصوص علی‌رغم این که به کلیه قالیبافان اطلاع‌رسانی شده بود، ولی متاسفانه به علت محدودیت ثبت‌نام اتحادیه مذکور بقیه‌ی قالیبافان تاکنون موفق به عضویت در این اتحادیه نشده‌اند.

5)      آموزش به‌بافی و طرح‌های آموزشی:

این شرکت طی سال‌های 61 لغایت 71 در مناطق مختلف و محروم استان کردستان با بودجه‌های استان تعداد 1047 نفر را با فن قالیبافی آشنا نموده و از این طریق نقش بسزایی در رواج قالیبافی در مناطق محروم استان ایفا نموده است به طوری که هم‌اکنون این قالیبافان خودکفا و به کار قالیبافی مشغول هستند و در تأمین نیازهای خانواده‌ی خود و اقتصاد جامعه فعالیت می‌نماید.

سخنی در خصوص تولید:

در شرکت فرش منطقه کردستان، فرش‌ها دوپود و پشمی بافته می‌شوند رجشمار این فرش‌ها 40 رج می‌باشد در سال 83 تولید فرش‌های گل‌ابریشم نیز شروع شد . که در این زمینه فرش‌های سفارشی با نقشه‌ی ماهی اقشار (تکاب) استفاده شده است.

پشم مصرفی در فرش‌های شرکت کاملا خالص و با رنگ گیاهی و ثابت بوده و نخ مصرفی نیز 100% از پنبه‌ی خالص تهیه می‌گردد و عاری از هرگونه مواد مصنوعی و پولیستر می‌باشد و این یکی از ویژگی‌های فرش‌های تولیدی شرکت سهامی فرش ایران می‌باشد تولید سالیانه شرکت در استان حدود 2000 متر مربع فرش دستباف مرغوب می‌باشد.

در زمینه‌ی فعالیت‌هیا نمایشگاهی برای بخش خصوصی:

در این خصوص می‌توان به شرکت در نمایشگاه‌های داخل و خارج استان همراه با ترغیب بخش خصوصی در این نمایشگاه‌های اشاره نمود واز آن جمله است:

-       نمایشگاه تخصصی فرش دستباف همدان و کردستان در اسفندماه سال 77 در همدان.

-       نمایشگاه فرش کردستان، زنجان و آذربایجان غربی در خرداد ماه سال 78 در سنندج.

-       نمایشگاه فرش بیجار در خردادماه سال 79

-       نمایشگاه فرش دسبتاف استان‌های غرب کشور در کرمانشاه در تیرماه 79 و همچنین اردیبهشت ماه 80 .

-       نمایشگاه فرش ارومیه در آذرماه سال 81

-       نمایشگاه فرش سییدج در بهمن ماه 81

-   برگزاری و اجرای اولین نمایشگاه تخصصی فرش دستباف در سلیمانیه عراق در آذرماه سال 83 با همکاری سازمان بازرگانی استان کردستان.

-       استانداری کردستان- گمرک و سایر ادارات ذیربط

-       شرکت در نمایشگاه بین‌المللی فرش دستباف در سال‌های مختلف

لازم به ذکر است از زمانی که برگزاری نمایشگاه تهران توسط شرکت سهامی فرش ایران انجام شده است شرکت با توجه به محرومیت استان کردستان با 30% تخفیف نیز برای غرفه‌داران استان کردستان در نظر گرفته است.

با این همه هم‌اکنون فرش استان کردستان با مشکلاتی روبه‌رو می‌باشد که جهت آگاهی بیشتر به آن موارد مختصرا اشاره می گردد.

الف: در بخش مواد اولیه و تولید:

1- استفاده از مواد اولیه نامرغوب مانند پشم  دباغی شده و نخ پنبه پولیستر

2- با وجود این که در کل استان بیش از 50 طرح اصیل قالی در سبک‌های سنندج و بیجار وجود دارد ولی متاسفانه تعداد محدودی از آن‌ها بافته می‌شوند و به علت عدم توجه به امر طراحی و نقاشی فرش،

3- عمده تولید فرش در استان از یک قاعده‌ی قدیمی پیروی می‌نماید (اول تولید بعد دنبال مشتری بودن)

ب: در بخش نیروی انسانی:

نیاز به آموزش به‌ بافی و آشنایی بیشتر قالیبافان با اانواع بافت و انواع طرح‌های اصیل قالی در سبک‌های مختلف ضروری به نظر می‌رسد در کنار این تربیت و آموزش طراحان و نقاشان خبره‌ی فرش از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد. در حال حاضر تعداد معدودی طراح در استان وجود دارد که به 10 نفر هم نمی رسد.