74
نحوه اجرای قالب بندی فونداسیون
قالب بندی برای ساختمان ها از نظر بزرگی و کوچکی ساختمان متفاوت است . در ساختمانهای کوچک معمولا برای قالب بندی فونداسیون از آجر استفاده میشود.
قالب بندی برای ساختمان ها از نظر بزرگی و کوچکی ساختمان متفاوت است . در ساختمانهای کوچک معمولا برای قالب بندی فونداسیون از آجر استفاده میشود .
بدین طریق که بعد از خاک برداری و تعیین محورها اندازه پی ها را با آجر چیده و بعد از آن شناژ ها را به آن متصل مینمایند . ضخامت این آجر چینی میتواند حتی تا 10 سانتیمتر نیز باشد . بهتر است برای این آجر چینی از ملات گل استفاده شود زیرا در این صورت بعد از سخت شدن بتن میتوان آجر ها را برداشته و مجددا استفاده کرد , ولی با تمام این وجود در این روش ممکن است در موقع بتن ریزی دیوار های قالب تحمل وزن بتن را ننموده و از همدیگر متلاشی شود که در این صورت میباید قبل از بتن ریزی پشت کلیه قالب ها با خاک و یا آجر و یا مصالح دیگر بسته شود به طوری که بدون هیچ مشکلی بتواند وزن بتن را تحمل نماید .
اساسی ترین مشکل در این نوع قالب بندی این است که آجر آب بتن مجاور خود را مکیده و ان را خشک نموده و فعل و انفعالات شیمیایی را در ان متوقف مینماید و در نتیجه حدود 5 سانتیمتر بتن مجاور خود را فاسد میکند . برای جلوگیری از این کار بهتر است که رویه آجر با یک ورقه نایلونی پوشانده شود تا آجر و بتن مستقیما در تماس نباشند . مزیت دیگر این عمل آن است که بعد از سخت شدن بتن آجرها به راحتی از قالب جدا شده و میتواند در محل های دیگری مورد استفاده قرار گیرند . به تصور عوام میتوانیم قبل از بتن ریزی قالب های آجری را با پاشیدن آب کاملا سیراب نمود به گونه ای که آجرها آب بتن را جذب نکنند .
این تصور کاملا بی اساس میباشد زیرا اولا با پاشیدن آب آجر کاملا سیراب نمیشود و حتی مقدار زیادی آب در قالب جمع شده که خارج کردن ان از قالب بسیار مشکل و گاهی غیر ممکن میباشد .
و این آب موجود در داخل پی جای بتن را گرفته و موجب پوکی قطعه میشود . در ساختمانهای بزرگ قالب پی ها را با تخته های تهیه مینمایند ع بدین طریق که ارتفاع پی ها را که روی نقشه مشخص میباشد تعیین نموده و با کنار هم قرار دادن تخته ها به همان اندازه و اتصال آنها با یکدیگر به وسیله چوب های چهار تراش قالب پی و یا هر قسمت دیگر را میسازند .
البته باید توجه داشت که تخته ها باید آنچنان به یکدیگر اتصال داشته باشند که بتوانند وزن بتن و ضربه ها و ارتعاشات بو جود آمده بوسیله ویبراتور را تحمل نمایند .
این مساله در مورد شناژ ها مهمتر است , در این مورد باید تخته ها را از بالا به وسیله قطعات چوب چهار تراش به یکدیگر متصل نمود .
تخته ها باید طوری درز بندی شوند که شیره بتن از لای آن خارج نشود. میلگرد نباید رنگ آمیزی شده و یا به روغن آغشته شود زیرا در این صورت رنگ روی میله گرد مانع چسبیدن بتن و فولاد به یکدیگر می شود . باید دقت شود میله گرد های مصرفی صاف و بدون انحنای موضعی باشد . فاصله میله گرد ها باید یکنواخت باشد ( در حدود 10 سانتیمتر) به طوری که بزرگترین دانه بتن به راحتی از داخل آن رد شود .
در موقع بتن ریزی باید دقت شود که بتن پی یا ستون و یا دال بتونی کاملا یکپارچه و تو پر و متراکم بوده و در داخل آن حفره های خالی وجود نداشته باشد (کرمو نباشد) برای این کار اغلب از ویبره استفاده می شود . ویبراتور موتور برقی یا بنزینی کوچکی است که در بتن تولید ارتعاش نموده و بتن را به تمام گوشه های قالب هدایت مینماید و در نتیجه مانع ایجاد فضای خالی در داخل بتن می گردد ولی باید توجه داشت که اگر بتونی را بیش از حد ویبره نماییم دانه های درشت تر آن در زیر قرار گرفته و دانه های ریزتر و همچنین دوغاب سیمان در رو قرار می گیرد که این خود باعث غیر یکنواختی و ضعف قطعه بتنی میشود .
بهتر است در صورت امکان همزمان با بتن ریزی تکه ای میله گرد و یا سر تیر باریکی از جنس چوب بتن کوبیده شود و یا با نواختن ضربه های ملایم به پشت قالب چوبی بتن را ویبره نماییم قبل از بتن ریزی باید محل پی را قالب بندی نمود , این قالب بندی که به آن کفراژ هم گفته می شود ممکن است از چوب (تخته به ضخامت 2 الی 2.5 سانتیمتر که در بازار به چوب روسی معروف است) یا فلز باشد . در بعضی از ساختمانها قالب را با تیغه های آجری درست میکنند .
قالب های آجری از لحاظ سرعت کار و اقتصادی مقرون به صرفه می باشد ولی به علت آنکه آجر آب بتن مجاور خود را به سرعت مکیده و آن را خشک میکند و مانع فعل و انفعالات شیمیایی تدریجی آن گشته و در نتیجه بتن مجاور قالب به استقامت دلخواه نمیرسد , بدین لحاظ باید در موقع استفاده از قالب آجری ابعاد پی را در حدود 5 سانتیمتر در هر طرف بیشتر از ابعاد محاسبه شده انتخاب نمود و یا روی آجر را با ورقه های پلاستیک پوشاند تا آجر مستقیما با بتن در تماس نباشد .
در صورت اخیر باید دقت شود که لبه های ورق پلاستیک روی کف فونداسیون قرار نگیرد , زیرا در این صورت این پلاستیک متنع چسبیدن و یکپارچگی بتن جدید به بتن مگر میشود .
ممکن است تصور شود که میتوان بلافاصله قبل از بتن ریزی به وسیله آب پاشی دیوار آجری را سیراب نموده و در نتیجه مانع آن بشویم که آجر آب بتن مجاور خد را بمکد و آن را پوک نماید , ولی چون در اثر این کار همیشه مقدار زیادی آب در محل پی جمع میشود و حجم این آب مقداری از فضای پیرا اشغال کرده و مانع رسیدن بتن به تمام نقاط پی شده و پس از خشک شدن فضای خالی در کف پی به وجود آمده و در نتیجه نقطه ضعفی در آن ایجاد می نماید . اشاره به این مطلب ضروری است که به واسطه وجود آرماتورهای کف پی جمع آوری آب های ریخته شده در کف پی بسیار مشکل و بلکه غیر ممکن میباشد .