تعریف مدیریت پسماند
یعنی فراهم نمودن امکانات :
کاهش تولید پسماندها ازطریق الگوی صحیح مصرف و تفکیک پسماندها در مبدأ از طریق آموزش
مکانیزه نمودن جمع آوری پسماندها
بازیافت پسماندهای بازیافتی ( پسماندهای آلی و پسماندهای خشک بازیافتی )
پردازش (بی خطر نمودن ) پسماندهای غیر بازیافتی
برای انواع پسماندها
پسماندهای آلی ( غذایی باغچه ای )
پسماندهای خشک بازیافتی ( کاغذ ، شیشه ، فلز ، پلاستیک )
پسماندهای ویژه : خطر ناک صنعتی ، بیمارستانی
پسماندهای دفنی ( غیر بازیافتی )
نخاله های ساختمانی
براساس شرایط و موقعیت جغرافیایی ، اجتماعی و اکولوژی هر منطقه هماهنگ وهمزمان،زیرا تحقق توسعه پایدار درصورتی امکان پذیر خواهد بود که تمامی اجزای سیستم با هم هماهنگ باشند .
تعاریف بخش های مدیریت پسماند
آموزش
اجرای طرح آموزش با اهداف ارتقاء فرهنگ زیست محیطی در بین تمامی اقشار شهروندان جهت :
کاهش تولید پسماندها از طریق الگوی صحیح مصرف
همکاری و جذب مشارکت عمومی در اجرای طرح تفکیک پسماندها در مبدا
تفکیک پسماندها
در جوامع پیشرفته تفکیک پسماندها درمبدا جزء قوانین اصلی مدیریت پسماند می باشد ، زیرا پردازش پسماندها به وسیله ماشین آلات یا پردازش پسماندهابه روش دفن اصولی یا پسماند سوز ( زباله سوز ) بسیار پرهزینه و زمین محل های دفن محدود می باشد . بنابراین تفکیک پسماندها به بخش های بازیافتی
و غیربازیافتی هم توجیه اقتصادی داشته و هم توجیه اکولوژی
( استفاده مجددمواد،صرفه جویی هزینه های محل دفن و … )
واین درصورتی ممکن خواهد بود که برنامه آموزش عمومی
به صورت جامع و مرتبط به شهروندان ارائه شود .
مکانیزه نمودن جمع آوری پسماندها
مدیریت جمع آوری پسماندها بر اساس نوع پسماندهای تفکیک شده ازاصول مهم مدیریت پسماند است ، زیرا درصورتی آموزش و تفکیک نتیجه بخش خواهد بود که جمع آوری پسماندها طبق برنامه زمانبندی و منظم بر اساس شرایط منطقه و نوع پسماند صورت گیرد .
بازیافت
بازیافت پسماندها یا استفاده مجدد پسماندها ( یا تبدیل آن به مواد دیگر ) هم به لحاظ کاهش حجم پسماندها و آلاینده های محل دفن و در نتیجه کاهش هزینه های مربوط به آن و هم به عنوان مواد اولیه یکی از شاخص ترین فاکتورهای مدیریت پسماند است. بنابراین ضرورت دارد واحدهای بیوکمپوست
و دیگر واحدهای بازیافت ( کاغذ ، فلز ، پلاستیک ، شیشه ) در منطقه احداث باشد تا طرح‌های آموزش ، تفکیک و جمع آوری پسماندها به طور جامع اجرا شود .
تعریف بیوکمپوست
کمپوست حاصل از فرآیند بیولوژیکی پسماندهای آلی تفکیک شده در مبدأ را بیوکمپوست می نامند .
پردازش پسماندها به روش کاهش حجم
فیزیکی بیولوژیکیدر جوامع پیشرفته جهت پیشگیری از آلودگی های ناشی از محل دفن و همچنین جلوگیری از هد رفتن زمین برای محل دفن ، سیستم ها و روش هایی اجرا و قانونمند شده است به طوری که تا آنجا که ممکن است پسماندهای بازیافتی تفکیک و سپس پسماندهای غیربازیافتی یا دفنی را ( به سیستم کاهش حجم فیزیکی- بیولوژیکی) پردازش و سیستم نگهداری خشک به عنوان مواد قابل سوخت جهت تولید انرژی استفاده می شود . به این طریق نه فقط زمین برای محل دفن از بین نخواهد رفت بلکه از آلودگی های ناشی از پسماند هم جلوگیری می شود .
اهداف مدیریت پسماند
حفاظت محیط زیست منطقه ( آب ، خاک و هوا )در جهت توسعه پایدار به طوری که انگیزه شخصی شهروندان شود .
ایجاد راه حل مناسب برای بازیافت مواد به طوری که تا آنجا که ممکن است توجیه اقتصادی داشته باشد ، یعنی با هزینه کم ، مواد با کیفیت و با ارزش تولید شود .
ایجاد اشتغال با محیط کار سالم و حقوق کافی در منطقه .
استفاده بهینه با برنامه ریزی اصولی از امکانات فنی تکنیک منطقه ای .
تعریف کمپوست
کمپوست که در زبان لاتین به معنی مواد مخلوط در هم به طور طبیعی گفته می شود ، حاصل یک فرآیند بیولوژیکی است ، که طی آن پسماندهایی که منشاءآلی دارند(پسماندهای غذایی و باغچه ای وشاخ و برگ و درختان و ضایعات سلولزی کاغذی ) بر اثر فعالیت یک سری میکروارگانیسم های موجود در پسماندهای آلی ( قارچ ها و باکتری های گرمادوست ) به سرعت تغییر ترکیب داده و به حالت ثابت در می آید . این عمل را تخمیر مواد آلی هم می نامند .
دسته بندی کمپوست براساس منشاء
کمپوست معمولی یا کمپوست پسماند مخلوط :
کمپوست حاصل از فرآیند بیولوژیکی تفکیک پسماندهای آلی در محل طرح را ، کمپوست معمولی یا کمپوست پسماند می نامند .
اولین سیستم های کمپوست براساس تفکیک پسماندها در محل واحد طرح اجرا گردید .
در این سیستم تمامی پسماندهای یک شهر به محل واحد تولیدکمپوست انتقال یافته
با صرف هزینه بسیار و مصرف انرژی فراوان جداسازی می گردد . یعنی پسماندها به وسیله سرند ( قطر منفذ 50 الی80 میلیمتر ) به دو دسته ریز و درشت تفکیک می گردد و آهنربا فلزات را جداسازی می کند و بعد از این مرحله نیز پسماندهای ریزتر به وسیله کارگران جداسازی می شود .
موادآلوده وخطرناک مثل فلزات سنگین ( سرب ، جیوه و ... ) و مواد شیمی ارگانیک (رنگ ها،حشره کش ها و ضایعات صنعتی) که همراه پسماندهاواردمحل تولید می شود،قابل جداسازی نیست و مشکلات زیادی را ایجاد می کند .
در این سیستم باز هم درصد ناخالصی های فیزیکی (شیشه ، سنگ و غیره ) موجود درکمپوست بسیار بالا است .
امروزه در زبان علمی به سیستم هایی که تفکیک پسماندها را در محل طرح انجام می دهند دیگر واحد کمپوست نمی گویند ، بلکه واحد پردازش پسماندها به روش کاهش حجم فیزیکی بیولوژیکی نامیده می شوند .
ورمی کمپوست ...
86/07/06
موارد کاربرد کرم ها
الف – توسعه خاک های زراعی ، تجدید خاک ، تفکیک مواد آلی گیاهان ، هوادهی و زهکشی خاک
ب - تولید محصولات مفید از قبیل کود حاصل از فعالیت کرم ها ، استفاده از بافتهای بدن کرم ها برای تغذیه حیوانات.
ج- حفظ کیفیت محیط زیست و پایش محیط زیست برای حاصلخیزی موادآلی و فلزات سنگین خاک ، آلودگی مواد سمی غیرقابل تجزیه زیستی و...
تبدیل زباله به بهره اقتصادی
پتانسیل تولید پول از پرورش کرم آنقدر جذاب است که به سرعت به یک صنعت مترقی تبدیل شده است. سه مولفه کلیدی از پرورش کرم بصورت تجاری وجود دارد که جاذبه کنونی و پتانسیل آتی این کار را نشان می دهد
الف) کرم ها قادرند مقادیر زیادی از زائدات را که ناشی از توسعه جامعه هستند به کود تبدیل نمایند.
ب) جمعیت کرم ها در عرض دو تا چهار ماه 2 برابر می شود. بنابراین در صورت اخذ سفارش برای پرورش کرم ها، فروش و تحویل انها در یک دوره زمانی نسبتا کوتاه امکان پذیر می باشد.
ج ) محصول فعالیت کرم تولید کننده کمپوست، بسیار با ارزش است که توسط باغبان ها ،گلخانه داران و کشاورزان درخواست می شود .مطالعات بر روی ورمی کمپوست غنی از مواد غذایی، برتری آن را به کمپوست و کود های مصنوعی نشان می دهد.
کود حاصله ، حاوی مواد مغذی برای گیاهان است که با غشاهای مخاطی که توسط کرم ترشح می شود پوشانده میگردد . این غشاها به آرامی حل شده و از شدت شسته شدن مواد غذایی اصلی جلوگیری به عمل می آورند . محصول بدست آمده ، ریشه گیاهان را از گرمای شدید محافظت نموده ، فرسایش را کاهش داده و علف های هرز را کنترل می نمایند.