دانلود مقاله ایدز

تاریخچه ظهور ایدز

در 1981، 8 مورد وخیم ابتلا به بیماری سارکوم کاپوسی (KAPOSI’S SARCOMA) که نوعی سرطان بدخیم عروقی است، در میان مردان همجنس‌ گرای نیویورک گزارش شد. این نوع سرطان نادر است و معمولا ً سالمندان را گرفتار می‌ کند. همزمان با این رویداد، شمار مبتلایان به ‌نوعی عفونت نادر ریوی نیز در نیویورک و کالیفرنیا افزایش یافت. مسئولان بهداشت و درمان آمریکا در آن زمان علت شیوع ناگهانی این دو بیماری را نمی‌ دانستند؛ اما امروزه این دو واقعه پزشکی مصادف با تولد بیماری ایدز در زندگی بشری در نظر گرفته می ‌شود. طی یک سال، این بیماری ناشناخته گسترش یافت و در 1982، AIDS (ACQUIRED IMMUNE DEFICIENCY SYNDROME) به ‌معنی «سندروم نقص ایمنی اکتسابی» نام گرفت. رفته‌رفته، این بیماری نه تنها همجنس‌گرایان، بلکه گروه‌های مختلفی از مردم را مبتلا کرد. بیماران هموفیلی و معتادان گروه‌های بعدی بودند.

در این سال‌ها، بیماری جدیدی در فقیرترین قاره جهان به معضلی جدی تبدیل شد. این بیماری را آفریقایی‌ها در زبان بومی اسلیم (SLIM) به‌ معنی مرگ در نتیجه تحلیل تدریجی بدن می‌ نامیدند، به دنبال تحقیقات بیشتر مشخص شد که این بیماری همان ایدز است .در 1984، تلاش دانشمندان و محققان برای کشف علت بیماری کشنده ایدز به نتیجه رسید. گروهی تحقیقاتی به سرپرستی رابرت گالو ادعا کرد که عامل این بیماری را شناسایی کرده‌ است. البته این گفته به‌ شدت با اعتراض محققان فرانسوی که ماه‌ها قبل ویروس HIV را شناسایی کرده بودند رو به‌ رو شد.

براساس آخرین تحقیقات بر روی ویژگی‌های ژنتیکی ویروس HIV، این ویروس از ترکیب دو ویروس مختلف در شامپانزه به ‌وجود آمده است. ویروس HIV از دیدگاه علم ویروس ‌شناسی به گروهی از ویروس‌ها تعلق دارد که در میمون‌ها بیماری‌زا هستند. یافته ژنتیکی مذکور این نظریه را که ایدز طی یک قرن گذشته در جنگل‌های غرب آفریقا ظهور کرده است، تأیید می‌ کند. به اعتقاد دانشمندان، انسان برای اولین بار در نیمه اول قرن گذشته در نتیجه شکار و تغذیه گوشت شامپانزه، سنتی که هنوز در آفریقا ادامه دارد، به این ویروس آلوده شده است. بسیاری از دانشمندان بر این باورند که انتقال ویروس بیش از یک بار اتفاق افتاده است، زیرا انواع متفاوتی از این ویروس باعث بروز بیماری ایدز در انسان می ‌شود.

جالب آنکه هرچند نخستین مورد ابتلا به ایدز در 1981در آمریکا گزارش شده ، شواهد نشان می‌دهد که اولین قربانی ایدز در این کشور یک جوان سیاه ‌پوست بوده که در 1969درگذشته است.

در توجیه کشف همزمان این بیماری در دو نقطه جغرافیایی گفته می ‌شود که افزایش تعداد سفرهای بین‌المللی پس از دهه 1960، به گسترش ویروس HIV در نقاط مختلف جهان کمک کرده است.

ادوارد هوپر، خبرنگار انگلیسی، در کتاب خود با عنوان رودخانه نظریه جالبی را درباره نحوه انتقال این ویروس از شامپانزه به انسان مطرح کرده است. به ادعای هوپر، در اواخر دهه 1950، برای تولید نخستین نمونه‌های واکسن خوراکی فلج اطفال، 400 شامپانزه شکار شده‌اند و استفاده از کلیه شامپانزه‌های آلوده به ویروس HIV برای تولید واکسن، ویروس را به دست‌کم یک میلیون نفر از اهالی کنگو، روندا و بوروندی منتقل کرده است. براساس شواهد موجود، محل‌های 28پروژه تولید واکسن با مکان‌هایی که اولین موارد آلودگی به ویروس HIV ثبت ‌شده همپوشانی داشته است.

راه های انتقال و تشخیص ایدز

ایدز یا AIDS مخفف کلمه "ACQUIRED IMMUNE DEFICIENCY SYNDROME" به معنای "سندرم نقص اکتسابی ایمنی" است. ایدز در اثر اختلال عملکرد ایمنی سلولی و هومورال رخ می‌دهد و به دنبال آن بیمار درمقابل انواع عفونت‌ها و سرطان‌ها 3115 بی‌‌دفاع شده و در نهایت منجر به مرگ فرد می‌شود. انسان‌های مبتلا حتی در مقابل بیماری‌ها و عفونت‌های بسیار سبک هم نمی‌توانند مقاومت کنند.

ایدز در آغاز در بین مردان هم‌جنس باز فعال از نظر جنسی و افراد معتاد به داروهای وریدی در ایالات متحده شناسایی شد و تا سال 1985مردان هم‌جنس باز، عامل انتقال سه چهارم موارد ایدز بودند. در ایران اولین مورد ایدز، در یک کودک 6 ساله در سال 1366 مشاهده شد. وی از فرآورده‌های خونی وارداتی به کشور استفاده می‌کرد و از آن زمان به بعد انجام آزمایش خون برای استفاده کنندگان از فرآورده‌های خونی اجباری شد.

عامل بیماری ایدز، ویروسی از خانواده رترو ویروس‌ها به نام ویروس نقص ایمنی انسان (HIV) HUMAN IMMUNODEFICIENCY VIRUS است و هنوز واکسن یا درمان موثری برای آن وجود ندارد.

راه‌های انتقال ویروس ایدز

1- از راه خون و فرآورده‌های خونی آلوده: بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد که بسیاری از فرآورده‌های خونی از جمله پلاسما، گلبول قرمز متراکم، فاکتور انعقادی، خون کامل و پلاکت می‌توانند باعث آلودگی شوند و آلبومین و گاماگلوبولین خطر آلودگی ندارد.

2- پیوند نسج آلوده

3- استفاده مجدد از سرنگ و سرسوزن‌های استفاده شده: این عامل انتقال به‌خصوص در معتادان تزریقی، عامل مهم انتشار بیماری است.

4- استفاده از لوازم پزشکی و دندان‌پزشکی استریل نشده و آلوده

5- استفاده از ابزار مشترک جهت خال‌کوبی، ختنه، سوراخ کردن گوش، حجامت و ...

6- استفاده از تیغ سلمانی مشترک

7- تماس جنسی دو فردی که یکی از آن‌ها آلوده به ویروس باشد. توجه داشته باشید که سن، جنس، نژاد و رنگ تأثیری در انتقال بیماری ندارد.

برخلاف جداسازی ویروس ایدز از بسیاری از ترشحات بدن مانند خون، ترشحات جنسی مردان و زنان، بزاق، ادرار، اشک، عرق، شیرمادر و مایع مغزی نخاعی و ... ، سرایت در اثر تماس با همه آن‌ها صورت نمی‌گیرد و فقط خون، ترشحات جنسی و شیرمادر، عامل انتقال هستند.

8- انتقال از مادر به کودک: احتمال انتقال بیماری قبل از زایمان، در حین زایمان و پس از زایمان از مادر آلوده به فرزند وجود دارد. البته انتقال در حین بارداری و وضع حمل از زمان بعد از زایمان بیشتر است. حدود 45- 20 درصد مادرانی که آلوده هستند، عفونت را به فرزندان خود منتقل می‌کنند. هم‌ چنین ثابت شده است، که شیر مادران آلوده می‌تواند سبب انتقال ویروس از مادر به فرزند باشد.

امروزه در اکثر کشورهای دنیا خون و فرآورده‌های خونی را از نظر آلودگی به ویروس ایدز، مورد بررسی قرار می‌دهند. متأسفانه در کشور ما انتقال بیماری در میان استفاده کنندگان از سرنگ‌های مشترک (معتادان تزریقی) میزان قابل توجهی از انتقال در سال‌های اخیر را به خود اختصاص داده است.

برخلاف جداسازی ویروس ایدز از بسیاری از ترشحات بدن مانند خون، ترشحات جنسی مردان و زنان، بزاق، ادرار، اشک، عرق، شیرمادر و مایع مغزی نخاعی و ... ، سرایت در اثر تماس با همه آن‌ها صورت نمی‌گیرد و فقط خون، ترشحات جنسی و شیرمادر، عامل انتقال هستند. بنابراین ویروس ایدز از راه تماس‌های عادی مانند کار کردن با هم، صحبت کردن، هم سفر شدن، غذا خوردن، هم‌چنین از راه استخر، توالت، حمام، دست دادن، بغل کردن، بوسیدن، استفاده از ظروف غذاخوری مشترک، عطسه، سرفه، گوشی تلفن و ... قابل انتقال نیست.

سیر بیماری، علایم و تظاهرات بیماری:

از زمان ورود عامل بیماری به بدن تا شروع علایم بیماری، مدت زمانی طول می‌کشد که به این مدت، دوره نهفتگی یا کمون یا بدون علامت گویند. این دوره به طور دقیق مشخص نیست، ولی فاصله ی زمان بین شروع عفونت تا ظهور بیماری از 6ماه تا 5 سال و حتی 10 سال می‌تواند باشد. دوره کمون طولانی از اهمیت خاصی برخوردار است، زیرا ممکن است ویروس در طی این مدت به جامعه راه یافته و علایم بالینی وقتی شناخته و ظاهر شود که ویروس میزان وسیعی از جامعه را آلوده کرده باشد، زیرا در طی دوره کمون افراد آلوده از نظر ظاهری به هیچ وجه قابل تشخیص نیستند، ولی می‌توانند بیماری را انتقال دهند.

از زمان ورود عامل بیماری به بدن تا شروع علایم بیماری، مدت زمانی طول می‌کشد که به این مدت، دوره نهفتگی یا کمون یا بدون علامت گویند. این دوره به طور دقیق مشخص نیست، ولی فاصله ی زمان بین شروع عفونت تا ظهور بیماری از 6ماه تا 5 سال و حتی 10 سال می‌تواند باشد.

بیماری در 4 مرحله تظاهر پیدا می‌کند، که البته همه آن‌ها به‌طور الزامی در افراد آلوده مشاهده نمی‌شود.

1- مرحله حاد عفونت که یک هفته بعد از آلودگی ایجاد می‌شود و حدود 12- 6 هفته یا بیشتر طول می‌کشد. فرد آلوده، علایم عمومی مثل تب، سردرد، بی‌اشتهایی، درد مفاصل، بزرگ شدن غدد لنفاوی، گلودرد و ... دارد که اغلب در این مرحله بیماری تشخیص داده نمی‌شود. این علایم 2- 1 هفته بعد از بین می‌روند. این علایم به طور کامل مشابه بیماری‌های عفونی مثل سرماخوردگی و ... بوده و به همین علت تشخیص بیماری در این مرحله به ندرت امکان‌پذیر است.

2- مرحله بدون علامت

3- مرحله عمومی پیش رونده

4- کمپلکس ایدز: عوارض مشخص این دوره که آخرین مرحله بیماری است شامل تب بیشتر از یک ماه، اسهال، کاهش وزن به میزان ده درصد، بی‌حالی، تعریق شبانه، خستگی و ... است. در نهایت به دلیل نقص کامل سیستم ایمنی، شخص مستعد ابتلا به انواع عفونت‌ها، سرطان‌ها و... می‌شود.

راه‌های تشخیص بیماری ایدز:

آزمایش‌های تشخیصی نباید فقط در کسانی که در معرض بیشتر خطر هستند، مثل معتادان تزریقی، بیماران هموفیلی، دریافت کنندگان خون، همسر و فرزندان فرد آلوده به HIV، هم‌جنس بازان، افراد بی‌بند وبار جنسی، کارکنان موسسات بهداشتی- درمانی و پرنسل آزمایشگاه‌ها انجام شود، بلکه بهتر است در افراد مختلف انجام شود تا اطمینان کافی از سلامت حاصل شود. آزمایش باید در محیطی محرمانه و سازگار با قوانین اجتماع انجام پذیرد. مشاوره قبل و بعد از آزمایش نیز باید انجام شود تا اطمینان افراد به اهمیت و عواقب نتایج تست بیشتر شود.

تشخیص عفونت با کشف آنتی‌ بادی سرمی بر علیه عامل ایجادکننده بیماری (HIV) به‌ وسیله روش ELISA انجام می‌شود. این روش در کشف آنتی بادی HIV بسیار حساس است، اما افرادی که به تازگی آلوده شده‌اند،ممکن است آنتی‌بادی منفی باشند، به عبارتی امکان دارد تست در اوایل بیماری با وجود حساسیت بالا به خطا، منفی گزارش داده شود. در افرادی که مشکوک به آلودگی بوده ولی جواب آزمایش آن‌ها منفی است، باید آزمایش مجدد در هفته 6، ماه 3 و ماه 6 انجام شود. آزمایش‌های ELISAکه به خطا، مثبت گزارش شوند (بدون وجود آلودگی با HIV) بسیار نادر است و در صورت رخ دادن، در مبتلایان به اختلالات خود ایمنی ممکن است دیده شود.

در شیرخوارانی که از مادران آلوده به عفونت HIV به دنیا آمده‌اند و مادران آن‌ها درمان ضد‌ ویروسی دریافت نکرده‌اند، 20 تا 30 درصد احتمال ابتلا به عفونت وجود دارد. اما باید توجه داشت که در تمام این کودکان به علت وجود آنتی‌بادی ضد ویروس مادری در گردش خون، تست ELISA مثبت خواهد بود. آنتی‌بادی‌های مادری در 6 ماهگی ناپدید می‌شوند و مثبت بودن تست ELISA بعد از 6 ماهگی، موید آلودگی شیرخوار است.

برای تشخیص زود هنگام عفونت می‌توان از روش‌های حساس بررسی RNA ویروس در پلاسما یا روش کشف آنتی‌ژن HIV P24(PCR) در گردش خون استفاده کرد.

افزایش اشتها در مبتلایان به ایدز

از آنجایى که در مبتلایان به ایدز، اختلال در حس چشایى وجود دارد ، منجر به کاهش اشتها و در نتیجه لاغرى مفرط در آنها مى شود. بنابراین برای بهبود وضعیت اشتها ،در زیر به برخى مواد غذایى اشتها آور اشاره مى کنیم:

هویج :دم کرده تخم هویج، به مقدار یک قاشق قهوه خورى تخم هویج براى یک فنجان آب جوش مقوى، مدر و اشتها آور است و عوارض پوستى را هم کاهش مى دهد. آب هویج خام نیز بسیار مفید است. آب هویج علاوه بر این که از منابع بسیار عالى ویتامینA در بدن است، اشتها آور هم هست.

شلغم پخته:

شلغمداراى فسفر است و برای مغز و اعصاب مفید می باشد . اشتها آور نیز است.

ترب :

اشتها آور است و داراى ویتامین هاىA , B , C, و فسفر است. یک باور قدیمى در این زمینه وجود دارد که زهر عقرب در بدن کسى که ترب خورده باشد، موثر نیست.

روغن زیتون :

:مصرف روغن زیتون همراه با غذا اشتها آور بوده و به دلیل اسید هاى چرب مفیدى که درآن است بسیار توصیه مى شود چنانچه بهترین روغن براى آشپزى همین روغن زیتون است.

زنجبیل :

این ماده غذایى علاوه بر درمان دارویى از دیر باز به عنوان یکى از بهترین طعم دهنده ها به خصوص در آسیاى شرقى استفاده می شد.

از دیگر سبزیجات و مواد غذایى مفید براى این بیماران مى توان به موارد زیر اشاره کرد.

قارچ:  انواع قارچ هاى خوراکى به دلیل پروتئین هاى موجود در آنها بسیار مفید می باشند. همچنین عصاره نوعى قارچ به نام قارچ شى یتیک (shiitake) بسیار مفید است. در آزمایشى که در کشور ژاپن به عمل آمده بود مشخص شد که عصاره این قارچ ضد ویروس ایدز است و اثر داروى معروف ضد ایدز به نامT-Z-A را بیشتر مى کند.

سیر: امروزه سیر به عنوان اولین گیاه دارویی در بین گیاهان است و این به دلیل وجود ماده اى به نام الیلین در سیر است. این ماده حاوى گوگرد، سیلیس و ید است که بدن را از خیلى از بیمارى ها محفوظ نگه مى دارد و توان بدنى را افزایش مى دهد. البته مصرف آن به کسانى که دارای عارضه هاى پوستى یا مشکلات گوارشى شدید بوده و یا قرص آسپیرین مصرف مى کنند، توصیه نمى شود، ولى مصرف آن به شکل پودر سیر مانعى ندارد.

انجیر:سرشار از ویتامین هاىA , B , C و قند است. انجیر مناطق گرمسیر شیرین تر است و وقتى کاملاً برسد، 30 تا 40 درصد آن قند است ، بنابراین به افراد دیابتى توصیه مى شود در مصرف آن احتیاط کنند. انجیر داراى مواد ازته، آهن، برم، منگنز و کلسیم است. بسیار مغذى است و علاوه بر اینها از گذشته براى افرادى که دوره نقاهت را مى گذرانند توصیه می شود.

گلپر :نام علمى آن هراکلئوم اسفندیلیوم است و به فرانسه برس و به آلمانى گمین بیرنکلو نامیده مى شود. پیشینیان براى آن خواص بى شمارى برشمرده اند و چنین پنداشته اند که موجب افزایش نیروى بدنی مى شود و به همین جهت آن را به هرکول پهلوان افسانه اى یونان ( که همان هرکول رومى است ) نسبت داده اند و نامیده اند.این ماده غذایى برای تحریک اشتها و تقویت هاضمه بسیار مفید است.