برنامه‌نویسی رایانه در فرهنگ واژه غیر متخصصین ممکن است به تمام پروژه ساخت نرم‌افزار یا برنامهٔ رایانه‌ای گفته شود. با این همه برنامه‌نویسی تنها بخشی از فرآیند توسعه نرم‌افزار یا برنامه رایانه‌ای است. اهمیت، توجه و منابع اختصاص داده شده به برنامه‌نویسی، بسته به ویژگی‌های مشخص شده محصول و خواست افراد درگیر در پروژه و کاربران و در نهایت شیوهٔ انتخاب شده مهندسی نرم‌افزار متغیر است. برنامه‌نویسی در دیدی ساده آخرین مرحله بزرگ ساخت یک برنامه رایانه‌ای پس از مراحل تحلیل و طراحی برنامه است. در بسیاری از موارد، برنامه‌نویسی بخشی از تلاش ما برای پیاده‌سازی نسخه‌ای از دنیای پیرامون ما، با بازسازی قوانین ریاضی و طبیعی در محیط خنثی رایانه است. به این سبب برنامه‌نویسی بارقه‌هایی بزرگ از ریاضیات و مهندسی با خود دارد.
زبان برنامه‌نویسی
اجرا و عملی ساختن الگوریتم‌های انتزاعی وابسته به هم به‌وسیله تولید یک برنامه رایانه‌ای مشخص با ابزار زبان برنامه‌نویسی ممکن است. گرچه نزدیک‌ترین راه برای بازسازی این قوانین در رایانه کار روی مدارهای الکترونیکی سخت‌افزار آن است. اما این کاری طاقت‌فرسا و زمان‌بر و درنتیجه کمابیش ناممکن است. واسط‌هایی ساخته شدند تا میان سخت‌افزار و انسان قرار گیرد. طبیعی است یک واسط به ساده کردن و انتزاعی کردن رویدادهای ممکن درون سخت افزار می‌‌پردازد. این انتزاعی کردن، سازنده سطوح گوناگون یا لایه‌بندی در معماری زیرساخت برنامه‌ها است. به همین ترتیب زبانهای برنامه‌نویسی گوناگون هم هرکدام برای ساخت برنامه‌های یک یا شماری اندک از این لایه‌ها قابل استفاده هستند.
با متفاوت بودن آنچه برنامه‌نویس برای آسانی استفاده خود آفریده با ورودی واقعی‌سخت افزار برای اجرای فرامین (که به زبان ماشین معروف است) برنامه واسط باید شیوهٔ خط برنامه نویس را به زبان ماشین برگرداند .
زبانهای برنامه نویسی
تعدادی از زبانهای برنامه‌نویسی به شمار زیر هستند :
• اسمبلی (Assembly)
• لیسپ (LISP)
• بی سی پی ال (BCPL)
• سی (C)
• سی‌پلاس‌پلاس (++C)
• سی پلاس پلاس/سی ال آی(C++/CLI)
• پاسکال (Pascal)
• جاوا (Java)
• سی‌شارپ (#C)
• جی شارپ (#j)
• بیسیک (Basic)
• پایتون (Python)
• پرل (Perl)
• پی‌اچ‌پی (PHP)
• ای اس پی (ASP)
• ای اس پی دات نت (ASP.Net)
• Matlab
• وی بی دات نت (VB .Net)
• دلفی (Delphi)
• ویژوال بیسیک (visual basic)
• لینگو (Lingo)
• توسعه دهنده های وب
دقت کنید که زبان هایی مانند اچ‌تی‌ام‌ال (HTML) زبان برنامه‌نویسی نیستند بلکه زبانهای قالب بندی هستند.
به جرات مى توان ادعا کرد که در دنیاى امروز کمتر کسى را مى توان یافت که نام و آوازه «بیل گیتس» رئیس و بنیانگذار مایکروسافت و ثروتمندترین مرد جهان را نشنیده باشد. اما دانستن این موضوع جالب است که پیش از مایکروسافت نام بیل گیتس با «بیسیک» (Basic) عجین بوده است و این ماجرا به زمان دانشجویى گیتس و دوستش «پل آلن» در ۱۹۶۴ بازمى گردد و در واقع همکارى مشترک آنها در توسعه بیسیک بود که چند سال بعد منجر به تاسیس مایکروسافت شد. این دو با تولد اولین بیسیک در سال ۱۹۶۴ در کالج دارتموث به تلاش در توسعه آن همت گماشتند و در این راه با زیرکى و دوراندیشى مثال زدنى با طراحى انواع مفسرها و مترجم هاى بیسیک توانستند آن را به عنوان یکى از فراگیرترین و کاربردى ترین زبان هاى کامپیوترى تا امروز مطرح سازند. بیسیک اکنون ۴۰ ساله است و هنوز هم گیتس در مایکروسافت آن را تر و خشک مى کند و مانند فرزندى دردانه به رشد و ترقى آن اهمیت مى دهد.ظهور میکروکامپیوترها در سال ۱۹۷۵ از یک سو و ارائه بیسیک پیشرفته توسط مایکروسافت از سوى دیگر خیلى سریع سبب شهرت بیسیک به مثابه یک زبان کاربردى که به صورت رایگان بر روى همه کامپیوترها قابل نصب بود، گردید. در واقع بیسیک به علت ساختار مطلوبش پیش نیاز یادگیرى همه زبان هاى کامپیوترى شد. مقاله اى که پیش رو دارید، بیل گیتس در جشن تولد ۲۵ سالگى فرزندش بیسیک (یعنى ۱۵ سال پیش) در مجله بایت منتشر کرد و طى آن براى اولین بار به شرح ماجراى شکل گیرى و رشد زبان بیسیک به همراه پل آلن پرداخته است، که مقایسه داده هاى آن با امروز که بیسیک به سن چهل سالگى رسیده و کامپیوترهاى شخصى به اوج پیشرفت و همگانى شدن نایل آمده اند، براى خواننده علاقه مند خالى از لطف نیست.از زمان اجراى اولین برنامه بر روى یک کامپیوتر انگلیسى زبان در سال ۱۹۴۸ تاکنون محاسبات وارد مرحله جدیدى شده است. فقط در طول ۱۵ سال شاهد رشد و ترقى کامپیوترهاى ۸ بیتى با ۴ کیلوبایت رم به کامپیوترهاى ۳۲ بیتى با ۴ مگابایت رم چه در زمینه صنعت و چه در زمینه علوم بوده ایم.با توجه به رشد بسیار گسترده در زمینه سخت افزار، زبان بیسیک نیز بیست و پنجمین سال تولد خود را پشت سر مى گذارد و مفسر آن ۱۵ سال است که میکروکامپیوترهاى میلیون ها نفر را قابل دسترسى کرده است.