ایران به عنوان کشوری با داشتن منابع غنی معدنی و ظرفیت های بالای فنی و مهندسی می تواند به یکی از قطب های اصلی این بخش در منطقه و جهان تبدیل شود. شرکت آلومینیوم ایران (ایرالکو) به عنوان تنها تولید کننده آلومینیوم در داخل کشور ، یکی از شرکت هایی است که همواره توجه به بخش دانشگاهی و تعامل دوطرفه و تنگاتنگ با آن را با روش های مختلف در صدر سیاست های خود داشته است.
تاریخچه و سابقه فعالیت کارخانه آلومینیوم :
شرکت سهامی آلومینیوم ایران (ایرالکو) به عنوان اولین تولید کننده شمشهای آلومینیوم در ایران در زمینی به مساحت 232 هکتار در کیلومتر 5 جاده اراک – تهران واقع گردیده است .
موضوع تاسیس کارخانه ایرالکو در سال 1346 به تصویب هیات دولت رسید و اقدامات مربوط به نصب تاسیسات و ساختمان از سال 1348 آغاز گردید و در سال 1351 با د خط تولید و ظرفیت 45000 تن در سال مورد بهره برداری قرار گرفت . پس از پیروزی انقلاب اسلامی و افزودن 3 خط دیگر به پروسه تولید ، ظرفیت کارخانه به 120000 تن در سال رسید که شامل انواع شمش ها به صورت تی بار ، هزارپوندی ، آلیاژهای ریخته گری ، بیلیت ، اسلب ، شمشهای E.C و.... می باشد. حدود 11 هزار کارخانه و کارگاه با بیش از 250 هزار نفر در صنایع وابسته به آلومینیوم اشتغال دارند.
شرکت آلومینیوم ایران به اتفاق مجتمع تولید آلومینیوم المهدی واقع در بندر عباس و شرکت آلومینای ایران که در شهر جاجرم خراسان قرار دارد اکنون زیر هدایت یک ستاد مرکزی یا دفتر و به اصطلاح شرکت مادر تخصصی با نام ایرالکو هدایت می شود و خود این شرکت نیز زیر مجموعه سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران است.
کارگاه احیا Pot Rom :
در این کارگاه با استفاده از روش «« هال هرولت»» با عبور جریان الکتریسته از محلول آلومینا (AL2O3 ) در بریولیت (NA3alF6) مذاب و در دمای 970 -950 درجه سانتیگراد آلومینیوم مذاب تولید می شود . از نظر تکنولوژی سیستم موجود از نوع پیش پخت PREBAKEO می باشد و نحوه قرار گرفتن دیگها پهلو به پهلو SIDEBRSOE است که شامل 5 خط و 700 دیگ می باشد . با توجه به تکنولوژی موجود ، مقدار مصرفی جریان برق به ازای هر کیلو گرم فلز تولیدی KWhllg-aL 5/17-17 می باشد که جریان مصرفی توسط دو خط فشار قوی 230 KV متناوب وارد رکتیفایر (یکسو کننده ) شده و جریان (A.C ) به (D.C ) تبدیل می گردد . با توجه به نحوه قرار گرفتن دیگها به صورت سری ، آمپرعبوری در یک سر دیگها ثابت و ولتاژمصرفی دیگ نیز موجب مقاومت متفاوت است. در این کارگاه به ازای هر کیلوگرم فلز تولیدی نیاز به 2 کیلو گرم آلومینا می باشد. الکترولیت در پروسه تولید آلومینیوم ، کربولیت (NA3ALF6) می باشد که علاوه بر نقش کمک ذوب برای آلومینا ، دمای ذوب آن را تا 960 درجه سانتیگراد پایین می آورد و به عنوان هادی جریان ، تبادلات آلکتریکی و تجزیه آلومینا را به عهده دارد.
کارگاه ریخت Cast House :
این کارگاه با استفاده از انواع کوره های نگهدارنده ، ذوب مجدد کوره های یکنواخت کننده ، دستگاههای o.c تبرید مستقیم عمودی و افقی و بیگ ماشین اتوماتیک ورقی نقش بسزایی در تولید انواع آلیاژ های ریختگی و کارپذیر آلومینیوم در استانداردهای مختلف )AA ... LM24 و LM21 و LM2 ) GB ، ISO ، OIN ، ... را داراست . فلز خراب محصول کارگاه احیا ء توسط پاتیل های حمل خراب به کارگاه ریخت (شمش ریزی ) انتقال می یابد ، تا پس از توزین ، نمونه هایی از آن به منظور تعیین آنالیز شیمیایی به آزمایشگاه ارسال گردد . عملیات کیفی مذاب و آلیاؤسازی بنا به سفارشش مشتریان با افزایش هارد نرهای ( HARDENERS ) مورد نیاز و سایر افزودنیها به مذاب انجام می پذیرد . در پایان پس از برش ، بسته بندی و حک کد شناسایی و ردیابی بر روی آن ها تحویل انبار محصول می شود . ظزفیت اسمی این کارگاه 120000 تن انواع آلیاژ ریختگی و کارپذیر می باشد.
کربن پلنت Carbon plant : در این کارگاه آندهای موردد نیاز سلولهای احیاء تولید شده و مواد مخصوص میکس ( MIX ) جهت آستر کاری دیگهای احیاء تهیه می گردد . این کارگاه به دوبخش ساخت و پخت آند تقسیم می شود .
کارگاه ساخت آند: (6reen mill ) : مواد اولیه (کک ، قیر ، H.S P ) جهت ساخت آند خام (6reen mill ) بعد از کنترل میزان ، اندازه گیری ، دانه بندی و تعیین درصد اختلاف و اتمام زمان هر میکسر خمیر آماده و جهت پرس شدن و تبدیل به بلوک های مکعبی شکل توسط نقاله مربوط به دستگاههای پرس ارسال می گردد . میانگین تقیبی زمان اختلاط در مخلوط کننده ها 80- 55 دقیقه و درجه حرارت مبنا بین 230-220 درجه سانتی گراد می باشد.
کارگاه پخت آند : این کارگاه شامل دو بخش پخت قدیم (روباز) و پخت جدید (روبسته ) می باشد . عملیات پخت آند در یک دوره چند روزه صورت می گیرد . این عملیات شامل مراحل بارگیری ، پیش گرم ، پیش پخت ، پخت ، سرد کردن و تخلیه می باشد.