تاریخچه
وزارت پست و تلگراف و تلفن یکی از سازمانهای بسیار گسترده خدماتی، فنی و تحقیقی و تولیدی دولت ایران است. این وزراتخانه با بهره‌گیری از نیروی دست و اندیشه ده‌ها هزار متخصص، کارشناس، مهندس، کارمند و کارگر و با استفاده از دستگاههای پیچیده مکانیکی، الکتریکی و الکترونیکی وظایف بسیار مهم و حساسی را در قالب سازمان و تشکیلات منظم، در جهت رسیدن به هدفهای کمی و کیفی بر عهده دارد. وزارت پست و تلگراف و تلفن، از یک سو خدمات خود را در همه‌ی شهرها و روستاهای ایران حتی درون خانه‌ها در اختیار مردم قرار می‌دهد و از سوی دیگر با سازمانهای بین‌المللی و کشورهای دیگر در ارتباط است. اهمیت و نقشی که این سازمان در امور اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، آموزشی، بهداشتی و سیاسی و نظامی کشور دارد بسیار ارزنده است و از همین رو است که دولت سرمایه عظیمی را به این وزارتخانه اختصاص داده است.
وزارت پست وتلگراف و تلفن که ابتدا از پیوند وزارت تلگراف، وزارت پست، و شرکت تلفن ایران به وجود آمد اکنون سازمان بسیار وسیعی شامل بخشهای تحقیق، تولید، طراحی، نصب، بهره‌برداری و نظارت بر فعالیتهای بیش از 320 کارخانه تجهیزات مخابراتی و الکترونیکی خصوصی است.
وزارت تلگراف در سال 1255 خورشیدی تأسیس شد. پیش از آن، در سال 1237، برای تأسیس و نگهداری سیمهای تلگراف، اداره تلگراف به وجود آمد. این اداره در ابتدا بخشی از وزارت علوم بود و چون سازمان آن گسترش یافت و نقش آن در اداره امور جامعه مشخص شد به وزارت تلگراف تغییر نام یافت و نخستین وزیر آن علی‌قلی‌خان هدایت ملقب به مخبرالدوله بود .
وزارت پست در زمان ناصرالدین‌شاه، به سال 1258 خورشیدی تأسیس و مسئولیت آن به امین‌الملک سپرده شد. سی‌سال بعد در سال 1288 وزارت پست با وزارت تلگراف یکی شد و وزارت پست و تلگراف به وجود آمد. وزارت پست و تلگراف شامل دو بخش پست و تلگراف بود که زیر نظر یک وزیر اداره می‌شد. در سال 1306 شمسی در زمان وزارت قاسم صوراسرافیل سازمان جدیدی برای یکی کردن این دو بخش وزارتخانه تنظیم شد و امور حسابداری، کارگزینی و بازرسی دو بخش را هر یک در یک اداره جای داد.
شرکت تلفن ایران در سال 1284 خورشیدی تأسیس شد و تا سال 1308 با سرمایه و مدیریت شرکت خصوصی اداره می‌شد و وزارت فواید عامه بر آن نظارت داشت. در این سال امور تلفن به موجب تصویب نامه هیأت وزیران به وزارت پست و تلگراف واگذار و وزارت پست وتلگراف و تلفن (پ-ت-ت) تأسیس شد.
در پایان اسفند 1308 وزارت پست و تلگراف و تلفن علاوه بر سازمان مرکزی، دارای 236 مرکز پستی و تلگرافی بود. این مرکز وزارتخانه شامل یازده اداره بود که عبارت بودند از : کابینه وزارتی، پست، تلگراف، بی‌سیم، پرسنل، محاسبات، تفتیش، احصائیه، ملزومات، تلفن و مدرسه پست و تلگراف.
پس از تشکیل وزارت پست و تلگراف و تلفن و توجه بیشتر به امور ارتباطات مراکز پستی و تلگرافی به تدریج افزایش یافت و ادارات مرکزی بیشتر شد بطوری که در سال 1326 تعداد اداره‌های مرکزی وزارتخانه به شانزده رسید. این اداره‌ها عبارت بودند از :
دفتر وزارتی (به جای کابینه وزارتی سابق)، اداره کارگزینی (پرسنل سابق)، اداره بازرسی (تفتیش سابق)، اداره کل خطوط و بهره‌برداری تلفن دولتی، اداره مرکزی پست، اداره مرکزی تلگراف، اداره کارپردازی (ملزومات)، اداره حسابداری (محاسبات)، اداره بی‌سیم، اداره آمار (احصائیه)، اداره اطلاعات، اداره حمل‌ونقل، اداره تلفن، اداره امور حقوقی، اداره بهداری.
مراکز مهم پستی و تلگرافی در سطح کشور عبارت بود از :
تلگراف تهران ، پست و تلگراف و تلفن آذربایجان، خراسان، فارس، گیلان، خوزستان، مازندران، کرمان، بوشهر و اصفهان .
تشکیلات کنونی در سالهای اخیر فعالیتها، وظایف و مسئولیتهای وزارت پست و تلگراف و تلفن بسیار زیاد شده به طوری که خدمات گسترده آن در روستاهای بسیار کم جمعیت کشور نیز راه یافته است. لازمه رساندن خدمات ارتباطی به نقاط دور و نزدیک کشور استفاده از وجود تعداد زیادی نیروهای کارآمد است که اکثر آنها از تحصیلات دانشگاهی لیسانس و دکترا برخوردار هستند. اداره امور این تعداد کارمند به سازمان و تشکیلات منظم، گسترده و برنامه‌ای همه جانبه نیاز دارد.
معاونان وزیر در هفت شاخه معاونت عبارتند از:
معاون اداری و مالی، معاون امور مخابراتی، معاون امور پستی، معاون طرح و برنامه، معاون امور بین‌الملل، معاون حقوقی و امور مجلس و معاون آموزش، تکنولوژی و امور شرکتها. شش دفتر وزارتی عبارتند از:
دفتر وزیر، دفتر روابط عمومی دفتر ارزشیابی و بازرسی، دفتر حراست، دفتر گزینش و دفتر هیأتهای رسیدگی به تخلفات اداری.