دانلود تحقیق پرورش قارچ

وجود گرما و هوای مرطوب در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری محدودیتهای عمده ای در امر کشت و پرورش بسیاری از قارچهای خوراکی متداول، مانند قارچ دکمه ای agaricus bisporus و شی تاکه Lentinula edodes ایجاد میکند. قارچ چینی با رشد بر روی کاه برنج، قارچی مناسب برای مناطق گرمسیری بوده و در این مناطق از اهمیت زیادی برخوردار است. کشت و پرورش قارچهای صدفی، نسبت به سایر قارچهای خوراکی، بسیار ارزان و کم هزینه است. انتخاب و پرورش این قارچ در صنایع تولید غذایی، برای کشاورزانی با درآمدهای محدود، میتواند منبع درآمدی مناسب باشد. گونه های پلوروتوس از جمله قارچهای خوراکی میباشند که در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری از رشد مطلوبی برخوردارند.
در حال حاضر گونه های متعددی از قارچ پلوروتوس شناخته شده اند که با برخورداری از قدرت تولید بالا و کیفیت مناسب، در شرایط حرارتی بالا نیز رشد مطلوبی دارند. بسیاری از گونه های پلوروتوس میتوانند بر روی چوبهای پوسیده یا در حال پوسیدن و نیز در سطح تمام چوبهای سخت و بقایای چوبی از جمله خاک اره و ضایعات کاغذ و بقایای قهوه (تفاله قهوه، پوستها، ساقه ها و برگها)، ساقه های سبز موز، پوست غوزه پنبه، کنجاله پنبه، بقایای آگاو، کنجاله سویا و بسیاری از مواد لیگنوسلولزی دیگر رشد کنند.

کشت پلوروتوس در کشورهای جنوب شرقی اسیا، اروپا و آمریکا بسیار رایج است و در طول فصول رشد، میتوان آن را پرورش داد. اغلب گونه های آن رشد میسیلیومی بالایی داشته و به راحتی مواد سلولزی را کلونیزه میکنند به گونه ای که قادرند این مواد را قبل از تخمیر (کمپوست شدن) تجزیه نموده و مورد استفاده قرار دهند. لذا قدرت ساپروفیتی بالایی دارند. از نظر تغذیه و رفع گرسنگی و نیز احیای اقتصاد کشاورزی، در کشورهای در حال توسعه پرورش گونه های پلوروتوس به سایر قارچهای خوراکی، از اهمیت و امتیاز بالایی برخوردار است.
در سال 2000 میزان تولید قارچ صدفی از 169000 متریک تن در سال 1987، به 909000 متریک تن در سال 1990 افزایش یافته است.
آنچه درمورد قارچهای صدفی مهم و قابل توجه است، تبدیل توده سابستریت بستر به اندامهای باردهی قارچ و راندمان بیولوژیکی آن اغلب با بیش از 100 درصد است که از نظر تولید قارچ در دنیا، حداکثر میزان تولید محسوب میگردد. در مراحل تجزیه و تخریب کاه خشک، حدود 50 درصد توده، به صورت گاز دی اکسید کربن، 20 درصد به صورت آب ، 20 درصد به صورت کمپوست مصرف شده، 10 درصد نیز تبدیل به ماده خشک اندام باردهی قارچ میشود. به طوری که این مقدار ماده خشک، معادل تبدیل 25 درصد توده تر سوبسترای بستر به قارچ تازه است. این امر کاملا به مرحله و زمان برداشت قارچ نیز بستگی دارد. قارچهای صدفی حاوی پروتئینهای اصلی و ضروری بوده که بر اساس وزن خشک قارچ مقدار آن برابر 35 – 15 درصد در منابع علمی گزارش شده است. این قارچها همچنین حاوی مقادیر قابل توجهی از اسیدهای آمینه آزاد است.
به علاوه این قارچها مملو از ویتامینهای مفید از جمله ویتامین C ، ویتامین B میباشد. تفاوتهای موجود در گونه های قارچ صدفی، از نظر میزان مواد غذایی، به چند عامل بستگی دارد. از جمله مقدار پروتئین قارچ تحت تاثیر نوع ماده مصرفی در بستر و میزان سوبسترا میباشد. تفاوت میزان ترکیب غذایی و عملکرد قارچهای نژاد پلوروتوس بسیار محرز است. برای اطلاع بیشتر به مقالاتی که در رابطه با خواص غذایی قارچهای صدفی ایل کاتان (1991) رای و همکاران (1988) و بانو و راجاراتنام (1988) مراجعه کنید.
در خصوص مشکلات موجود در زمینه پرورش قارچهای صدفی، به طور اهم به سه نکته باید توجه کرد:
1 – این قارچ خیلی سریع و زود فاسد میشود، به نحوی که فقط به مدت چند روز در فروشگاههای مواد غذایی قابل نگهداری است.
2 – به علت پخش گسترده اسپورهای قارچ در سالنهای پرورش، سلامت کارگران حساس با خطر جدی مواجه است. نژادهای بدون اسپور یا کم اسپور قارچ که زواید کوتاه و گوشت ضخیم تری دارند، مدت زمان بیشتری هم قابل نگهداری میباشند. همچنین پرورش دهندگان قارچهای صدفی، این ارقام را بیشتر مورد توجه قرار میدهند.
3 – حشرات زیادی وارد محل پرورش قارچهای صدفی میشوند که اقدامات لازم برای پیشگیری و مبارزه با آنها، امری ضروری است که پرورش دهندگان باید مورد توجه قرار دهند.
در مقایسه با سایر قارچهای خوراکی، قارچ صدفی بسیار مورد توجه حشراتی چون Phorid و Sciarid میباشد. این حشرات با حرکت سریع و چرخشی خود در فضا و محیط اطراف قارچهای مزبور و قارچهای بالغ، موجب پراکندگی و انتشار اسپور آنها در محیط میشوند.

2- تاکسونومی قارچ صدفی:
بیان یک تعریف دقیق از قارچها مشکل است آنها موجوداتی هتروترف میباشند و جذب کننده غذا هستند بعضی از آنها دارای ریسه میباشند که بر روی سوبستره (منبع غذایی) گسترش می یابد. یا به درون آنها رخنه میکنند و همچنین ممکن است دیواره سلولی داشته باشند. که معمولا جنس آن از کیتین میباشد (بعضی ها در دیواره سلولی سلولز دارند). موجوداتی چند هسته و اوکاریوت (هسته غشاء دار) میباشند به صورت ساپروفیت، همزیست و انگلی زندگی میکنند ثابت میباشند و در سطح جهان انتشار جغرافیایی دارند و بدین ترتیب به سلسله گیاهان و جانوران تعلق ندارند و در سلسله جداگانه قارچها (Fungus) طبقه بندی میشوند. قارچ صدفی (Pleurotus.Spp) جزء راسته اگاریکالز و رده بازیدیومیست میباشد که جایگاه تاکسونومی آن در نمودار زیر نشان داده شده است.




سلسله Fungi
شاخه Amastigomycota
زیر شاخه Amastigomycotina
رده Basidiomycetes
زیر رده Homo Basidiomgcetidae
سری Hymenomycetes
راسته Agaricales
خانواده Pleurotaceae
جنس Pleurotus
3- گونه های قارچ صدفی
قارچ صدفی دارای گونه های متفاوت با خصوصیات رویشی و مرفولوژی گوناگون میباشد و در سراسر دنیا انتشار دارد. در هر کشور بنا بر ذائقه و فرهنگ مردم آن و شرایط اقلیمی منطقه گونه ها و رقم های خاص، رشد و پرورش می یابند. انتخاب گونه مناسب با شرایط آب و هوایی منطقه و فرهنگ و ذائقه مردمان آنجا شرط اساسی موفقیت در تولید تجاری این قارج میباشد. مثلا در مناطق گرمسیر گونه فلوریدا که مقاومت خوبی به گرما از خود نشان میدهد انتخاب مناسبی خواهد بود.
بعضی از گونه های قارچ صدفی که در دنیا پرورش داده میشوند عبارتند از:
Pleurotus. Ostreatus
P.Eryngir
P.Florida
P.Flacellatus
P.Cystidiosus
P.Cotnucopiae
P.Sajor-Cajo
P.Sapidus
P.Pulmonarius
هرکدام از این گونه ها دارای رقمهای زیادی میباشند که شرایط بهینه بستر و اقلیمی خاص خود را جهت تولید ایده ال نیاز دارند.
اکثر قارچهای صدفی که در ایران پرورش داده میشود و به طور تجاری بذر آنها در بازار موجود است، مربوط به گونه های اوستراتوس، ساجر کاجو، پولمونارویس و فلوریدا میباشد. یا اینکه از رقمهای این گونه های میباشند که این رقمها توسط شماره خاص از یکدیگر بر اساس خصوصیات آناتومی، مرفولوژی، و پرورشی تفکیک داده میشوند.