ایرابیکس به تمریناتی اطلاق می شود که انجام آنها برای مدت زمانی معین باعث فعالیت قلب و شش می شود بگونه ای که اثرات مفیدی دربدن ورزشکار ایجاد نماید. تند دویدن، شناکردن، دوچرخه سواری، و نرم دویدن تمرینات مداوم ایرابیکس هستند و البته بسیاری ورزشهای دیگر، ایرابیکس انتخاب گسترده ای از میان تمرینات که شامل ورزشهای دیگر ایرابیکس در اختیار شما قرار می دهد. یک جنبه در همه آنها مشترک است: با وادار کردن شما به سخت کوشیدن، شما ناگزیر به مصرف اکسیژن بیشتری هستید و به همین دلیل آن را ایرابیکس می نامند.
هدف اصلی از تمرین ایرابیکی افزایش حداکثر ظرفیت اکسیژن گیری بدن در یک زمان معین استت و اصطلاحاً به آن« ظرفیت ایرابیکی» می گویند، و این بسته به قابلیت شما برای 1- استنشاق سریع مقدار زیادی هوا، 2- انتقال جهنده حجم زیادی از خون و 3- انتقال مؤثر اکسیژن به همه اعضای بدن است به عبارت دیگر بستگی به ششهای کارآمد، وضعیت قلبی قوی و نظام عروقی سالم دارد، چون ظرفیت ایرابیکی نشاندهنده وضعیت این ارگانهای حیاتی است، بنابراین بهترین شاخص ورزیدگی کلی بدن به حساب می آید.
اثر پرورشی :
اثر پرروشی به مجموعه تحولاتی گفته می شود که در اثر ورزش در اندامهای مختلف بدن حاصل می شود. در صورتی که ورزش از شدت و مدت زمان کافی برخوردار نباشد، اثر پرورشی بوجود نخواهد آمد و به همین دلیل نمی توان آن را یک تمرین ایرابیکس نامید. البته این تقسیم بندی بیشتر جنبه علمی دارد و برای استفاده روزمره مفید نیست. به همین خاطر نظام امتیازی را در برنامه ایرابیکس وارد کردیم تا تفاوت مابین یک ورزش ایرابیکی و غیرایرابیکی برای شما روشن شود و در صورتی که برنامه را بدقت دنبال کنید و امتیازات تعیین شده را کسب نمائید، اثر پرورشی لازم را بدست خواهید آورد.تمرین ایرابیکس بطور محسوس از چندین طریق باعث بوجود آمدن اثر پرورشی ظرفیت ایرابیکی بدن شما خواهد شد:
1- عضلات تنفسی ر ا قوی می کند، و مقاومت آن را در برابر جریان هوا کاهش می دهد و نهایتاً ورود و خروج سریع هوا از ریه ها را آسانتر می سازد.
2- قدرت و کارآیی قلب را افزایش داده بطوریکه در هر ضربان مقدار بیشتری خون تلمبه می شود. ابن بنوبه خود باعث می گردد که اکسیژن حیات بخش با سرعت بیشتری از ششها به اندامها منتقل می شود.
3- با همآهنگی بیشتر عضلات در بدن، گردش عمومی خون بهتر انجام می شود و در پاره ای از زمانها فشار خون کاهش یافته و بدین ترتیب از میزان کار قلب و فرسایش آن کاسته می شود.
4- باعث افزایش کلی میزان گردش خون در سراسر بدن شده و تعداد گلبولهای قرمز خون و مقدار هموگلوبین خون را افزایش می دهد و کار حمل اکسیژن به توسط خون را تقویت می کند.
هیچکدام از اینها حدسیات نیست و تغییرات آناتومیک و بیوشیمی که از خصوصیات اثر پرورشی است بدفعات در لابراتوار ثبت شده، و در این کتاب به پاره ای این تحقیقات اشاره خواهد شد و عمل سالم سازی اثر پرورشی بخصوص در مورد قلب را نشان خواهیم داد.
چارتهای امتیاز:
هدف از برنامه بدنساتزی ایرابیکس اثر پرورشی است. وسایل رسیدن به این هدف در برنامه گنجانده شده و منظور از چارتهای امتیاز نیز همین است، و در همین جا خاصیت منحصر به فرد ایرابیکس دیده می شود یعنی شما می توانید پیشرفت خود را اندازه گیری کنید. به تنها چیزی که احتیاج دارید جدول امتیاز و یک ساعت مچی است، در حقیقت ایرابیکس یک آزمایشگاه تحقیقات پزشکی را در اختیار شما قرار می دهد.
بسیاری می پرسند: امتیاز به چه درد می خورد؟مگر اضافه کردن مسافت پیاده روی و و دویدن کافی نیست؟
برای پاسخ، یک تجربه خود راکه چند سال پیش بدست آوردم نقل می کنم. دو دوندهه فعال، هر دو در ابتدای چهلسالگی،از نظر وزن و قد مشابه برای ارزیابی ورزیدگی خود به آزمایشگاه من آمدند. در مصاحبه مقدماتی متوجه شدم که هر دو مسافت 2/3 کیلومتر را هر روز و برای 5 روز در هفته می دویدند، فوراً به نظرم رسید که آنها از سطح ورزیدگی مشابهی برخوردارند ولی نتیجه آزمایش مرا متعجب ساخت. یکی از آنه از شرایط بالای بدنی برخوردار بود در حالیکه دیگری به سختی در آزمایش قبول شد.
تفاوت در کجا بود؟
من متحیر ماندم تا اینکه سئوال بعدی را مطرح کردم: با چه سرعتی مسافت 2/3 کیلومتر را می دوید. اولی گفت بطور متوسط در 5/13 تا14 دقیقه در حالیکه دومی در بیشتر از 20 دقیقه این مسافت را می دوید. یکی تیزرو بود و دیگری نرم رو، برای من کاملاً مشخص شدکه به غیر از عامل مسافت باید عامل زمان را نیز به حساب بیاورم.
اگر در تمرینات خود کوشش بیشتری کنید از اثر پرورشی بیشتری برخوردار خواهید شد. در نتیجه برای اندازه گیری مقدار کوشش بکار رفته سیستم امتیازی را پیش گرفتیم. درصدها تحقیق بعدی فهمیدیم که تشخیص میزان مصرف اکسیژن ورزیدگی براساس امتیاز بسیار ساده است. اگر به من بگوئید که در هفته 32 کیلومتر می دوید، سطح ورزیدگی شما برایم روشن نمی شود ولی اگر بگوئید که در هفته بطور متوسط 100امتیاز می آورید من می دانم که شرایط بدنی شما عالی است!
با اندازه گیری خرج اکسیژن هر ورزشی در آزمایشگاه ما سیستم امتیازی ایرابیکس را استخراج کردیم. من درکتاب قبلی خود چگونگی محاسبه این امتیازات را توضیح داده ام ولی برای کسانی که از این جدول استفاده می کنند همین قدر کافی است بدانند که امتیازات ایرابیکس نشاندهنده انرژی مصرفی است. امتیازی که به هر ورزش داده شده نشاندهنده میزان اکسیژنی است که در اجرای آن ورزش مصرف می شود، امتیازات بیشتر یعنی تلاش بیشتر و سوختن اکسیژن بیشتر در بدن. بطورخلاصه، سیستم امتیازی خرج انرژی هر ورزش را اندازه گیری می کند.
برای مثال اگر 6/1 کیلومتر را در 11:30 دقیقه بدوید 3امتیاز می گیرید، و اگر در 8:30 دقیقه بدوید 4 امتیاز.
در همین جا یکی از پرسنل نیروی هوایی شرکت کننده در تیم آزمایشی مرا متوقف کرد و پرسید: « منظور شما این است که ما برای ورزش کمتر امتیاز بیشتری می گیریم؟» گفتم« چطور؟»« خوب 3 امتیاز برای 11:30 دقیقه تمرین و 4 امتیاز برای 8:30 دقیقه یعنی 3 دقیقه کمتر».
متوجه مشکل او شدم. در جدول ایرابیکس زمان کمتر انجام دادن به معنی امتیاز بیشتر است. همین موضوع او را گیج کرده بود.
در پاسخ گفتم:« فرض کنیم که شما سوار ماشین خود هستید، برای آنکه فاصله 2 کیلومتر را تندتر طی کنید باید پای خود را بیشتر به پدال گاز فشار دهید. چرا؟ زیرا تندتر رفتن یعنی نیروی بیشتری از موتور گرفتن. وقتی که می دوید هم همینطور است. اگر شما 6/1 کیلومتر را در زمان کوتاهتری بدوید، انرژی مصرفی شما زیادتر خواهد بود. قلب و شش شما سخت تر کار می کند، و به همین دلیل امتیازی بیشتری می گیرید.