چرا باید به تماشای تئاتر برویم ؟
قبل از هر گونه صحبتی و به قول نه چندان معروف ! بی محابا به سر اصل مطلب رفتن این سوال مطرح می شود که اصلاً در زمانه ای که تلویزیون ، ماهواره و اینترنت وجود دارد چرا هنوز تئاتر حیات دارد و هر روزه جشنواره های مختلفی در دنیا ( خوب ما هم که بیرون از دنیا نیستیم ! ) برگزار می شود و هر روز عده زیادی از مردمان به تمرین و اجرای تئاتر می پردازند جالب است بدانید در همین کشور هر ساله دست کم پانصد فارق التحصیل هنر های نمایشی در کنار هزاران نفر در بیش از 250 شهر ایران عضو رسمی انجمن های نمایش به فعالیت های نمایشی مشغول اند ( غیر رسمی ها بماند ! ) البته پاسخ به این سؤال مثنوی هفتاد من می شود که نگارنده به ذکر برخی موارد کلی می پردازد .
اگر تئاتر و نمایش را مترادف هم قرار دهیم حتی کسانی که از این هنر به صورت رسمی لذت نمی برند در واقع در حال ایفای نقشی هستند انسان ها بطور ذاتی گرایش به بازی دارند و بازیگری انسانی ترین هنر هاست و تئاتر را هنر انسان ساز می داند .
هنر نمایش تنها هنری است که همزاد با بشر بوده است و دارای پیشینۀ بلندی است و اگر در ورق پارهای تاریخ نگاهی بیندازید می بینید این هنر از دل مناسک مذهبی و آئین ها و رسوم مردم در آمده است زیرا خداگونگی انسان در خلاقیت اوست .
در جهانی که به هزار ( نشمرده ام ! ) دلیل انسان ها از هم فاصله می گیرند آیا این اوج زیبایی نیست که اقشار مختلف در کنار هم بنشینند و یک صدا بخندند یا همراه هم غمگین شوند و به نوعی درک مشترک برسند در واقع هنر تئاتر که موسوم به هنر مادر است هنری نفس به نفس است .
بنابراین همان طور که گفته شد علی رقم اینکه دلایل بسیار دیگری هم می توان در پاسخ به این سوال مطرح نمود به نظر می رسد نمی شود به آسانی از کنار چنین هنری گذشت و یا احیاناً خود را به کوچه علی چپ زد ...!
نمایش خلاق
البته اصولاً انسان در زندگی نباید بدون آنکه چیزی را بداند در اندک زمانی از تعجب شاخ و برگ در بیاورد ! اما شاید شما انتظار داشته باشیدکه همه بازیگران تئاتر را روی صحنه ببینید اما نعی از نمایش وجود دارد که از ویژگی خاصی بر خوردار است دراین نوع نمایش هدف همان تمرین است و اجرایی وجود ندارد .
از آنجا که همه انسان ها گرایش به بازی نمایشی دارند این نمایش به پرورش توانایی های همه مردم معتقد است پس همگانی است و ارث پدر کسی محسوب نمی شود ...!
نمایش خلاق به منظور انتقال توانایی های بازیگری ( مثل بیان خوب ، اعتماد به نفس و تمرکز مناسب ، بدن مناسب و ... ) به همه مردم است در آزمایشگاه نمایش خلاق آدم ها بحران را می آزمایند نگرش ها و توانایی های خود را محک می زنند زندگی را در محیطی امن تمرین می کند زیرا که در این نوع نمایش فشار اجرا در کار نیست .
جشنواره تئاتر دانش آموزی متولد شد
به بیست و ششمین جشنواره تئاتر فجر بخش های جدیدی اضافه شد یکی از این جدید ها بخش تئاتر دانش آموزی بود ظاهراً بالاخره کاشفان و مخترعین و مبتکرین طی اقدامی باحالانه ! به این مهم پی بردند که دانش اموز جماعت هم می تواند در چرخه تئاتر کشور نقش داشته باشد هر چند که همه این تئاتر ها از استان تهران انتخاب شده بودند اما با توجه به این مهم که اصولاً کاچی بهتر است هیچی می باشد تولد این بخش را به دانش آموزان و همه بستگان تبریک می گوئیم .
ملاقات با بانوی سال خورده
سال گذشته به دلیل حضور دوباره اساتید بزرگی چون حمید سمندریان و بهرام بیضایی در عرصه تئاتر کشور به نوعی سال شاخصی برای تئاتر کشور محسوب می شود بهرام بیضایی نمایش " افرا " و حمید سمندریان " ملاقات با بانوی سال خورده " را به روی صحنه آوردند و با توجه به اینکه ما اصولاٌ در این مملکت بانوی سال خورده ای نداشته و نداریم ... ! این نمایش نامه اثر فرید ریش دورنمات نمایش نامه نویس شهید سوئیسی م باشد و محوریت این اثر به مسائل پیش پا افتاده ای چون فقر و عدالت می پردازد ... ! اجرای این اثر مورد توجه گسترده خانواده تئاتر قرار گرفت بی دلیل نیست که استاد عزت الله انتظامی بازی در کارهای حمید سمندریان را افتخار بزرگی برای هر بازیگری می داند در همین راستا امیر جعفری بازیگر سینما ، تلویزیون و تئاتر نیز درباره این اثر گفت : اصلاً من کی باشم بخواهم نظری در ارتباط با اجرای استاد سمندریان بدهم ... !
کارگران مشغول کارند
در خیابان انقلاب تهران پارکی وجود دارد که به آن پارک دانشجو می گویند آگاهان و ناآگاهان بسیاری در این پارک علاوه بر گل و گیاه و بلبل ! ساختمانی استوانه ای شکل به نام تئاتر شهر رویت کردند مورخان می گویند این ساختمان 45 سال قدمت دارد همین مورخان در جای دیگر گفته اند این ساختمان از زمان ماد ها همواره در دست تعمیر است اما عده ای معتقد اند چون این ساختمان را می شود به موزه آثار باستانی تحویل داد هیچ کارگری دلش نمی آید که کار تعمیرات را به پایان برساند اما بخشی از مورخان الکی خوش هم وجود دارند که به صورت ریتمیک و سر خوشانه ! اذعان نمودند که : در ناامیدی بسی امید است چشمان شب سیه سفید است ... ! نتیجه گیری اخلاقی : ما در این مملکت کارگران و مورخان رمانیتکی داریم ... !
جشنواره یا عزاواره !
هر چند هنوز عده ای معتقد اند که برگزاری جشنواره در ایران و فضای رقابتی باعث شده است که وضعیت تئاتر ایران به عزاواره شبیه شده باشد اما با این همه همچنان نبض تئاتر ایران را با جشنواره ها می توان اندازه گرفت علی الخصوص جشنواه تئاتر پارسال ( سال 86 ) به نوعی جشنواره با کلاس تری محسوب می شد از آن لحاظ که امسال جشنواره در سیزده بخش ( مختلف العجیبه و چه بسا مختلف الغریبه ! ) برگزار گردید . از آن جمله می توان به ایجاد بخش های جدیدی چون مسابقه بین الملل ، بخش ویژه انقلاب اسلامی ، بخش چشم انداز تئاتر ایران ، بخش ویژه تئاتر ملل ، تجربه های دانشجویی ویژه اساتید دانشگاه ، نمایش های رادیویی و تلویزیونی ، تئاتر دانش آموزی و تئاتر فراگیر اشاره کرد .