چاروق دوزی هنر سنتی و دستی شهرستانهای قوچان و بجنورد می باشد و چاروق به نوعی پاپوش گفته می شود که شبیه به قایق بوده و در محل انگشتان پا با قوسی به طرف بالا برگشته است که درگذشته مورد مصرف عموم بوده با این تفاوت که چاروق برای طبقه اعیان دارای تزئینات بوده و مردم عادی بدون تزئین و ساده آن را استفاده می کردند
هدف از انجام این گزارش و تحقیق دراین مورد خاص ، نشان دادن این وصنعت بودکه مخصوص بجنورد است . ضمن آنکه بعد از تحقیق دراین مورد و دیدن مراحل کار خودم بیش از پیش به این حرفه مورد علاقمند شدم و امید آن دارم که بتوانم فرهنگ و آداب و رسوم سنتی منطقه خود را به خوبی بشناسانم .
عمده تحقیق میدانی بود به جز مواردی اندک که لازم بود از مقالات بهره گرفت .لازم است از استادکاران گرامی ،آقایان حسینعلی محمد زاده و حسین محمد زاده ، کمال تشکر و قدردانی راداشته باشم که در رجوع برای این تحقیق ،نهایت راهنمایی را برای من داشتند . همینطور از استاد گرامی ام ، سرکار خانم شریفی نیا که باعث شدند دید من نسبت به صنایع دستی کشور و فرهنگم بازتر شود .
مواد اولیه
چرم دباغی شده گاو و گوساله قالبهای چوبی ،نخ ابریشم ، نخ گلابتون ،نخ قندی ، ابزارکار کفاشی مانند مشته ، صیقال ،سوراخ کن و ............
دباغ خانه چرم
ساخت خودچرم سنتی است . چرم مورد نیاز برای ساخت چاروق را دباغی شده فراهم می کنند . قدیم دربجنورد ، دو دباغ خانه وجود داشته که چرم مورد نیاز چاروق دوزان را فراهم می کرده است . ولی الان در بیشتر از سه , چهار شهر کشور ، دباغ خانه وجود ندارد که می توان اصفهان ، همدان و زنجان را نام برد و کارگاه های آنها به همان صورت سبک قدیم است .
(( تهیه چرم دباغی به این ترتیب است که پوست حیوانی مانندگاو و یا گوسفند را بعد از ذبح از گوشت جدا کرده و پشت ورویش را درخمیر
آرد جو می خوابانند و بعد از30-20 روزآن را خارج می کنندکه بعد از این مدت ،موهای پوست به راحتی با کاردک کنده می شودو بعد از کندن مو و خشک شدن ، آن را درون خوراک مازو قرار می دهند که این مازو از میوه درختی درکردستان تهیه می شود و این میوه شبیه به فندق بوده که میوه را کوبیده و به آرد تبدیل می کنند و درون آب حل می کنند و بعد از آن چرم را درونش قرار می دهند و بعد از خارج نمودن از مازو , چرم را شسته و خشک می کنند و رنگ گیاهی روی سطح خارجی آن می مالند تابه رنگ نارنجی تا قرمز در آید و سپس این چرم دباغی شده را به شکل مثلث یا مستطیل برش می دهند .))