دانلود مقاله تغذیه و ورزش

تغذیه در ایران

در حفاری هایی که در بعضی از نقاط ایران مانند شوشتر، دامغان، تخت جمشید و تپه سیلک کاشان به عمل آمده است، نشان می دهد که کشاورزی در ایران بیش از 6000 سال پیشینه دارد.

زکریای رازی که از دید عده زیادی پدر علم تغذیه و رژیم های غذایی کودک شناخته شده است، توصیه های مختلفی در زمینه رژیم های غذایی دارد. همچنین در کتاب حفظ الصحه اثر اسرف بن محمد در زمینه تغذیه و رژیم در دوران مختلف زندگی مطالب سودمندی عنوان شده است .

اولین بررسی تغذیه ای در ایران در سال 1316 هجری شمسی در چند شهر و از جمله تهران توسط بانک ملی انجام شد و نشان داده شد که حدود 55 درصد از درآمد خانواده ها برای خرید مواد غذایی مصرف می شود. بعد از این تاریخ بررسی های محدود دیگری توسط بعضی اشخاص در نواحی کوچکی انجام گرفته که اهمیت چندانی ندارند. پس از تأسیس انستیتو علوم تغذیه، در سال 1340 بررسی هایی در بسیاری از نقاط کشور به عمل آمد که نتایج آنها چاپ و منتشر شده است. بررسی های انجام شده نشان می دهد که بیشتر خانواده ها غذای متعادل و متناسب با نیازهای خود مصرف نمی کنند و کمبودهای پروتئینی، ویتامینی و مواد معدنی در برخی از خانواده ها مشهود است .

به طور کلی با توجه به اینکه جمعیت کشور در طی سال های اخیر به بیش از دو برابر افزایش یافته و جمعیت شهر نشین خیلی بیش از دو برابر فزونی پیدا کرده است، توجه به امر تغذیه مردم روز به روز اهمیت بیشتری پیدا می کند و مسائل مهمی را به وجود می آورد.

بخش 2

تعریف های رایج در تغذیه

برای بررسی هر مسئله ابتدا باید آن را تعریف کرد تا ضمن روشن شدن موضوع مورد نظر، بتوان نسبت به تجزیه و تحلیل و اجزای تشکیل دهنده، خواص و کاربردهای آن و رابطه اش با انسان و جهان هستی اظهار نظر کرد.

تعریف غذا

هر ماده جامد یا مایعی که پس از ورود به بدن با تغییراتی که در روی آن انجام می گیرد برای تولید انرژی به منظور انجام فعالیت های مختلف بدن یا تنظیم اعمال حیاتی، رشد و ترمیم بافت های فرسوده به مصرف برسد، غذا نامیده می شود.

تعریف تغذیه

تغذیه مشتمل بر اعمالی است که موجود زنده به وسیله آن مواد غذایی را می خورد، هضم و جذب می کند، انتقال می دهد، استفاده می کند و دفع می نماید.

تعریف علم تغذیه

تغذیه علمی است که از تغییر و تبدیل غذا و شرکت مواد مغذی در بافت ها بعد از هضم و جذبشان، عمل مواد مذکور در کنش ها و واکنش های بیولوژیکی بدن و سرانجام دفع آنها صحبت می کند. مواد مغذی موجود در غذا اجزای شیمیایی تشکیل دهنده غذایی هستند که در بدن سه نقش عمده تولید انرژی، تنظیم اعمال بدن، و رشد و ترمیم بافت های بدن را به عهده دارند.

تعریفی دیگر از علم تغذیه

تغذیه علمی است که از ترکیبات، ساختمان و متابولیسم مواد غذایی در بدن و رابطه آنها با رشد و نمو و تکامل بدن انسان و موجودات زنده بحث کرده و راه های سنجش و ارزیابی کیفی و کمی غذاها را توصیف می کند. از این رو، تغذیه علم بررسی و چگونگی عمل مواد مغذی و ارتباط آنها با یکدیگر و تناسب مقادیر آنها در سلامت و بیماری است.

خوراک

مجموعه ای از مواد غذایی که به روش های گوناگون مخلوط و برای خوردن انسان آماده می شود. کلمه خوراک به عنوان مجموعه غذاهای متداول و مورد مصرف جامعه نیز به کار می رود.

ماده مغذی

غذاهای موجود در طبیعت مخلوطی از انواع ترکیبات شیمیایی هستند و هر یک از این ترکیبات به تنهایی نوعی خاصیت تغذیه ای و شیمیایی دارند و در بدن به مصرف ویژه ای می رسند . هر یک از این مواد را ماده غذایی می نامند.

عنصر غذایی

این اصطلاح در مورد عناصر شیمیایی که در ساختمان بدن انسان یا حیوانات وارد می شوند به کار می رود، مانند کربن، ازت، ید، سدیم، آهن و ...

جیره غذایی

مقدار غذایی که در شبانه روز نیازهای بدن را رفع می کند، جیره غذایی نامیده می شود.

نیازمندی های تغذیه ای

به مقادیری از مواد غذایی گفته می شود که برای تغذیه خوب و تندرستی کامل ضروری است و می تواند آن مقدار از ماده را که در بدن انسان سالم به طور روزانه از جریان استفاده خارج می شود جبران کند.

عادات های غذایی

مجموعه ای از آداب و رسوم و عقاید مختلف در بین ملل و جوامع در زمینه های متعدد از قبیل چگونگی تهیه، طبخ و نگهداری مواد غذایی، انتخاب نوع غذاها، نحوه توزیع آنها در گروه های سنی و تمایلات مردم از نظر علاقه مندی و یا بی علاقگی به انواع خوراکی ها، این عادت ها ارتباط بسیار نزدیکی با شرایط خاص جغرافیایی، وضع اقتصادی، سطح فرهنگ و اعتقادهای مذهبی و اوضاع تکنولوژیک هر جامعه دارد.

گرسنگی

عبارت است از حساس نیاز به غذا که شدت و ضعف آن به میزان احتیاج بدن به غذا بستگی دارد.

سوء تغذیه

حالتی غیر طبیعی است که در نتیجه کمبود نسبی یا مطلق یک یا چند ماده غذایی اساسی و یا مصرف بیش از حد مواد غذایی در انسان ظاهر می شود.

زندگی

مجموعه اعمال و واکنش های پیوسته شیمیایی و فیزیکی و تغییرات مداوم و مستمری است که در ارگانیسم موجودات جاندار به وقوع می پیوندد و آثار و پدیده های آن به صورت : حس، حرکت، تغذیه، رشد و نمو، تولید مثل و بسیاری از اعمال ارادی و غیر ارادی دیگر ظاهر می شود.

تندرستی

حالتی که در آن انسان توانایی کامل برخورداری از مواهب طبیعی را داشته باشد و از هر نوع فشار جمعی و روانی و سایر عواملی که سبب شود ارگانیسم در تعقیب اعمال حیاتی یا استفاده مواهب طبیعی دچار اختلال شود دور باشد. تندرستی به معنای تعریف بالا و به طور مطلق غیر از بعضی حالت ها و دوران های خاص از زندگی وجود نخواهد داشت و آنچه انسان در حال عادی از آن برخوردار است، یک حالت تندرستی نسبی است.

بیماری

معمولاً یک حالت ناراحت کننده جسمی یا روانی است که اغلب با نشانه هایی مانند تب، استفراغ، درد و ... همراه است و یا حالتی است که در شکل ظاهری بدن، ساختمان بافت ها و ترکیب شیمیایی مایعات آن تغییر پیدا می شود یا در کار طبیعی اعضای بدن اختلالی رخ می دهد.

رشد و نمو

دو پدیده همراه با هم اند که از یکدیگر قابل تفکیک نیستند و روی هم مجموعه تغییرات طبیعی بدن را از نظر اندازه ها و تکامل در بر می گیرند. رشد به معنی ازدیاد اندازه های فیزیکی در هر یک از اعضا و در نتیجه در تمام بدن و نمو به معنی تغییرات مختلف بدن و دستگاه ها در راستای تکمیل اعمال آنهاست.

سوء هاضمه

از دیدگاه فیزیولوژیست ها، غیر قابل هضم به ماده غذایی ای گفته می شود که آنزیم های دستگاه گوارش نتوانند آن را به مواد ساده تر تبدیل کنند و روده باریک قادر به جذب آن نباشد که ممکن است پس از خوردن این ماده بخشی از آن یا تمام آن تغییر نیافته به انتهای لوله گوارش برسد. درست است که اغلب سوء هاضمه پس از مصرف مواد غیر قابل هضم ایجاد می شود، اما همیشه چنین نیست، زیرا غذایی ممکن است از نظر فیزیولوژیکی قابل هضم باشد، اما به دلایل متعدد مانند فعالیت زیاد ماهیچه های معده، افزایش ترشح معده، حساسیت فرد و ... ایجاد سوء هاضمه کند.