کار در بخش جراحی ایجاب می‌کند که پرستار در همه شئون مراقبت بیماری که احتیاج به جراحی دارد سهیم باشد. ضمن اینکه پرستار می‌تواند انتظار این را داشته باشد که در بخش بعنوان یکی از اعضای تیمی بسیار ماهر و با مقررات زیاد در مراقبت قبل از جراحی بیمار مشارکت داشته باشد.
اصول مراقبت کامل از بیمار جراحی قبل از عمل در بخش شامل موارد زیر است:
1- ارزیابی وضعیت فیزیکی و روانی بیمار جراحی در تمام اقدامات قبل از عمل جراحی
2- برنامه‌ریز، انجام و بررسی جهت مراقبت مناسب
3- ثبت احتیاجات بیمار و فعالیت های پرستاری
4- آموزش و حمایت والدین و یا دیگر افراد خاص مربوط به بیمار
5- آماده‌سازی لوازم مورد لزوم برای یک مراقبت دقیق بدنبال انواع مختلف بیهوشی و بی‌حسی.
6- مشارکت مؤثر، در جهت کاهش اضطراب بیمار و فراهم آوردن ارتباط کاری خوب در یک تیم با مقررات.
7- تعیین و کار کردن روی مواردی که ایجاد خطر هم برای بیمار و هم برای پرستار دارد و همچنین فعالیت مناسب در جهت جلوگیری از صدمات مربوطه.
8- مشخص نمودن عوارض احتمالی داروهای خواب‌آور و بیهوشی مختلف.
9- تشخیص علائم اولیه عوارض و عملکرد مناسب در جهت رفع آنها.
مراقبت بیمار در اتاق عمل
توجه این فصل کتاب روی جهات مختلف مراقبت بیمار در اتاق عمل و حین انجام عمل جراحی معطوف گردیده است. در اتاق عمل، پرستار می‌تواند به عنوان عضوی از تیم جراحی هم نقش پرستار در گردش و یا پرستار اسکراب را داشته باشد.
در خلال مدتی که پرستار درگیر مراقبت بیمار در اتاق عمل میباشد از وی انتظار می‌رود که:
در برنامه‌ریزی جلسات اتاق عمل و اداره و ترتیب لیست اتاق عمل شرکت داشته باشد.
در مراقبت کلی و برنامه‌ریزی و کمک به بیمار بیهوش و خواب‌آلود دخالت داشته باشد.
در مرحله حین عمل جراحی در برنامه‌ریزی مراقبت از بیمار و اثبات آن همکاری داشته باشد.
یک محیط ایمن و درمانگر هم برای کارکنان و هم برای بیمار ایجاد کند.
طرز صحیح پوشیدن لباس اتاق عمل را عملا نشان دهد.
تمام عملیات وی هماهنگ با رعایت اصول استریلیتی داشته باشد.
همکاری و ارتباط مؤثر با دیگر اعضای تیم جراحی داشته باشد.
نقش و مسئولیتهای دستیار اسکراب
دستیار اسکراب یکی از اعضای اصلی تیم می‌باشند که وسایل و تجهیزات استریل را آماده می‌کند. او ممکن است یک پرستار و یا یک دستیار اتاق عمل ب اشد.
قبل از عمل جراحی، وظایف دستیار اسکراب عبارتند از:
1- کنترل کارت مخصوص جراح و آماده‌سازی تجهیزات لازمه، نخهای بخیه وسایل دست جراحی.
2- پوشیدن گان و دستکش بطریقه استریل.
3- پوشاندن ترالی با پارچه‌های استریل با یا بدون استفاده از ست‌های قبلا بسته‌بندی شده.
4- کنترل وسایل هر ست با حضور پرستار در گردش و لیست اصلی.
5- آماده‌سازی نخهای بخیه، سوزنها، تیغهای جراحی (بستوری) و دیگر وسایل
6- کنترل و شمارش گازها، بسته‌بندی‌ها، لوازم جراحی و سوزنها با پرستار در گردش در اعمال جراحی موضعی.
7- اطمینان از ثبت موارد فوق.
8- پوشاندن میز یا ترالی اضافی در صورت نیاز.
9- بر حسب نیاز پرستار در گردش مشخصات بیمار و تطابق با باند دور دستش و لیست اتاق عمل انجام گیرد.
10- وقتی بیمار وارد اتاق عمل می‌شود، از وجود وضعیت مناسب و ایمن بیمار روی تخت اتاق عمل اطمینان حاصل کند.
در شروع عمل جراحی، دستیار اسکراب:
11- برای آماده کردن پوست کمک کند و گاز را با sponge-holder به جراح بدهد.
12- در پوشاندن بیمار کمک کند.
13- وضعیت مناسب به ترالی و ست جراحی بدهد.
14- وصل کردن رابط الکتروکوتر و لوله ساکشن و کنترل آنها.
15- چیدن و در دسترس گذاشتن وسایل زیر:
دسته تیغ جراحی (بستوری) Scalpel
قیچی‌های تشریح dissecting scissors.
فورسپس دندانه‌دار و بدون دندانه toothed and non-toothed dissecting forceps وسایل الکتروکوتر.
16- دادن گاز به جراح و کمک جراح.
17- رد و بدل کردن وسایل لازم و گازها و نخهای بخیه.
18- شمارش دقیق گازها و سوزنهای اضافی و اطمینان از ثبت آنها توسط پرستار در گردش.
19- مشارکت فعال با جراح در حین جراحی و رساندن وسایل مورد لزوم به وی.
20- کوشش در جهت اینکه سر و صدا و حرکت در اتاق عمل به حداقل برسد.
قبل از اینکه جراح هر حفره‌ای را ببندد، دستیار اسکراب:
21- گازها، packها، وسایل و سوزنها را با پرستار در گردش و مطابق فهرست اولیه کنترل کند و نتیجه آن را به اطلاع جراح برساند و اطمینان حاصل کند که جراح گفته وی را متوجه شده است.
در خاتمه عمل جراحی، دستیار اسکراب:
22- کنترل پوشش مناسب برای زخم.
23- کنترل نهایی- اطلاع دادن به جراح و ثبت آنها.
24- برداشتن وسایل از ترالی مخصوص.
25- تحویل گرفتن لباس از پرستار در گردش برای جراح.
26- برداشتن تیغ جراحی از دسته آن و دور ریختن تیغها، سوزنها و دیگر وسایل تیز و برنده.
27- برداشتن پوشش بیمار.
28- اطمینان از تمیز بودن پوشش زخم.
29- پوشاندن بیمار با پارچه تمیز.
30- گان و دستکش خود را از تن درآورد.
وقتی که متخصص بیهوشی اجازه بدهد، دستیار اسکراب مشارکت در انتقال بیمار به اتاق ریکاوری داشته باشد و اطلاعات لازم را به پرستار ریکاوری بدهد.
قبل از اینکه بخواهد اتاق عمل را ترک کند، دستیار اسکراب باید دفتر ثبت و کنترل را امضا کند و کلیه لوازم و تجهیزات را تحویل (Theatre Surgical Supplies TSSU Unit) و یا محل شستشو و استریلیزاسیون وسایل بدهد.
نقش و مسئولیتهای پرستار در گردش (Circulator)
لغت «Circulator» در اغلب بیمارستان ها بعنوان «runner» استفاده می‌شود، مثل پرستار و دستیاری در اتاق عمل که به دستیار اسکراب برای آماده‌سازی بیمار و وسایل کمک می‌کند و وسایلی که در حین عمل نیاز می‌شود را در دسترس قرار می‌دهد.