پیشگفتار
فتوشاپ 5/5 جدیدترین نگارش برنامه ایست که از سال 1987 به بعد بعنوان ابزار استاندارد کار بر روی تصاویر شناخته شده است. این نگارش جدید امکانات بسیاری جدیدی را عرضه کرده است که شامل: ابزارهای جدید و برگرداندن تصاویر به قبل از اجرای دستورات می‌شود (در این نگارش فتوشاپ حتی اگر یک تصویر ذخیره یا save شده باشد باز هم می‌توان تغییرات بوجود آمده در آن را غیراجرایی یا undo کرد علاوه بر این مدیریت رنگها پشتیبانی از کانالهای 16 بیتی و امکانات تایپی این نگارش بهبود قابل ملاحظه‌ای پیدا کرده است. اگر شما با نگارشهای قبلی این نرم‌افزار کار کرده‌اید از امکانات قدرتمند جدید نگارش 5/5 آن شگفتزده خواهید شد. اما اگر این اولین مرتبه آشنایی شما با این نرم‌افزار است متوجه خواهید شد که این نرم‌افزار همه انتظارات شما را برآورده خواهد کرد. اولین و بزرگترین شگفتی برای افرادی که برای اولین مرتبه با فتوشاپ 5/5 کار می‌کنند آن است که متوجه می‌شوند که محیط تصویری این برنامه به آن پیچیدگی و دشتواری که در ابتدا ممکن است به نظر برسد نیست. اگر قبلاً با هر یک از نرم‌افزارهای شرکت Adobe(که فتوشاپ را طراحی کرده است) کار کرده باشید بلافاصله متوجه می‌شوید که محیط تصویری فتوشاپ برای شما آشناست. اما اگر این اولین برنامه‌ای است که در زمینه کارهای گرافیکی با آن کار می‌کنید بهتر آن است که فصلهای این کتاب را فصل به فصل به ترتیب مطالعه کنید.
اگر بخواهیم صدافت داشته باشیم باید بگوییم که شما نمی‌توانید ظرف یک روز مطالعه به یک متخصص فتوشاپ تبدیل شوید اما این کتاب ( که نام اصلی آن ((خودآموز 24 ساعته فتوشاپ)) است) باعث می‌شود که ظرف 24 ساعت یا بیشتر سرگرم باشید. این کتاب به 24 فصل تقسیم شده که برای مطالعه هر کدام از آنها یک ساعت وقت در نظر گرفته شده است. البته مطالعه بعضی از فصول بیش از یک ساعت و مطالعه بعضی دیگر کمتر از یک ساعت وقت لازم دارد. اما در هر صورت اگر اراده کنید حداکثر ظرف دو روز می‌توانید این کتاب را مطالعه کنید.
اما بهترین روش آن است که بین هر دو درس یک تا دو ساعت فاصله در نظر گرفته و در این فاصله آنچه را که در آن درس فرا گرفته‌اید تمرین کنید و دقیقاً آنچه را که با کلیک کردن یک دستور اجرا می‌شود بررسی کنید.
تعییر دادن ابعاد تصویر
در فتوشاپ بسادگی می‌توان ابعاد یک تصویر یا هر یک از اجسام داخل آن را تغییر داد برای انجام این کار دو روش وجود دارد: تغییر دادن Image(تصویر) و تغییر دادن اندازه Canvas(بوم). اگر ابعاد تصویر را تغییر دهید خود تصویر بزرگتر یا کوچکتر می‌شود اما اگر اندازه بوم را تغییر دهید کاغذی که تصویر روی آن قرار دارد بزرگتر یا کوچکتر می‌شود و خود تصویر بدون تغییر باقی می‌ماند. شما در صورتی باید ابعاد بوم زیر تصویر را بزرگتر کنید که بخواهید در اطراف تصویر فضای عمل بیشتری داشته باشید و در ضمن نخواهید خود تصویر را کوچکتر کنید.
تغیر دادن ابعاد تصویر
برای تغییر دادن ابعاد یک تصویر Image باید از منوی Image دستور Image size (اندازه تصویر) را اجرا کنید پنجرهsize Image ظاهر می‌شود. در بالای پنجره در ناحیه Pixel Dimensions (ابعاد بر حسب پیکسل) پهنا (Width) و ارتفاع (Height) تصویر بر حسب پیکسل یا درصد نشان داده می‌شود. علاوه بر این در ناحیه Print size (اندازه چاپی) شما می‌توانید پهنا، ارتفاع و دقت (Resolution) تصویر را بر حسب پیکسل، اینچ، سانتیمتر، نقطه یا تعداد ستون تعیین کنید. علاوه بر این می‌توان این ابعاد را بصورت درصدی هم تعیین کرد.
هنگامی که برای اولین مرتبه پنجره size Image را باز می‌کنید اگر در ناحیه Pixel Dimensionپهنا و ارتفاع را بر حسب درصد ((Percent تعین کرده باشید این دو برابر 100 درصد خواهند بود. برای بزرگ یا کوچک کردن تصویر ساده‌ترین روش آن است که ابتدا مطمئن شوید که در پایین این پنجره گزینه Constrain proportions (تناسب حفظ شود) فعال است و سپس به سادگی درصد جدید پهنا یا ارتفاع را در مستطیل مقابل آن تایپ کرده و دکمه ok را کلیک کنید. اگر قبل از کلیک کردن دکمه ok دقت کنید متوجه می‌شوید که به محض تغییر دادن یکی از اندازه‌های پهنا یا ارتفاع اعداد دیگر این پنجره نیز تغییر می‌کنند تا درصدهای جدید بزرگ یا کوچک شدن تصویر را منعکس کنند.
برای مشاهده اینکه چگونه تغییر یافتن ابعاد یک تصویر روی حجم فایل و ابعاد تصویر چاپ شده در پرینتر تأثیر می‌گذارد مجدداً پنجرهsize Image را باز کنید. در بالای این پنجره حجم فایل جدید نشان داده می‌شود.
تغییر دادن ابعاد بوم
اگر ابعاد بوم را بزرگتر کنید فضای کاری بیشتری به دور تصویر بوجود می‌آید و کار بر روی تصویر ساده‌تر می‌شود اما اندازه خود تصویر تغییری نمی‌کند از طرف دیگر اگر ابعاد بوم را کوچکتر کنید مانند آن است که ابزار Crop(قاب برش) را بکار گرفته و از دور تا دور تصویر قسمتهایی را قیچش کرده باشید. البته ما کوچکتر کردن ابعاد بوم از اندازه تصویر را به هیچوجه توصیه نمی‌کنیم زیرا ممکن است بطور ناخواسته نه بخشی از تصویر نیز طی این کار حذف شود و دیگر نتوانید آن را بازگردانید برای تغییر دادن ابعاد بوم از منوی Image دستور Canvas size را انتخاب کنید. پنجره Canvas size باز می‌شود در این پنجره برای پهنا (Width) و ارتفاع (Height) مقادیر جدیدی را وارد کنید. شما می‌توانید هر واحد اندازه‌گیری دلخواهی را برای تعیین این مقادیر انتخاب کنید. فتوشاپ با وارد شدن اندازه‌های جدید حجم جدید فایل را نیز محاسبه کرده و در بالای ناحیه New size نمایش می‌دهد. از طرف دیگر چنانچه ابعاد بوم را بزرگتر کنید قسمت اضافه شده به بوم با رنگ Bacjground (زمینه) ظاهر می‌شود.
در پایین پنجره Canvas size یک پارامتر Anchor (لنگر) وجود دارد که نشان می‌دهد که تصویر باید در کدام قسمت از بوم جدید قرار گیرد. شما می‌توانید در هر یک از خانه‌های خالی این نماد کلیک کنید تا تصویر به آنجا منتقل شود. فلشهای دور تا دور تصویر نشان دهنده آن هستند که قسمتهای خالی بوم چگونه دور تا دور تصویر را فرا می‌گیرند. در شکل نتیجه قرار دادن تصویر در گوشه بالایی سمت چپ بوم دیده می‌شود. همانطور که مشاهده می‌کنید اندازه تصویر تغییر نکرده بلکه فقط بوم بزرگتر شده و در ضمن تصویر به گوشه بالایی- سمت چپ بوم منتقل شده است.
تغییر دادن ابعاد یک جسم انتخاب شده
شما می‌توانید یک جسم انتخاب شده را نیز بزرگتر یا کوچکتر کنید. برای انجام این کار ابتدا یک جسم یا یک قسمت از یک تصویر که باید ابعاد آن تعییر کند را انتخاب کنید ( می‌توانید برای انجام این کار از هر یک از ابزارهای انتخاب که مایلند استفاده کنید). پس از آنکه کادر انتخاب فعال شد از منوی Editدستور Transform (تبدیل) و از منوی فرعی آن دستور Scale را انتخاب کنید. به این ترتیب یک کادر دیگر به دور جسم انتخاب شده شما کشیده می‌شود که شبیه به کادر ابزار Cropاست شما می‌توانید هر یک از گیره‌های چهار گوشه این کادر را با ماوس گرفته و به جهت دلخواه بکشانید. در حین کشاندن هر یک از این گیره‌ها به اطراف باید کلید shift را پایین نگه‌دارید تا تناسب تصویر حفظ شود و جسم بصورت نامتقارن بزرگ یا کوچک نشود. اگر روی گیره‌های وسط اضلاع کادر کلیک کرده و دکمه ماوس را پایین نگه‌داشته و آن را جابجا کنید جسم متناسب با حرکت ماوس فقط در آن جهت کش آمده یا منقبض می‌شود.
دوران
دلایل زیادی برای دوران دادن کل یک تصویر وجود دارند: اگر یک عکس را از طریق اسکنر اسکن کرده یا از طریق یک دوربین دیجیتال گرفته باشید ممکن است این عکس بصورت افقی اسکن شده یا در فایل ذخیره شده باشد. در این حالت یک دوران 90 درجه باعث می‌شود که عکس به وضعیت درست درآید. این یک مورد متداول در کار با اسکنرها است زیرا اغلب اگر تصویر را بصورت افقی در آنها قرار دهید سریعتر اسکن می‌شوند.
Save و Lodeکردن تغییرات
دو دکمه دیگری که در گوشه بالا سمت راست پنجره Variationsقرار دارند دکمه‌های Save و Loadهستند. دکمه Save می‌تواند تغییراتی که شما بوجود آورده‌اید را ذخیره کرده و سپس آن را برروی هر تصویر دیگری که می‌خواهید اجرا کند. این شیوه برای مواردی خوب است که تعدادی تصویر داشته باشید و بخواهید همه آنها را به یک میزان مثلاً روشنتر کنید مثلاً در حالتی که با دوربین خود چندین عکس گرفته‌اید و در همه آنها وضعیت هوا طوری بوده که عکسها همگی تیره‌تر از حالت معمول ظاهر شده‌اند و یا در حالتی که اسکنر شما همه عکسها را اندکی زردتر از حد معمول اسکن می‌کند شما می‌توانید ابتدا یک عکس را با دستور Variationsبه آن حالتی که می‌خواهید درآورده و سپس این شیوه را Saveکرده و در نهایت هر تصویر دیگری که باز می‌کنید را با Lode کردن شیوه قبلی به همان ترتیب اصلاح کنید.
اگر روی دکمه Saveکلیک کنید یک پنجره Save As (ذخیره شود با نام...) معمولی باز شده و در آن از شما خواسته می‌شود که برای این شیوه تغییر یک نام انتخاب کنید. مثلاً شما می‌توانید نام شیوه‌ای که باید روی عکسهای گرفته شده در یک روز مه‌آلود باید اجرا شود را foggy day fix(تصیح اسکنر) بگذارید. سپس تصاویر دیگر را باز کرده و در مورد هر یک از آنها ابتدا دستور Variations را اجرا کرده و سپس روی دکمه Lode کلیک کنید و در پنجره باز شده که نام آن open است روی نام شیوه‌ای که می‌خواهید احضار شود کلیک کرده و در نهایت دکمه open این پنجره را کلیک کنید.
دستورات دیگر شاخه Adjust
همانطور که مشاهده کردید دستور Variations یک را سریع برای تنظیم رنگهای یک تصویر است اما گاهی اوقات این دستور نمی‌تواند به اندازه کافی روی رنگهای تصویر کنترل داشته باشد مثلا گاهی اوقات یک تصویر ممکن است کیفیت متوسطی داشته باشد و شما پس از تغییر دادن رنگهای آن با Variations متوجه شدید که کنتراست تصویر از بین رفته است (یعنی مرز بین رنگهای مختلف آن محو شده یا به عبارت دیگر کناره‌های اجسام واضح نیست) در این موارد شما باید از ابزارهای کنترلی دقیقتری که روی رنگهای تصویر بصورت دقیقتر کار می‌کنند استفاده کنید. اجازه دهید کار خود را با دو دستور Levels(ترازها) و Curves (منحنی‌ها) آغاز کنیم.
هیوستوکرام ها
در پایین منوی Imageیک دستور به نام Histogramوجود دارد. این دستور حقیقتاً هیچ کاری انجام نمی‌دهد اما اگر نحوه کار با آن را بیاموزید می‌تواند در وقت شما صرفه‌جویی زیادی کند.
اگر قبلاً درس استاتیک را خوانده باشید می‌دانید که یک هیوستوگرام یک نوع نمودار میله‌ای است. در فتوشاپ منظور از هیستوگرام نموداری است که وضعیت رنگ تصویر را در حالت سیاه و سفید نشان می‌دهد و در آن خطوطی عمودی وجود دارد که تعداد پیکسلهای موجود در هر گام از مود Grayscaleرا نشان می‌دهد. این خطوط مقادیری بین صفر و 255 را نشان می‌دهند. این نمودار شبیه به نمودار نشان داده شده در پنجره Levels است.