دم اسبیان کنونی، گیاهان علفی نواحی مرطوب‌اند که در چمن‌زارها، مزراع، کنار جویها و چشمه‌های نقطا مرطوب روییده، در نواحی شمال ایران فراوان یافتن می‌شوند. ساقه این گیاهان بندبندی و تو خالی است. ریزوم دم اسبیان به طور افقی عمیقاً در خاک قرار داشته، از آن ساقه‌های هوایی و ریشه‌های نابجای فراوان جدا می‌شود.
دم اسبیان دو نوع ساقه، عقیم و بارور دارند.
ساقه‌های عقیم دم اسبیان سبز و بندبندی و در محل هر بند، پوشیده از فلسهای متعدد به هم چسبیده به صورت غلاف یک پارچه است. فلسهای تشکیل دهنده غلاف به منزله برگهایی هستند که در کنار آنها جوانه‌هایی به تدریج رشد کرده، شاخه‌های فرعی متعدد تازه را چرخه‌وار به وجود می‌آورند.
ساقه‌های زایا یا بارور معمولاً در بهار ظاهر شده، عاری از شاخه‌های فرعی بوده، در انتها حامل سنبله هاگ‌زا هستند
Sp: اسپور
4- پروفانروگامها: یا دانه‌داران ابتدایی که بازدانگان مقدماتی به شمار می‌آیند از این گروه گیاهی امروزه دو راسته باقی مانده است که یکی شامل یک تیره و چند جنس و دیگری یک تیره تک گونه‌ای است. دو راسته این گروه عبارتند از سیکادالها و ژنکیوآلها.
5- بازدانگان حقیقی یا مخروطیان: این گروه امروزه تیره‌های متعددی با 500 گونه داشته، در دو نیمکره شمالی و جنوبی می‌رویند.
6- گروه حدواسط بازدانگان و نهاندانگان یا« کلامیدوسپرم»: گروه مزبور شامل راسته‌های ولویتچیال، گنه تال و افدرال است. گروه‌های 4 و 5 و 6 مجموعاً در یک گروه بزرگتری به نام ژیمنوسپرم که به معنی بازدانه است قرار می‌گیرند. در این گروه گیاهی تخمکها در برچه‌های باز قرار داشته، فاقد تخمدان (برچه بسته) پوشاننده تخمک‌اند.
7- نهاندانگان «آنژیوسپرم»: در این گروه گیاهی دانه در محفظه مسدود تخمدان و به صورت پوشیده قرار دارد. نهاندانگان در حال حاصل عالی‌ترین و فراوانترین رستنی‌های سطح کره خاکی هستند. دستگاه زایشی آنها به صورت گل تکامل یافته است. نهاندانگان را برحسب تعداد لپه‌ها که یک یا دو عدد است به تک لپه‌یی‌ها و دولپه‌ها تقسیم می‌کنند. دولپه‌یی‌ها به نوبه خود به بی‌گلبرگان یا دارای گل فاقد پوشش (آپتاله) و جداگلبرگان ( دیالی پتاله) و پیوسته گلبرگان (گاموپتاله) تقسیم می‌شوند.
صفحه 40 و41 و 42 و 43 و44 و45.
موقعیت بازدانگان در رده‌بندی گیاهی
در نظام (سیستم) رده‌بندی گیاهان آوند‌دار، بازدانگان گروه مستقلی در حد فاصل نهانزادان آوندی و نهاندانگان هستند. بازدانگان امروزی که در هر دو نیمکره شمالی و جنوبی می‌رویند از نظر اختصاصات کلی به چند گروه مستقل تقسیم می‌شوند.
تقسیمات عمومی بازدانگان
کلید شناسایی گروه های بازدانگان
1- گامت یا سلول تر مژکدار.................................................................... 2
-گامت یا سلول نر فاقد مژک................................................................... 3
2- اجتماع اندامهای نر تشکیل مخروط می‌دهند...................................... راسته سیکادال
- اجتماع اندمهای نر تشکیل مخروط نمی‌دهند....................................... راسته ژنکیوآل
3- مخروط نر منفرد و غیر مرکب،اندمهای رویشی دارای مجاری ترشح کننده صمغ یا رزین راسته کونیفرال
- مخروطهای نر مرکب، اندمهای رویشی فاقد مجاری ترشح کننده ضمغ و رزین 4
4- گیاه کوتاه، تقریباً فاقد ساقه، برگها دو عدد، بسیار بزرگ (چندمتر) و دایمی و پایا
................................................................................................................ راسته ولویتچیال
- گیاه دارای ساقه با شاخه‌های فراوان، برگهای متقابل، متعدد.................. 5
5- گیاه دارای دو نوع ساقه )کوتاه وبلند)، دارای برگهای فراوان، یا رگبرگهای مشبک و واقع بر ساقه‌های کوتاه................................................................................................................ راسته افدرال
- گیاه دارای ساقه‌های یکنواخت، تقریباً بندبندی و شیاردار، حامل برگهای تحلیل رفته به صورت غلافهای کوچک................................................................................................................ راسته افدرال
در رده‌بندیهای کنونی راسته‌های سیکادال و ژنکوآل، گروه مستقلی را به نام گلدان اولیه (پورفانروگام) که بازدانگانی ابتدایی حد واسط سرخسهای دانه‌دار (پتریدوسپرمه‌ها) و بازدانگان حقیقی یا مخروطیان (کونیفر) هستند تشکیل می‌دهند.
پروفانروگامها در پرمین تحتانی ظاهر شده، در ادوار بعید توسعه یافته، سپس به تدریج خاموش شدند و امروز از دو راسته پروفانروگامها فقط دو فامیل با گونه‌های معدود و بدون هیچ تغییر در محدوده‌های خاصی از طول و عرض جغرافیایی زمین می‌رویند.
گذشته از مخروطیان که تنها گروه حقیقی بازدانه هستند سه راسته آخر کلید فوق یعنی راسته‌های ولویتچیال، گنه‌تال و افدرال نیز در گروه مستقل دیگری به نام کلامیدوسپرم که گروه حد واسط بازدانگان و نهاندانگان هستند قرار می‌گیرند.
بیشتر مخروطیان امروزی در نیمکره شمالی انتشار دارند، حد انتشار آنها گاهی ممکن است از حلقه قطبی نیمکره شمالی تجاوز کند.
رده‌بندی مخروطیان
رده‌بندی کامل به خصوص فیلوژنتیکی این گروه گیاهی به علت عدم شناسایی کافی از سنگواره آنها تا اندازه‌یی مشکل است. در بین مخروطیان نیمکره شمالی یک راسته فسیل به نام لویاشیال تقریباً کامل شناخته شدند و همراه با آنها جنسهای مستقل دیگری نیز با موقعیت سیستماتیکی مشکوک بدست آمد. با همه نواقص فسیلها. مطالعه انواع آنها برای شناسایی و بررسی اشکال مخروطیان امروزی بسیار اهمیت دارد و از این رو در زیر به طور اختصار وجه تشابه مخروطیان فسیل را با مخروطیان امروزی یاد‌آور می‌شویم.
ساقه در گروه‌های فسیل، مانند مخروطیان کنونی دارای استوانه آوندی مشخص با چوب و آبکش نخستین است و همچنین رشد کم منطقه محدود چوب ثانوی که از تراکئیده‌ها با تزئینات هاله‌یی تشکیل شده است، گیاهان فسیل را به آروکاریاهای امروزی بسیار نزدیک نشان می‌دهد. فقدان مجاری ترشح کننده و پارانشیم چوبی در مخروطیان فسیل مهمترین اختلافی است که بین آنها و مخروطیان فعلی مشاهده می‌شود.
مخروطیان امروزی که در دو نیمکره شمالی و جنوبی انتشار دارند عبارت از تیره‌های زیر هستند.
تیره کاج................................................................................................... پیناسه
تیره کاج مطبق.......................................................................................... آروکاریاسه
تیره .......................................................................................................... پدرکارپاسه
تیره سرو.................................................................................................. کوپرماسه
تیره سرخدار............................................................................................ تاگزاسه
تیره .......................................................................................................... تاگزودیاسه
تیره.......................................................................................................... سفالوتاگزاسه
تیره کاج در حال حاضر 9 جنس و 76 گونه در جهان دارد که از آن میان جنسهای کته لریا و پزودولاریکس در سرزمین چین روئیده، مخصوص این نواحی هستند. انتشار سدروس بیشتر در اطراف مدیترانه، شمال آفریقا و غرب جبال هیمالیا و همچنین در بعضی از کشورهای مدیترانه است. جنسهای تسوگا و پزودوتسوگا در خاورمیانه و در آمریکای شمالی می‌رویند. پینوس ( کاج)، لاریکس، آبیس و پیسه بیشتر در اورپا، آسیا و اورازیا و آمریکای شمالی می‌رویند. در ایران نیز از جنس کاج (پینوس) نمونه‌هایی کاشته شده است.
تیره کاج
تمام انواع تیره کاج درختی، بندرت درخچه‌ای، یک پایه با شاخه‌های متقابل، یا فراهم و بندرت متناوب، ثابت باقی می‌ماند.
2- رده‌بندی و تقسیمات تک‌لپه‌ها
تک‌لپه‌ها را با استفاده از اختصاصات کلی اکولژیک و بیولوژیک و ریخت شناختی می‌توان عملاً به طریق زیر رده‌بندی نمود.