دانلود تحقیق جمجمه

مقدمه :

استخوان های جمجمه تحت عنوان‌های استخوانهای کاسه سرو صورت مورد مطالعه قرار می‌گیرند. استخوانهای‌های کاسه سر که 8 تا هستند. 4 تا فرد میانی و دو تا زوج و طرفی هستند. استخوانهای فرد شامل پیشانی، اتموئید،  اسفنوئید و اکیپستال می‌باشند. استخوان های زوج شامل پرئیتال و تمپورال است.

پرتونگاری ساده جمجمه به خصوص در رابطه با شکستگی‌ها، شکل سل تورسیک و نشان دادن کاسیفیکارلیون‌های داخل جمجمه‌ای هم‌چنان به عنوان اولین قدم در روش‌های تصویر برداری جمجمه‌ می‌باشد.

قبل از شروع پرتونگاری از جمجمه باید کلیه اشیاء اُپاک مانند سنجاق سر، گوشواره، دندان‌های مصنوعی و عینک و سایر اجسام فلزی را از سر بیمار گرفته تا موجب بوجود آمدن آرتیفکیت در فیلم نشود.

یکی از نکات خیلی مهم در پرتونگاری از جمجمه در وضعیت‌های مختلف توجه داشتن به امتداد سوراخ پس سری با مهره‌های گردنی است که بادی آنها در یک امتداد و یک راستا قرار بگیرد. پس برای بیماران چاق بالشتک غیر حاجب در زیر سربیمار و در بیماران لاغر در زیر قفسه سینه گذاشته می‌شود.

در اطفال و بیماران بدحال از تجهیزات رادیولوژی مثل سربند، نگهدارنده سر، کمپرسور و غیره ضروری است.

پرتونگاری متداول از جمجمه در وضعیت‌های روبرو و نیم‌رخ انجام می‌شود. که ممکن خوابیده روی تخت و یا نشسته یا ایستاده در مقابل بوکی صورت بگیرد. در صورتیکه بیمار بدحال باشد و در اطفال که نمی‌توانند به صورت دمر بخوابند حالت AP انجام می‌شود. روش‌های دیگر پرتونگاری جمجمه شامل وضعیت‌های PA و Ap Axial تحت عنوان‌های Hass , Caldwell , Town و برای مطالعه قسمت‌های مختلف جمجمه و ساختمان قاعده جمجمهSMV می‌گیریم.

در بیمارانی که در حال اغما و مشکوک به شکستگی مهره‌های گردن می‌باشند. وضعیت روبرو یا نیمرخ با اشعه افقی یا crosstable صورت می‌گیرد.

نکته: در پرتونگاری جمجمه برای تهیه تصاویر با کیفیت مناسب از بیماران می‌خواهیم که نفس خود را در مرحله دم یا بازدم نگه‌دارند.

PA-Axial , PA: کاست 30×24 : حالت PA جمجمه برای ارزیابی بهتر پتروس‌های گیجگاهی حدقه‌های چشم و عدم تابش مستقیم اشعه x به چشم‌ها توصیه می‌شود.

درحالت خوابیده پشانی و نوک بینی در تماس با تخت یا بوکی به حالت عمودی قرار می‌گیرد. هر دو دست از آرنج خم می‌شود و در طرفین شانه‌ها ثابت می‌شود. سر بیمار کمی به پایین خم شده تا ombl عمود بر سطح فیلم بشود. در بیماران چاق زیرپشانی بالشتک غیرحاجب می‌گذاریم. اشعه زیر برجستگی پس سری وارد و از نازیون خارج می‌شود.

در حالت PA، فرونتال، حدقه چشم به واسطه هرم‌های پتورس اشغال می‌شود، کریستاگالی و سینوس‌های پشانی، سلول‌های هوایی اتموئیدال خلفی بوضوح قابل دیدن است.

در حالت PA-Axinl ْ15 به سمت پا که نمای کالدول گفته می‌شود. اشعه از بالای برجستگی پس سری وارد و از نازیون خارج می‌شود. ساختمان‌هایی که در این حالت می‌بینیم مثل حالت PA است. هرم‌های پتروس در ثلث تحتانی حدقه‌های چشم تصویر شده و نیز سلول‌های هوایی اتموئیدال قدامی به وضوح قابل رویت است.

در حالت PA-Axial اگر چرخش تیوب به سمت پا 20 تا 25 درجه باشد شکاف فوقانی حدقه چشم را می‌بینیم. اگر تیوب 25 تا 30 درجه به سمت پا بچرخد سوراخ روتاندوم را می‌بینیم. نقطه تابش اشعه هم بالای برجستگی پس سری می‌شود.

سوراخ‌‌های روتاندوم در نمای واترز (WATERS) نیز دیده می‌شود.

در حالت PA-Axial به سمت سر اگر تیوب ْ25 به سمت سر زاویه بگیرد که نمای Hass metnod گفته می‌شود در این نما ساختمان‌های سل توراسیک که در سوراخ مگنوم تصویر می‌شود. به خصوص در نزد افراد با بنیه فیزیکی بالا، بیماران بیمار بسیار چاق و سایر بیمارانی که در نمای Town قادر به پرتونگاری نشد، توصیه می‌شود. (حالت بیمار مثل کالدول است فقط تیوب به سمت سرزاویه می‌گیرد).

اشعه پایین‌تر از برجستگی پس سری وارد و از بالای نازیون خارج می‌شود.

در این نما استخوان پس سری، هرم‌های پتروس و دور سوم سلی در سوراخ مگنوم، زایده کلونوئید خلفی، سینوس اسفنوئید و سایر قسمت‌های جمعه‌ قابل ارزیابی است.

در نمای PA-Axial در تکنیک Valdini برای نشان دادن استخوان‌های کاسه سر، سل‌توریسک و گوش می‌باشد. در این روش در بیمارانی که به دلایل خاصی در وضعیت‌های متداول امکان ارزیابی وجود ندارد به خصوص بیماران مبتلا به platy basia (قاعده جمجمه دفرمه می‌شود). در زاویه بین سطح clivus و کف با تابش افقی بدون چرخش تیوب انجام می‌شود.

در این روش بالای پیشانی بیمار به روی بوکی قرار می‌گیرد یکبار OMBL و یکبار IOML نسبت به سطح کاست زاویه ْ 50 ایجاد می‌کند.اندامهای شنوایی و سلتوراسیک را بدون هیچگونه چرخش تیوپ در بهترین موقعیت تشریهی مورد مطالعه قرار می‌گیرد.

1- در شرایطی که IOML با سطح فیلم زاویه ْ50 ایجاد کرده باشد، دور سوم سلی یا کانال‌های گوش داخلی و لابیرنت‌ها را  می‌بینیم.

2- اگر OMBL با سطح فیلم زاویه ْ50 ایجاد کرده باشد کانال‌های گوش خارجی، حفره تمپانیک و استخوان‌های گوش (شیپوراستاش) را می‌بینیم. اشعه از زیر برجستگی پس سری وارد و از حد فاصل سوراخ‌های گوش خارجی عبور می‌کند. سلول‌های هوایی ماستوئید را هم در این روش می‌بینیم.

در نمای PA-Axial ْ10 به سمت سر می‌توانیم دور سوم سلی، زائده کلونوئید قدامی و خلفی که روی استخوان پیشانی در سمت بالای سینوس‌های اتموئید تصویر می‌شود. ( در این روش خط OML عمود بر کاست) با کلیشه (24×18)

در PA-Axial20 تا 25  پا  سر PA – سر به روی گردن خم می‌شود تا OML بر سطح فیلم عمود شود. در این حالت لبه‌های بالایی پتروس گیجگاهی در حد یا زیر حاشیه پایینی اربیت‌ها و شکاف‌های فوقانی حدقه چشم بین بال‌های بزرگ و کوچک اسفنوئید می‌باشند.

اشعه از بالای برجستگی پس سری وارد و از لبه های تحتانی اربیت خارج می‌شود. (کاست 24×18) در PA-Axial 20 تا 25 سر Bertel- Method خط IOML عمود بر سطح فیلم- اشعه از سوراخ پس سری وارد و از نازیون خارج می‌شود. (عوامل تابش  می‌شود بخاطر نفوذ اشعه از زیر جمجمه)

در این روش کف اربیت‌ها و شکاف‌ های تحتانی حدقه‌های چشم بین سایه‌های تغیه‌های خارجی پتریگوئید استخوان اسفنوئید و زایده کندیلار فک پایین می‌باشد. (کاست 24×18)

چشم  برای چشم هم نمای PA-Axial  به سمت پا را داریم. با استفاده از کاست‌های روزولوشن بالا به منظور کاهش درشتنمایی تصویر و جلوگیری از آرتیفکیت درست در تماس با چشم توصیه می‌شود. OML باید عمود باشد. اشعه 30ْ به  می‌چرخد.

برای خارج شدن هرم‌های پتروس از حدقه‌های چشم شده و در زیر حاشیه پایینی حدقه چشم تصویر می‌شود. از بیمار می‌خواهیم که در زمان تابش از پلک زدن و حرکت دادن چشم‌ها خودداری ‌نماید. (کاست 24×18) برای چشم نمایی تقریباً شبیه waters هم گرفته می‌شود. این روش به این خاطر گرفته می‌شود که در پرتونگاری از چشم در رابطه با اجسام خارجی بسار کوچک ممکن است که در روش PA-Axial پتروس گیجگاهی در داخل چشم موجب پوشاندن جسم خارجی می‌شود برای اینکه پتروس را از حدقه چشم خارج کنیم نمای واترز می‌گیریم.

بیمار حالت PA خوابیده، اربیت در مرکز کاست، چانه و نوک بینی درخط وسط کاست، گردن به اندازه‌ای خم می‌شود که خط OML با سطح افقی فیلم زاویه ْ50 ایجاد کند. اشعه از ورتکس وارد و از حد فاصل بین حدقه‌های چشم عبور می‌کند. (بیمار نباید پلک بزند و چشم را حرکت بدهد.)

در حالت PA-Axial سر  چشم در مسیر تابش اشعه مستقیم قرار گرفته و اینکه تصویر پتروس و اربیت‌ها با بزرگنمایی دیده می‌شود. تیوب 15 تا 20  به سمت سرمی‌چرخد (Reverscaldwel)  نقطه تابش اشعه هم در نقطه نازیون متمرکز می‌شود. در کلیشه AP-Axial , AP ساختمان‌های مشابه PA-Axial , PA دیده می‌شود. (کاست 30×24)

(Towne –M) AP-Axial، این نما اختصاصی است برای مطالعه استخوان‌ های پس سری، سوراخ مگنوم و بقیه قسمت‌های جمجمه. بیمار حالت AP و چانه به سمت پایین تا خط OML عمود بشود. در بیماران چاق بهتر است که نشسته یا ایستاده گرفته بشود. یا در حالت خوابیده بالشتک غیر حاجب در زیر ناحیه پس سری قرار دهیم. اگر OMBL بر سطح فیلم عمود نشود. می‌توانیم خط Ioml را عمود کنیم. اشعه با چرخش تیوب به سمت پا در محل رویش موی سر و یا 6 cm بالاتر از گلابلا ْ30 نسبت به OMBL و ْ37 نسبت به IOML متمرکز می‌شود. اشعه از سوراخ مگنوم خارج می‌شود.